του Αναστάσιου Σπαντιδέα (*)
πηγή: iatronet.gr
Τα αίτια θανάτου έχουν αλλάξει δραματικά τα τελευταία χρόνια για τον άνθρωπο. Τα καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια αποτελούν μαζί με τον καρκίνο τις κύριες αιτίες θανάτου στη σύγχρονη ανθρώπινη κοινωνία την οποία προσβάλλουν με εκρηκτικό ρυθμό που παίρνει τη μορφή πανδημίας.
Κύριος προδιαθεσικός παράγοντας για την εκδήλωση αυτών των πανδημιών θεωρείται ο σύγχρονος καταστροφικός τρόπος ζωής του ανθρώπου. Η ριζική μεταβολή των διαιτητικών συνηθειών (υπερκατανάλωση ζωϊκών τροφών, περιορισμός φυτικών ινών, κατάχρηση γλυκαντικών και αλατισμένων τροφών), η δραματική μείωση της σωματικής δραστηριότητας και άσκησης (καθήλωση του ατόμου πέριξ ενός γραφείου ή μιας τηλεόρασης, αλόγιστη χρήση αυτοκινήτου) και το υπερβολικό άγχος και στρες συνιστούν έναν αφύσικο και καταστροφικό τρόπο ζωής στον οποίο το άτομο πολύ εύκολα παγιδεύεται, υποθηκεύοντας όχι μόνο τη δική του ζωή αλλά και τη ζωή των παιδιών του αφού αποτελεί για αυτά το αμεσότερο πρότυπο ζωής.
Αν στους παράγοντες αυτούς προστεθούν το κάπνισμα, η κατάχρηση αλκοολούχων ποτών και η χρήση ναρκωτικών ουσιών, τότε εύκολα δημιουργεί κανείς την εικόνα του ”σύγχρονου” ανθρώπου που πολύ βέβαια απέχει από την εικόνα του ανθρώπου του περασμένου αιώνα όπου τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο καρκίνος ήταν σχεδόν άγνωστα.
Για τις καταστροφικές επιπτώσεις της σύγχρονης δίαιτας και του άγχους έχουν γραφεί και βέβαια θα γραφούν πολλά. Για τις ευεργετικές επιδράσεις της σωματικής άσκησης στη διατήρηση της καλής υγείας και στην πρόληψη πολλών παθήσεων του 20ου αιώνα λίγα έχουν γραφεί και μικρότερη σημασία έχει δοθεί από γιατρούς και ανθρώπους.
Και όμως τα υπάρχοντα σήμερα δεδομένα είναι συντριπτικά υπέρ των ωφελημάτων που προσφέρει η τακτική σωματική άσκηση η οποία και από μόνη της, σαν ανεξάρτητος παράγων, θα μπορούσε να οδηγήσει στην πρόληψη σύγχρονων σωματικών και ψυχικών ασθενειών.
Τι ωφελήματα όμως μπορεί να προσφέρει η τακτική σωματική άσκηση στον ανθρώπινο οργανισμό;
Τα ωφελήματα αυτά θα μπορούσαν περιληπτικά να συνοψισθούν:
1. Σε βελτίωση των λειτουργιών όλων των οργάνων του σώματος.
2. Στην πρόληψη των καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων.
3. Στην πρόληψη αρκετών άλλων σύγχρονων παθήσεων, όπως π.χ. της οστεοπόρωσης, του σακχαρώδους διαβήτου των ενηλίκων, του καρκίνου, διαφόρων ”νευροπαθειών και ψυχοπαθειών”.
4. Στην πρόληψη ή καλύτερα στην μετάθεση του γήρατος και των αναπηριών που αυτό συνεπάγεται.
Ας δούμε αναλυτικά αυτά τα οφέλη:
* Βελτίωση όλων των σωματικών και πνευματικών λειτουργιών
Τα σωματικά και ψυχικά οφέλη που προκύπτουν από την τακτική σωματική άσκηση εμφανίζονται από τις πρώτες κιόλας εβδομάδες από την έναρξη της άσκησης. Αρχικά το άτομο δυσανασχετεί και απογοητεύεται συνειδητοποιώντας πόσο περιορισμένη αντοχή έχει στην άσκηση. Κουράζεται εύκολα, λαχανιάζει, η καρδιά του χτυπά γρήγορα, τα πόδια του κόβονται και τρέμουν και γενικά ένα δυσάρεστο συναίσθημα τον καταλαμβάνει, καθώς αντιλαμβάνεται ότι η χρόνια σωματική απραξία τον έχει καταδικάσει σε αδράνεια των μυών και των αρθρώσεων, σε χαλάρωση των νεύρων, σε συρρίκνωση των πνευμόνων και σε λήθαργο της καρδιάς.
Όλες όμως αυτές οι διαπιστώσεις αρχίζουν σιγά-σιγά με την άσκηση να βελτιώνονται και κατάπληκτο το άτομο θα διαπιστώσει μετά από αρκετών εβδομάδων άσκηση έναν τελείως διαφορετικό οργανισμό.
Η αντοχή του σιγά - σιγά αυξάνεται. Εκεί που πρώτα λαχάνιαζε με την έναρξη της άσκησης τώρα βλέπει ότι μπορεί να βαδίσει, να τρέξει και γενικά να αθληθεί αρκετή ώρα χωρίς να του κόβεται η ανάσα.
Μπορεί να ανέβει ανηφόρα ή ακόμα και να σκαρφαλώσει και σε βουνό χωρίς τα πόδια του να κόβονται ή οι γρήγοροι χτύποι της καρδιάς του να τον τρομάζουν ή οι αρθρώσεις του να τρίζουν επικίνδυνα όπως πρώτα.
Ήδη η κινητοποίηση όλου του σώματος με την άσκηση και η δραστηριοποίηση κάθε οργάνου έχουν επιφέρει το πρώτο θαύμα. Το άτομο αισθάνεται (και είναι) υγιές.
Μία σωματική και ψυχική ευεξία πλημμυρίζει πλέον το κορμί του. Οι μυς, οι αρθρώσεις, και τα κόκκαλά του έχουν αποκτήσει δύναμη, σφρίγος και ευκαμψία που του επιτρέπουν να κάνει κινήσεις που πρώτα δεν μπορούσε ή να πέφτει και να μην τραυματίζεται όπως παλιά.
* Ο ψυχολογικός επηρεασμός δεν είναι μικρότερος. Το άτομο αισθάνεται σαφώς νεότερο, σεξουαλικά πιο δραστήριο και πνευματικά πιο αποδοτικό.
Οι σωματικές και ψυχολογικές αυτές μεταβολές συνοδεύονται και από σημαντική βελτίωση των εργαστηριακών του εξετάσεων. Το σάκχαρο, τα λιπίδια και η ολική χοληστερίνη στο αίμα ελαττώνονται, ενώ η καλή χοληστερίνη αυξάνεται. Η κυκλοφορία του αίματος γίνεται πιο καλή και το αίμα δεν πήζει τόσο εύκολα.
(*) ο κ. Σπαντιδέας είναι Παθολόγος, διδάκτωρ Πανεπιστημίου
πηγή: iatronet.gr
