5 παραδοσιακές συνταγές για Καθαρά Δευτέρα

Η Καθαρά Δευτέρα σηματοδοτεί την έναρξη της Σαρακοστής και συνοδεύεται από ένα τραπέζι γεμάτο παραδοσιακές νηστίσιμες γεύσεις που αγαπά ο ουρανίσκος μας.

Αν φέτος αποφάσισες να μπεις στην κουζίνα και να ετοιμάσεις τραπέζωμα για τους αγαπημένους σου, τότε μην ψάχνεις αλλού, έχουμε τις καλύτερες συνταγές για την απόλυτη σαρακοστιανή μασαμπούκα.

Λαγάνα χωρίς μίξερ

Υλικά (για 2 λαγάνες): 500 γρ. σκληρό αλεύρι, 350 ml νερό σε θερμοκρασία δωματίου, 10 γρ. ξηρή μαγιά, 1 πρέζα κρυσταλλική ζάχαρη, 12 γρ. αλάτι, 2 κ.σ. ελαιόλαδο.

Για το άλειμμα: 2 κ.σ. νερό σε θερμοκρασία δωματίου, 1 κ.γ. κρυσταλλική ζάχαρη, σουσάμι.

Ρίχνουμε σε ένα μπολ το νερό, τη μαγιά και τη ζάχαρη, ανακατεύουμε με ένα σύρμα και αφήνουμε στην άκρη για 15-20 λεπτά μέχρι να ενεργοποιηθεί η μαγιά. Μόλις περάσουν τα 15 λεπτά, προσθέτουμε το αλεύρι, το αλάτι και το λάδι, ανακατεύουμε με τα χέρια μέχρι να ομογενοποιηθεί η ζύμη (το αλάτι δεν το βάζουμε από την αρχή για να μην κάψει τη μαγιά). Ρίχνουμε λίγο λάδι σε ένα μπολ, αλευρώνουμε ελαφρά τα χέρια μας, τοποθετούμε το ζυμάρι στο μπολ, καλύπτουμε με μεμβράνη και αφήνουμε να ξεκουραστεί για 30-45 λεπτά.

Βρέχουμε τα χέρια μας με λίγο νερό και ζυμώνουμε για 1-2 λεπτά τη ζύμη μέχρι να γίνει λεία και ελαστική. Σκεπάζουμε ξανά με μεμβράνη και αφήνουμε να διπλασιαστεί σε όγκο για περίπου 1-1,5 ώρα. Μπορούμε να φτιάξουμε είτε 2 λεπτές λαγάνες είτε 1 πιο αφράτη. Αφαιρούμε τη ζύμη από το μπολ, κόβουμε σε 2 ίσα κομμάτια και απλώνουμε κάθε κομμάτι σε λαδόκολλα. Αν θέλουμε να κάνουμε μία λαγάνα, συνεχίζουμε τη διαδικασία χωρίς να κόψουμε τη ζύμη. Ανοίγουμε με τη βοήθεια του πλάστη και λίγο αλεύρι σε λαγάνες που να χωράνε σε δύο ταψιά φούρνου.

Μεταφέρουμε τις λαγάνες σε δύο ταψιά με λαδόκολλα και τις ανοίγουμε ελαφρώς πάνω στο ταψί ώστε να κρατήσουν το σχήμα τους κατά το ψήσιμο. Σε ένα μπολ, ανακατεύουμε το νερό και τη ζάχαρη για να φτιάξουμε το ζαχαρόνερο. Αλείφουμε με ένα πινέλο τις λαγάνες, πασπαλίζουμε με σουσάμι και περιμένουμε 20-30 λεπτά να φουσκώσουν. Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 220°C στον αέρα. Πιέζουμε τις λαγάνες με τα δάχτυλα, σχηματίζοντας τις χαρακτηριστικές "δαχτυλιές". Τις πασπαλίζουμε με ελαιόλαδο και ψήνουμε για 10-15 λεπτά αν ψήσουμε 2 λαγάνες ή 20-25 λεπτά αν ψήσουμε 1.

Συνταγή από εδώ. 

Ταραμοσαλάτα

Υλικά: 300 γρ. ψωμί χωρίς κόρα, 1,2 λίτρα νερό, 1 κρεμμύδι, 2 σκελίδες σκόρδο, 200 γρ. λευκό ταραμά, χυμός και ξύσμα από 2-3 λεμόνια, 100 γρ. ελαιόλαδο, 200 γρ. σπορέλαιο, πιπέρι.

Για το σερβίρισμα: ελιές, 1 κ.σ. ελαιόλαδο, πιπέρι, 1 κ.σ. φρέσκο θυμάρι

Εκτέλεση: Σε μεγάλο μπολ, μουλιάζουμε το ψωμί με 1 λίτρο νερό. Σε άλλο μπολ, στρώνουμε πετσέτα, ρίχνουμε το μουλιασμένο ψωμί και στύβουμε καλά να φύγει η υγρασία. Μεταφέρουμε σε μπολ. Στον πολυκόφτη, χτυπάμε το κρεμμύδι (κομμένο σε 4), το σκόρδο και 200 γρ. νερό μέχρι να λιώσουν.

