Ο vegetarian βοσκός και η πίτα του

της Αγάπης Μαργετίδη

Λέτε να υπάρχει vegetarian βοσκός; Πολύ πιθανόν, τίποτα δεν αποκλείεται την σήμερον ημέραν! Μπορεί να έχει τόσο δεθεί με τα ζώα του που να μην του κάνει καρδιά να τα φάει. Μπορεί να έχει χοληστερίνη. Μπορεί να έχει πετριά με τον βιγκανισμό που τόσο της μόδας είναι. Ξέρω ‘γω; Κι αν είναι χορτοφάγος, τι πίτα θα φτιάξει;

Όπως γνωρίζετε, η πίτα του βοσκού (shepherd’s pie) είναι ένα παμπάλαιο φαγητό της αγροτικής Αγγλίας με περισσευούμενο μαγειρεμένο κρέας, σκεπασμένο με πουρέ που γκρατινάρεται στον φούρνο. Για την ιστορία, το ταξίδι του φαγητού στην Γαλλία και την εξέλιξή του, σας είχα μιλήσει εκτενώς πριν δύο χρόνια με την αφορμή της ψαροφαγικής παραλλαγής, σε μία εξόχως νόστιμη συνταγή (πατήστε εδώ). Σήμερα θα σας δείξω την χορτοφαγική εκδοχή. Αιτία, οι φακές που είχα μισομαγειρέψει και καταψύξει πριν λίγο καιρό, τις οποίες ανακάλυψα προχθές σε μία ανασκαφή στην κατάψυξή μου.

Ακούστε τώρα, γιατί οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους. Δεν θα ισχυριστώ πως είναι ό, τι πιο συναρπαστικό έχετε δοκιμάσει, αν και το έφαγα με ευχαρίστηση. Νόστιμο είναι και σίγουρα αποτελεί μια έξυπνη ιδέα για αλλαγή από την συνηθισμένη σούπα φακής. Είναι επίσης εύκολο φαγητό και οπωσδήποτε πολύ πιο υγιεινό από την original πίτα του βοσκού. Αντιθέτως με μένα, η Μόνικα που το δοκίμασε αφού το απαθανάτισε, έχει αντίθετη γνώμη. Μου είπε πως το φαγητό τα σπάει. Δεν έχετε παρά να το δοκιμάσετε για να αποκτήσετε δική σας άποψη, κι αν θέλετε, το συζητάμε.

Εκτός από την αντικατάσταση του κρέατος από τις φακές, σκέφτηκα να εμπλουτίσω τον πουρέ με καρότα και να του προσθέσω ελαιόλαδο αντί για βούτυρο. Τα καραμελωμένα κρεμμύδια ταίριαξαν απόλυτα με τις φακές, ενώ το φαγητό απέκτησε χαρακτήρα και δροσιά με το λίγο λεμόνι και το θυμάρι. Τέλος, η ελάχιστη παρμεζάνα για το γκρατινάρισμα προσέθεσε την έξτρα νοστιμιά της.

ΦΑΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΑΜΕΛΩΜΕΝΑ ΚΡΕΜΜΥΔΙΑ ΚΑΙ ΠΟΥΡΕ ΚΑΡΟΤΟΥ-ΠΑΤΑΤΑΣ ΓΚΡΑΤΙΝΕ
Για 4 άτομα.

Οι φακές
Σε μία κατσαρόλα βάζουμε 250 γρ. φακές, τις σκεπάζουμε με κρύο νερό, προσθέτουμε 2-3 κλωνάρια φρέσκου θυμαριού, τις φλοίδες από 1 λεμόνι (προσέχουμε να πάρουμε μόνο το κίτρινο μέρος γιατί το λευκό θα πικρίσει το φαγητό) και 1 σκ. σκόρδου αξεφλούδιστη, πατημένη ελαφρά με την λάμα ενός μαχαιριού. Τις βράζουμε al dente και τις στραγγίζουμε. Αφαιρούμε το θυμάρι, το σκόρδο και τις φλοίδες του λεμονιού και τις αλατοπιπερώνουμε. Τις αφήνουμε στην άκρη.

