Βιβλία για να πάρεις μαζί σου στις διακοπές

Γράφει ο Σπύρος Σμυρνής

Κοντοζυγώνει ο καιρός για τις φετινές διακοπάρες κι όπως κάθε χρονιά ετοιμάζουμε βαλίτσες με όλα τα απαραίτητα. Πλάι σε αντηλιακά, μαγιό, διχαλωτές σαγιονάρες, πετσέτες θαλάσσης κι αντικουνουπικά, στριμώχνουμε και τα βιβλιαράκια που θα μας κρατήσουν συντροφιά στην παραλία. Ευτυχώς φέτος υπήρξε καλή «σοδειά» και δεν πρόκειται να μείνει κανένας βιβλιόφιλος παραπονεμένος.

Τα Κορδόνια του Ντομένικο Στρανόνε (εκδόσεις Πατάκη)



Οι άνθρωποι συναντιούνται, χτίζουν ζωές, αφιερώνονται, απιστούν,  σκορπίζουν στον άνεμο όσα έχτισαν, μετανιώνουν, ξαναμαζεύουν σπασμένα κομμάτια και όλο αυτό επαναλαμβανόμενα δεν είναι παρά η ουσία και το μοτίβο της ύπαρξής τους. Ο Άλντο και η Βάντα μετρούν μαζί σαράντα χρόνια κοινής πορείας. Έχουν στο ιστορικό τους δύο παιδιά τον Σάντρο και την Άννα, έναν γάτο με διφορούμενο όνομα, μία απιστία που είχε ως επακόλουθο έναν διόλου εύκολο και καθ’ όλα επίπονο χωρισμό και μια επανασύνδεση που τους οδηγεί ως τα βαθιά γεράματα.

Ο Στρανόνε περιγράφει με λόγο ορμητικό και ευθύ την εναλλαγή και το βάρος των συναισθημάτων που ποικίλουν στη ζωή και στο κείμενο. Τα «κορδόνια» που δένουν αόρατα τους ανθρώπους μεταξύ τους στην κίνηση του χρόνου, στην εναλλαγή των συμβάντων, στις επιλογές και τις συνέπειες, αποτυπώνονται εξαιρετικά στις σελίδες αυτού του βιβλίου.

Μια φαινομενικά τυχαία διάρρηξη στο τακτοποιημένο σπίτι του ηλικιωμένου ζευγαριού, ξυπνά μνήμες και ανοίγει πληγές που υπήρξαν τεχνηέντως καλυμμένες για χρόνια απ’ όλους και για όλους. Γιατί «το ίχνος του πόνου» πάνω στο οποίο βασίζεται η δυναμική της ιστορίας δεν σβήνει έτσι απλά. Και τα αόρατα νήματα που δένουν τις ανθρώπινες σχέσεις δεν κόβονται σαν τα κοινά κορδόνια.

Το Σκάνδαλο του Αιώνα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες (εκδόσεις Ψυχογιός)



«Δε θέλω να με θυμούνται για το Εκατό Χρόνια Μοναξιά, ούτε για το βραβείο Νομπέλ, αλλά για την εφημερίδα», είχε δηλώσει ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες για να καταδείξει την αγάπη μα και την πίστη του στη δημοσιογραφία. Στο Σκάνδαλο του Αιώνα που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ψυχογιός, εμπεριέχονται κάποια από τα σημαντικότερα κείμενα της πολυετούς δημοσιογραφικής καριέρας ενός εκ των σημαντικότερων Λατινοαμερικάνων συγγραφέων όλων των εποχών.

Όταν ο Μάρκες δεν έπλαθε κάποιους από τους πιο εμβληματικούς λογοτεχνικούς ήρωες του προηγούμενου αιώνα, όπως ο συνταγματάρχης Αουρελιάνο Μπουενδία, κυνηγούσε κάποια από τα πιο διάσημα σκάνδαλα του αιώνα, αφιερώνοντας άπειρο χρόνο στη συγγραφή δημοσιογραφικών κειμένων. Πενήντα εξ αυτών συγκεντρώνονται στο Σκάνδαλο του Αιώνα, αποκαλύπτοντας και πάλι τις πτυχές του ταλέντου του Μάρκες και την ιδιοφυή του πένα.

Ισορροπώντας ανάμεσα στον δημοσιογραφικό λόγο που είναι λιτός, απέριττος και στοχευμένος αλλά και στις μυθιστορηματικές του αρετές που βουτούν στον λυρισμό αλλά και τον ρομαντισμό που αποπνέει ολόκληρο το έργο του, ο Μάρκες είναι απολαυστικός. Κάθε κείμενο είναι ποτισμένο με τη συγγραφική μαστοριά του αιχμαλωτίζοντας τον αναγνώστη.

