Οι γεύσεις των χρωμάτων

της Αγάπης Μαργετίδη

Τη λόξα μου με τα χρώματα, μάλλον την έχετε εμπεδώσει μέχρι σήμερα.  Γνωρίζετε, όμως, πως το κάθε χρώμα του κάθε λαχανικού και του κάθε φρούτου έχει άλλη γεύση, άλλο άρωμα, αλλά και διαφορετικά θρεπτικά συστατικά; 

Το κόκκινο χρώμα της φράουλας και της ντομάτας έχει λυκοπένιο, το πορτοκαλί και το κίτρινο των καρότων και των μανταρινιών έχει βήτα-καροτένιο και άλλα καροτενοειδή, το πράσινο του σπανακιού και του kiwi έχει, μεταξύ άλλων σίδηρο, το μπλε και το μωβ της μελιτζάνας και των βατόμουρων έχει ανθοκυανίνες, ενώ το λευκό και το καφέ των κρεμμυδιών και των μανιταριών οφείλεται στις ανθοξανθίνες.  Κάποια από αυτά τα γνωρίζουμε και άλλα όχι, όλα όμως, ανεξαιρέτως, δίνουν στον οργανισμό μας πολύτιμα στοιχεία τα οποία οφείλουμε να καταναλώνουμε σε καθημερινή βάση εφόσον, βεβαίως, δώσουμε την απαραίτητη σημασία στην πηγή τους και στον τρόπο καλλιέργειάς τους.  Κι από γεύση;  Κάντε το πείραμα με τα λάχανα.  Το κόκκινο λάχανο έχει πολύ πιο έντονα πιπεράτη γεύση από το λευκό, ενώ το κινέζικο είναι αρκετά πιο ήπιο και από τα δύο.  Ίδια γεύση και ένταση έχουν τα άσπρα κρεμμύδια με τα κόκκινα;  Βεβαίως και όχι. Και ούτω καθεξής. 

Πάμε τώρα σε ένα άλλο θέμα που αφορά το πώς οι άνθρωποι αντιλαμβανόμαστε τις γεύσεις σε σχέση με τα χρώματα.  Το συμπέρασμα μετά από σειρά πολυετών ερευνών είναι ότι σε γενικές γραμμές, το λευκό και το μπλε χρώμα συνδέονται με την αλμυρή γεύση, το κόκκινο και το ροζ με την γλυκιά, το πράσινο και το κίτρινο με την ξινή και το μαύρο, το καφέ και το μωβ με την πικρή γεύση. Καταλαβαίνετε, ότι αυτές οι μελέτες είναι κάτι παραπάνω από χρήσιμες στις βιομηχανίες τροφίμων, καθώς ο σκοπός τους είναι να κάνουν τα προϊόντα τους όσο πιο θελκτικά γίνεται. 

Διαβάζοντας γι’ αυτά τα θέματα έπεσα πάνω σε έναν όρο που δεν γνώριζα : την συναισθησία. Ο συναισθητικός άνθρωπος μπορεί να γευτεί τα χρώματα, να ακούσει τις οσμές, να δει τους ήχους, να μυρίσει τις εικόνες. Αν και η συναισθησία, τις περισσότερες φορές, συσχετίζεται με τον αυτισμό ή την επήρεια χρήσης παραισθησιογόνων, φαίνεται πως, όντως, υπάρχουν υγιείς συναισθητικοί άνθρωποι.  Καταπληκτικό, δεν είναι;

Δεν ξέρω αν είμαι συναισθητική ή όχι, αυτό που ξέρω είναι ότι τα χρώματα είναι το οξυγόνο μου και ότι κάθε ένα από αυτά μου δημιουργεί διαφορετική ψυχική κατάσταση.  Γι’ αυτό και δίνω τόση σημασία στα χρώματα που μπαίνουν στο πιάτο μου.  Γιατρέ μου, είναι σοβαρό; 

Δείτε τώρα ένα παράδειγμα.  Η γνωστή σε όλους χειμωνιάτικη σαλάτα λάχανο-καρότο, την οποία λατρεύω και την οποία τρώω σχεδόν κάθε μεσημέρι, πότε με λίγη φέτα, πότε με ελιές, ενίοτε και με τουρσιά, την φτιάχνουμε συνήθως μόνο με λευκό λάχανο και καρότο, λεμόνι και λάδι.  Μα γιατί;  Η επανάληψη, μπορεί να είναι μήτηρ σοφίας, είναι όμως και βαρετή.  Αν της προσθέσουμε και μαβί λάχανο και μαϊντανό, δεν γίνεται πολύ πιο όμορφη και, εν τέλει, απείρως νοστιμότερη αλλά και θρεπτική; 