Στραγγίζουμε το μείγμα σε πετσέτα και μεταφέρουμε σε μπολ. Στον πολυκόφτη, προσθέτουμε το μείγμα κρεμμυδιού-σκόρδου, τον ταραμά, το ψωμί, χυμό και ξύσμα λεμονιού, πιπέρι, και χτυπάμε 3-4 λεπτά μέχρι να ομογενοποιηθούν και να αφρατέψει το μείγμα. Προσθέτουμε σταδιακά ελαιόλαδο και σπορέλαιο. Δοκιμάζουμε, προσαρμόζουμε το λεμόνι αν χρειάζεται, και σερβίρουμε με ελιές, ελαιόλαδο, πιπέρι και θυμάρι.

Συνταγή από εδώ. 

Ντολμαδάκια γιαλαντζί

Υλικά: 250 γρ. αμπελόφυλλα τρυφερά, 2 ματσάκια κρεμμύδια κομμένα σε λεπτές ροδέλες, 1 μεγάλο κρεμμύδι, 2 σκελίδες σκόρδο ψιλοκομμένες, 250 ml ελαιόλαδο, 400 γρ. ρύζι Καρολίνα, 400 γρ. νερό, 1/2 ματσάκι κόλιανδρο ψιλοκομμένο, 1/2 ματσάκι άνηθο ψιλοκομμένο, 1 ματσάκι δυόσμο ψιλοκομμένο, ξύσμα από 2 λάιμ, αλάτι, πιπέρι φρεσκοτριμμένο, χυμός από 1 1/2 - 2 λεμόνια, 4-5 φέτες λεμόνι.

Για τη σος γιαουρτιού (προαιρετικά): 500 γρ. γιαούρτι στραγγιστό, 1/4 ματσάκι άνηθο ψιλοκομμένο, 5-6 φύλλα δυόσμου ψιλοκομμένα, 1 κ.σ. ελαιόλαδο, πιπέρι φρεσκοτριμμένο.

Εκτέλεση:

Για τη γέμιση: Τοποθετούμε μια κατσαρόλα με καπάκι σε μέτρια προς δυνατή φωτιά, ρίχνουμε το φρέσκο κρεμμυδάκι, το κρεμμύδι, το σκόρδο και το μισό ελαιόλαδο. Αφήνουμε για περίπου 10 λεπτά να καραμελώσουν και να χάσουν τον όγκο τους. Προσθέτουμε το ρύζι και σοτάρουμε για 3-4 λεπτά. Ρίχνουμε το νερό, ανακατεύουμε, χαμηλώνουμε τη φωτιά και σιγοβράζουμε για περίπου 5 λεπτά μέχρι να απορροφηθεί. Αποσύρουμε από τη φωτιά και αφήνουμε να ξεκουραστεί για τουλάχιστον 10 λεπτά. Προσθέτουμε τον κόλιανδρο, τον άνηθο, τον δυόσμο, το ξύσμα λάιμ, αλάτι και πιπέρι, και ανακατεύουμε.

Για τη σύνθεση: Στρώνουμε στον πάτο μιας κατσαρόλας (22 εκ.) 4-5 αμπελόφυλλα (χρησιμοποιώντας τα σχισμένα ή σπασμένα φύλλα), τις φέτες και τον χυμό των λεμονιών. Παίρνουμε ένα-ένα τα αμπελόφυλλα (με τα νεύρα προς τα πάνω και τη γυαλιστερή πλευρά προς τα κάτω), βάζουμε στο κέντρο 1 κ.σ. γέμιση, διπλώνουμε τα πλαϊνά προς τα μέσα και τυλίγουμε σε σφιχτό ρολό. Τοποθετούμε τους ντολμάδες στη σειρά μέσα στην κατσαρόλα, συνεχίζοντας με δεύτερη και τρίτη στρώση αν χρειαστεί. Ρίχνουμε το υπόλοιπο ελαιόλαδο, τοποθετούμε ανάποδα ένα πιάτο πάνω στους ντολμάδες για να μη διαλυθούν στο βράσιμο, και προσθέτουμε χλιαρό ή ζεστό νερό μέχρι να σκεπαστούν. Σιγοβράζουμε για 40-50 λεπτά. Αποσύρουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά και αφήνουμε τους ντολμάδες να κρυώσουν λίγο μέσα στο ζουμί τους.

Για τη σος γιαουρτιού: Σε ένα μπολ, ρίχνουμε το γιαούρτι, τον άνηθο, τον δυόσμο, το ελαιόλαδο και το πιπέρι και ανακατεύουμε καλά με ένα κουτάλι.

Σερβίρουμε τους ντολμάδες ζεστούς ή χλιαρούς, συνοδεύοντάς τους με τη σος γιαουρτιού.

Συνταγή από εδώ. 

