της Αγάπης Μαργετίδη
Αν και δεν θέλω να σας απογοητεύσω από την πρώτη στιγμή, οφείλω να διευκρινίσω εξ αρχής πως δεν θα σας μιλήσω για τον όμορφο πρίγκιπα των παιδικών παραμυθιών, αλλά για έναν πρίγκιπα της γαστρονομίας. Αν ο πασίγνωστος Jean Anthelme Brillat-Savarin ήταν ο κατ’ εξοχήν γαστρονόμος του 19ου αιώνα, ο Maurice Edmond Sailland, γνωστός ως Curnonsky, υπήρξε ο γαστρονόμος του 20ου. Και οι δύο χρίστηκαν Ιππότες της Λεγεώνας της Τιμής και μάζεψαν δεκάδες άλλους τίτλους, βραβεία, παράσημα και τιμές κατά τη διάρκεια της πλούσιας ζωής τους. Πλούσιας σε ακαδημαϊκή και κοινωνική μόρφωση, σε εμπειρίες, σε συγγραφικό έργο, σε δημοφιλία.
Ο Curnonsky έμεινε στην ιστορία ως ο Πρίγκιπας της Γαστρονομίας. Δεν ήταν όμορφος στην όψη, ήταν όμως ένας πολύ όμορφος άνθρωπος, πανέξυπνος και με κοφτερό χιούμορ κι αυτό φάνηκε ήδη από την επιλογή του ονόματος με το οποίο υπέγραφε τα βιβλία, τα άρθρα και τα δοκίμιά του. Επειδή η οικογένειά του θεώρησε ξεπεσμό (!) την ενασχόληση με τη δημοσιογραφία και τη συγγραφή (γιατί αυτά σπούδασε και με αυτά βιοποριζόταν), εκείνος απάντησε με το λατινικό “cur non?” που σημαίνει «γιατί όχι;» και δίπλα κόλλησε την κατάληξη –sky, λες και ήταν Ρώσος αξιωματικός, όπως όλοι εκείνοι που είχαν εγκατασταθεί στη Γαλλία κατά τη διάρκεια της Γαλλο-Ρωσικής στρατιωτικής συμμαχίας.
Αφορμή για να θυμηθώ τον Curnonsky είναι το clafoutis. Το clafoutis είναι ένα πολύ παλιό γλυκό από την περιοχή Limousin της Γαλλίας, διάσημης, μεταξύ άλλων, για τις αγελάδες της ομώνυμης ράτσας, τα μήλα και τα μικρά μαύρα κεράσια. Με αυτά τα κεράσια φτιάχνεται παραδοσιακά το clafoutis (προφέρεται κλαφουτί), το οποίο είναι ψημένη κρέμα με κεράσια και δη με το κουκούτσι τους. Ο πρίγκιπας Curnonsky είχε πει ότι για να φτάσει κάποιος την τελειότητα σ’ αυτό το φαινομενικά απλοϊκό γλυκό, πρέπει στις φλέβες του να κυλάει αίμα του Limousin, βαθύ κόκκινο σαν τα κεράσια του.
Το clafoutis γίνεται σήμερα με πάρα πολλά φρούτα σε πολλούς συνδυασμούς και στα βασικά του υλικά έχουν προστεθεί και κάποια άλλα, κυρίως για άρωμα και υφή, χωρίς όμως να πειράζουν τη συνταγή τόσο, που να γίνεται αγνώριστη. Στη δική μου εκδοχή το clafoutis έγινε με δαμάσκηνα (αν θυμάστε, εδώ και καιρό έψαχνα για ώριμα και νόστιμα δαμάσκηνα κι επιτέλους τα βρήκα) και μαύρα μούρα, ενώ ελαφρύ άρωμα έδωσαν το brandy και το ξύσμα λεμονιού και δάγκωμα τα φιστίκια. Ευτυχώς που ο Curnonsky έχει αποδημήσει, κι έτσι γλίτωσα το κατσάδιασμα, ίσως και τη δημόσια διαπόμπευση! Είναι ένα γλυκό γρήγορο, εύκολο και φτιάχνεται με λίγα καθημερινά υλικά.