Τα κρεμμύδια
Κόβουμε 4 μετρίου μεγέθους κρεμμύδια σε μισοφέγγαρα. Ζεσταίνουμε ένα βαθύ τηγάνι, προσθέτουμε λίγο ελαιόλαδο (να καλυφθεί ο πάτος) και ρίχνουμε τα κρεμμύδια. Τα αλατίζουμε και τα μαγειρεύουμε σε μέτρια προς χαμηλή φωτιά για αρκετή ώρα μέχρι να μαλακώσουν, να σκουρύνουν και να καραμελώσουν. Η διαδικασία θα διαρκέσει από 45΄ έως 60΄. Προσθέτουμε τις φακές, το ξύσμα από 1 λεμόνι και τον χυμό από μισό, ανακατεύουμε, μαγειρεύουμε για λίγα λεπτά ακόμη και αφήνουμε στην άκρη.

Ο πουρές
Βράζουμε 4 καρότα και 2 μέτριες πατάτες κομμένα σε μικρά κομμάτια, σε αλατισμένο νερό με 2-3 κλωνάρια φρέσκου θυμαριού. Μόλις μαλακώσουν τα λαχανικά, αφαιρούμε το θυμάρι, τα στραγγίζουμε καλά και τα λιώνουμε είτε με το εργαλείο του πουρέ, είτε με ένα πιρούνι. Δοκιμάζουμε και εάν χρειαστεί διορθώνουμε το αλάτι, πιπερώνουμε και προσθέτουμε 2 κ.σ. ελαιόλαδο.

Συναρμολόγηση και ψήσιμο
Μοιράζουμε τις φακές με τα κρεμμύδια σε ατομικά πυρίμαχα σκεύη (ή σε ένα μεγάλο), σκεπάζουμε με πουρέ, πασπαλίζουμε με λίγο τριμμένο τυρί (γραβιέρα ή παρμεζάνα), ραντίζουμε με ελάχιστο ελαιόλαδο και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180ο C για περίπου 30΄, μέχρι να χρυσίσει η επιφάνεια.

Tips

Όπως γνωρίζετε, στις φακές βάζουμε συνήθως ξύδι. Σε αυτό το φαγητό όμως, νομίζω πως το λεμόνι ταιριάζει καλύτερα γιατί εξισορροπεί τη γλύκα των υπόλοιπων υλικών, ενώ συγχρόνως δροσίζει το φαγητό. Στις φακές ταιριάζει επίσης και το πορτοκάλι, ακόμη και το μανταρίνι, αλλά επειδή αυτά τα φρούτα είναι πολύ γλυκά αυτή την εποχή, δεν θα δώσουν την οξύτητα την οποία χρειάζεται το φαγητό.
Ο πουρές θα γίνει ακόμα πιο νόστιμος εάν αντί να βράσετε τα λαχανικά, τα ψήσετε στον φούρνο.
Εάν θέλετε τον πουρέ εντελώς λείο, θα τον περάσετε και από ψιλή σήτα. Επειδή όμως αυτό το φαγητό είναι αρκετά ρουστίκ, δεν το θεωρώ απαραίτητο.
Το φαγητό, από vegetarian γίνεται αυτόματα vegan, εάν παραλείψετε το τυρί.
Αν τυχαίνει να έχετε μαύρο σκόρδο, πολτό ή σκελίδες, προσθέστε στον πουρέ 1 κ.γλ. ή 1 σκελίδα που θα λιώσετε με πιρούνι, αντίστοιχα. Σε αυτό το καταπληκτικό υλικό που είναι ο τελευταίος μου έρωτας, σκοπεύω να κάνω μεγάλο αφιέρωμα στο άμεσο μέλλον.