Χταπόδι με κοφτό μακαρονάκι

Υλικά: 1 χταπόδι, φρέσκο ή κατεψυγμένο, γύρω στο 1 κιλό, καθαρισμένο και πλυμένο, 2 φύλλα δάφνης, 1/2 κιλό κοφτό μακαρονάκι, 2 κρεμμύδια σε ψιλά καρέ, 2-3 σκελίδες σκόρδου σε φετάκια (ή όσο θέλουμε), 1 κ.σ. πελτές, 2/3 φλιτζ. τσαγιού ελαιόλαδο, κανέλα, μπαχάρι, κόκκινο γλυκό πιπέρι, κύμινο (από 1/6 κουτ. γλυκού – αν δεν μας αρέσει κάποιο, το παραλείπουμε), αλάτι, μαυροπίπερο.

Εκτέλεση: Βάζουμε το χταπόδι σε μια κατσαρόλα με 2 φύλλα δάφνης, σκεπάζουμε και το σιγοψήνουμε σε χαμηλή φωτιά για περίπου 50 λεπτά ή μέχρι να μαλακώσει. Το χταπόδι θα βγάλει τα δικά του υγρά, αλλά ελέγχουμε αν χρειάζεται να προσθέσουμε λίγο νερό. Κρατάμε 1 φλιτζάνι από το ζουμί του και κόβουμε το χταπόδι σε μικρά κομμάτια, περίπου 1 εκ.

Σε μια άλλη κατσαρόλα, ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο και τσιγαρίζουμε το κρεμμύδι σε δυνατή φωτιά μέχρι να πάρει ένα ελαφρύ ρόδινο χρώμα. Προσθέτουμε το σκόρδο, τσιγαρίζουμε λίγο ακόμα και στη συνέχεια ρίχνουμε το χταποδόζουμο και 2 ποτήρια νερό. Μόλις κοχλάσει, ρίχνουμε το κοφτό μακαρονάκι και ανακατεύουμε για να μην κολλήσει στον πυθμένα της κατσαρόλας.

Μετά από 5 λεπτά, προσθέτουμε τον πελτέ διαλυμένο σε 1/2 φλιτζάνι νερό, το κομμένο χταπόδι και τα μπαχαρικά. Βράζουμε μέχρι να γίνει το ζυμαρικό και να σωθούν τα υγρά, προσθέτοντας σιγά-σιγά ζεστό νερό αν χρειάζεται, μέχρι το μακαρονάκι να μαγειρευτεί και το φαγητό να μείνει με το λάδι του.

Δοκιμάζουμε και αν χρειάζεται, προσθέτουμε αλάτι ή όποιο άλλο καρύκευμα θέλουμε. Σερβίρουμε ζεστό.

Συνταγή από εδώ. 

Γαριδομακαρονάδα

Υλικά: 8 γαρίδες μέτριες κατά προτίμηση φρέσκες, 300 γρ. μακαρόνια, 3-4 κ.σ. ελαιόλαδο, 1/2 κρεμμύδι ψιλοκομμένο, 1 σκελίδα σκόρδο, 1 καυτερή πιπερίτσα ή μπούκοβο, 1/4 φλ. ούζο, 1 πρέζα καστανή ζάχαρη (προαιρετικά), 400 γρ. ψιλοκομμένες ντομάτες φρέσκες ή κονκασέ, 2 κ.γ. μαϊντανός ψιλοκομμένος, αλάτι, πιπέρι φρεσκοτριμμένο

Εκτέλεση:

Για το καθάρισμα: Βγάζουμε το κέλυφος από το σώμα της γαρίδας, αφήνοντας το κεφάλι για περισσότερη νοστιμιά. Αφαιρούμε προσεκτικά το έντερο από τη ράχη.

Για τη σάλτσα: Ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο σε βαθύ τηγάνι και σοτάρουμε σε μέτρια φωτιά το ψιλοκομμένο κρεμμύδι και τη σκελίδα σκόρδου για 2 λεπτά. Ρίχνουμε τις γαρίδες και τις σοτάρουμε 1 λεπτό από κάθε πλευρά, μέχρι να αλλάξουν χρώμα. Προσθέτουμε αλάτι, πιπέρι και την καυτερή πιπερίτσα. Σβήνουμε με ούζο και αφήνουμε να εξατμιστεί το αλκοόλ για 1-2 λεπτά.

Βγάζουμε τις γαρίδες σε πιατέλα και τις σκεπάζουμε, ώστε να μην παραβράσουν. Προσθέτουμε στο τηγάνι την καστανή ζάχαρη και τις ντομάτες, αφήνουμε να βράσουν για 7-8 λεπτά. Ξαναρίχνουμε τις γαρίδες στη σάλτσα και μαγειρεύουμε για 2 λεπτά ακόμα.

Στο μεταξύ, έχουμε βράσει τα μακαρόνια και τα στραγγίζουμε ελαφρώς. Τα ρίχνουμε κατευθείαν στο τηγάνι με τη σάλτσα, αφήνουμε να βράσουν για 1 λεπτό σε δυνατή φωτιά μέχρι να γλασάρει η σάλτσα.

Πασπαλίζουμε με μαϊντανό και σερβίρουμε αμέσως.

Συνταγή από εδώ.