ΚΛΑΦΟΥΤΙ ΜΕ ΔΑΜΑΣΚΗΝΑ & ΜΟΥΡΑ
Για 4 άτομα. Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 180ο C. Λιώνουμε 50 γρ. βούτυρο σε πολύ χαμηλή φωτιά και το αφήνουμε να κρυώσει ελαφρά. Σε ένα μπολ χτυπάμε με το σύρμα 3 αυγά που έχουμε αφήσει αρκετή ώρα εκτός ψυγείου με 60 γρ. καστανή ζάχαρη και ένα σφηνάκι brandy. Μόλις λιώσει η ζάχαρη προσθέτουμε το λιωμένο βούτυρο, το ξύσμα από ένα μικρό λεμόνι, 250 ml γάλα και 50 ml κρέμα γάλακτος (έχουμε αφήσει γα γαλακτοκομικά αρκετή ώρα εκτός ψυγείου) και 60 γρ. κοσκινισμένο αλεύρι για όλες τις χρήσεις. Ανακατεύουμε με το σύρμα μέχρι να ενωθούν τα υλικά και να γίνουν ενιαίος χυλός. Βουτυρώνουμε καλά 2 ρηχά πυρίμαχα σκεύη/ταρτιέρες διαμέτρου 20 εκ. περίπου (ή ένα μεγάλο) και τοποθετούμε σε αρκετά κοντινή απόσταση μεταξύ τους τα φρούτα : δαμάσκηνα κομμένα στη μέση με την κομμένη πλευρά προς τα πάνω και μούρα. Μοιράζουμε τον χυλό σχεδόν μέχρι το χείλος των σκευών ή του σκεύους, προσέχοντας να μην πάει πάνω στα φρούτα, αλλά ανάμεσά τους : για να ελέγχουμε τη ροή, καλύτερα είναι να βάλουμε τον χυλό σε μία κανάτα με στόμιο. Πασπαλίζουμε με λίγη καστανή ζάχαρη και χοντροκομμένα φιστίκια Αιγίνης (ή άλλους ξηρούς καρπούς) και ψήνουμε για περίπου 30΄- 40΄, μέχρι να πήξει η κρέμα και να καραμελώσουν τα φρούτα. Αφήνουμε να κρυώσει λίγο το γλυκό και το απολαμβάνουμε κατά προτίμηση χλιαρό. Το γλυκό, ψημένο, διατηρείται στο ψυγείο για 2-3 ημέρες. Πριν το φάμε το βγάζουμε αρκετή ώρα πριν, ενώ μπορούμε και να το ζεστάνουμε ελαφρά στον φούρνο σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία.
Tips
- Το αλκοόλ είναι προαιρετικό, βρίσκω όμως ότι δίνει ωραίο άρωμα. Αντί για brandy, δοκιμάστε το port που ταιριάζει άψογα, επίσης.
- Το παν για ένα πετυχημένο κλαφουτί είναι να μην παραψηθεί στη μέση. Ενώ οι άκρες σίγουρα θα ψηθούν παραπάνω, η μέση πρέπει να θυμίζει κρέμα.
- Μπορείτε να ανακατέψετε τα υλικά με το beamer (ραβδομπλέντερ). Έτσι θα είστε σίγουροι πως το μίγμα θα είναι ενιαίο, χωρίς σβώλους από το αλεύρι.
- Τέλος, εννοείται πως μπορείτε να κάνετε το γλυκό με ένα από τα δύο φρούτα, αλλά και με άλλους συνδυασμούς φρούτων εποχής, όπως ποικιλία από κόκκινα φρούτα του δάσους, βανίλιες, σταφύλια και δαμάσκηνα ή σταφύλια και βανίλιες, κλπ. Την άνοιξη και νωρίς το καλοκαίρι, εκτός από τα κλασικά κεράσια, ενδείκνυνται τα βερίκοκα και τα ροδάκινα, ενώ λίγο πιο αργά μέσα στο φθινόπωρο τα μήλα και τα αχλάδια.
Φωτογραφίες : Μόνικα Κρητικού