Κι επειδή ο χειμώνας δεν έχει μπει ακόμα καλά καλά, και με περιμένουν τόνοι λαχανοκαροτοσαλάτας τους επόμενους μήνες, αποφάσισα να την αλλάξω λίγο δίνοντάς της ασιατικό άρωμα και γεύση, με το dressing να παίζει με το αλμυρό, το ξινό και το πικάντικο.  Ιδού πώς.

 

ΣΑΛΑΤΑ ΛΑΧΑΝΟ - ΚΑΡΟΤΟ ΜΕ ΑΣΙΑΤΙΚΟ ΑΡΩΜΑ
Για 6 άτομα

Τα λαχανικά
Τρίβουμε 2 καρότα στον χοντρό τρίφτη και ψιλοκόβουμε ½ μικρό λευκό λάχανο και ½ μικρό κόκκινο λάχανο.  Ψιλοκόβουμε επίσης και 1 μάτσο φρέσκο κόλιανδρο. Τα βάζουμε σε βαθύ μπολ, τα αλατίζουμε ελαφρά, προσθέτουμε λίγο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και τον χυμό από 2 μοσχολέμονα (lime).  Τα αφήνουμε λίγη ώρα για να μαραθούν ελαφρώς. 

 
Το dressing
Βάζουμε στο multi 120 γρ. peanuts, 1 γεμάτη κ.σ. ταχίνι, το ξύσμα από 2 μοσχολέμονα και τον χυμό τους, 1-2 φρέσκιες καυτερές πιπερίτσες chili, 1 κομμάτι ginger ίσο με το μεγάλο μας δάχτυλο, 1 κ.σ. ξύδι από ρύζι (mirin) και 1 κ.γλ. soy sauce.  Πολτοποιούμε.  Θα χρειαστεί και λίγο νερό για να αραιώσει το dressing.  Δοκιμάζουμε την γεύση και την διορθώνουμε, εάν χρειαστεί.  Ανακατεύουμε καλά το dressing με τα σαλατικά και σερβίρουμε. 

 
Tips

• Ενώ εγώ έμεινα στην κλασική σαλάτα λάχανο-καρότο γιατί αυτά τα λαχανικά είχα στο σπίτι, εσείς μπορείτε να βάλετε όποια λαχανικά της εποχής σας αρέσουν, π.χ. κινέζικο λάχανο, πράσινο λάχανο savoy, λάχανο bok choy, λαχανάκια Βρυξελλών, φινόκιο, σελινόριζα, σέλερι, παντζάρια, ρέβες, πιπεριές, κλπ.  Αν βρείτε, ταιριάζουν πολύ και οι φύτρες φασολιών (bean sprouts).
• Αν δεν σας αρέσει ο φρέσκος κόλιανδρος, βάλτε μαϊντανό ή/και σέλινο.  Μπορείτε επίσης να εμπλουτίσετε τα αρωματικά με δυόσμο ή/και βασιλικό, αν και αυτά τα βότανα τα έχω συνδυάσει με τους ζεστούς μήνες του χρόνου. 
• Αν δεν έχετε ξύδι mirin, αντικαταστήστε με ξύδι από λευκό ή κόκκινο κρασί. Η ποιότητα κι εδώ είναι πολύ σημαντική.  Το ξύδι στα πλαστικά μπουκάλια αφήστε το για την αφαίρεση αλάτων από τις βρύσες και επενδύστε σε ένα ποιοτικό ξύδι για τα φαγητά σας. 
• Αντί για peanuts μπορείτε να βάλετε cashews ή αράπικα φιστίκια ή φουντούκια ή και φιστίκια Αιγίνης.  Αν οι ξηροί καρποί που θα χρησιμοποιήσετε είναι αλατισμένοι, θα πρέπει να προσέξετε ιδιαίτερα την ποσότητα  του αλατιού και της soy sauce. 
• Αν προσθέσετε λίγο ψητό στήθος κοτόπουλου ή γαλοπούλας θα έχετε ένα πλήρες υγιεινό γεύμα.