Ανησυχία της Linn Ullmann (εκδόσεις Μεταίχμιο)



Η Linn Ullmann είναι κόρη του σκηνοθέτη Ingmar Bergman και της ηθοποιού Liv Ullman. Στην Ανησυχία αναπλάθει τη δική της ιστορία, αλλά και της οικογένειας της, μέσα από τις μαγνητοφωνημένες συνομιλίες με τον πατέρα της που βρήκε καταχωνιασμένες, αρκετά χρόνια αφού τα γεράματα είχαν καταβάλλει τον σπουδαίο σκηνοθέτη.

Η Ullmann επιλέγει λοιπόν να υφάνει την οικογενειακή της ζωή και πάλι από την αρχή με έναν τρόπο ανεπιτήδευτο, χωρίς να ωραιοποιεί αλλά και χωρίς να καταστροφολογεί, όσο μιλά για τη ζωή, τον θάνατο, την παιδική ηλικία, τις αναμνήσεις, τα γηρατειά αλλά και την απώλεια. Άλλοτε βουτά στο λεπτό χιούμορ της κι άλλοτε ανασύρει τα σπαρακτικά αποσπάσματα της ζωής ενός ανθρώπου που άλλαξε για πάντα τον παγκόσμιο κινηματογράφο.

Η συγγραφέας κρατά θαυμαστά το αφηγηματικό τέμπο και δεν καταφεύγει σε συναισθηματικές υπερβολές παρότι η ιστορία της Ανησυχίας θα το επέτρεπε. Με μια άκρως κινηματογραφική γραφή σε συμπαρασύρει σε ένα ταξίδι που αποκαλύπτει την πραγματική φύση των οικογενειακών σχέσεων, γυμνή ως είναι και βαθιά αληθινή.

Άλφρεντ Χίτσκοκ από την Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου (Εκδόσεις Οξύ)

Με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων από το θάνατο του Άλφρεντ Χίτσκοκ, οι εκδόσεις ΟΞΥ σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου, αποτίνουν φόρο τιμής σε μια από τις πλέον επιδραστικές φιγούρες στην ιστορία του κινηματογράφου. Πρόκειται για μια ρετροσπεκτίβα του έργου του που επαναπροσδιορίζει μια προς μία τις ταινίες του συμπεριλαμβάνοντας κείμενα των σημαντικότερων Ελλήνων κριτικών κινηματογράφου για τον σπουδαίο δημιουργό.

Ο Χίτσκοκ άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στο παγκόσμιο σινεμά, με μια σειρά ταινιών που όσα χρόνια κι αν περάσουν, σκαρφαλώνουν άνετα στην κορυφή των καλύτερων φιλμ όλων των εποχών.

Από τον Δεσμώτη του Ιλίγγου, μέχρι το Ψυχώ και τα Πουλιά κι από το Dial M for Murder μέχρι τον Σιωπηλό Μάρτυρα και τη Θηλιά, ο Χίτσκοκ άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζαμε το σινεμά. Μέσα από το συγκεντρωτικό αυτόν τόμο, ανακαλύπτουμε άγνωστες πτυχές του σκηνοθέτη, που δεν περιορίζονται μόνο στα μνημειώδη cameos των ταινιών του. Αποκωδικοποιούν και ψυχαναλύουν το εκτενέστατο κινηματογραφικό του έργο φέρνοντας κάτω από το μικροσκόπιο τον άνθρωπο που στεκόταν πάντα πίσω από την κάμερα.

Super-Cannes του J. G Ballard (εκδόσεις Κέδρος)



Ένα προφητικό μυθιστόρημα για την αλλοίωση που επιφέρουν στην ανθρώπινη φύση ο ακραίος καπιταλισμός και οι τεχνολογικές εξελίξεις, από την πένα του κορυφαίου Βρετανού συγγραφέα J.G. Ballard.

Ο Ballard γράφει με έναν σχεδόν οργουελικό τρόπο, μιας και το σαρκαστικό αναγνωστικό σύμπαν που δημιουργεί, ξεκινά από τις παρυφές της επιστημονικής φαντασίας, για να αποκαλύψει το δυστοπικό παρόν που ζούμε σήμερα. Βγαλμένο από τις καλύτερες σεναριακές στιγμές του τηλεοπτικού Black Mirror, το Super Cannes με το κατάμαυρο χιούμορ του κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις ανεπανόρθωτες συνέπειες που φέρνει στον δρόμο μας η εποχή της τεχνολογικής ακμής που είναι άμεσα συνδεδεμένη με την κοινωνική μας αποκτήνωση.

Σκωπτικός μα κι προφητικός ο Ballard δεν φοβάται να σκαλίσει με την πένα του, το κακό σπυρί της ανθρώπινης ματαιοδοξίας και να αποκαλύψει όσα συνηθίζουμε να κρύβουμε βιαστικά κάτω από το απαστράπτον χαλί της ιδανικής κι ευπρεπούς κοινωνίας.

Όταν κοιμούνται οι Φίλοι μου του Άυγουστου Κορτώ (εκδόσεις Πατάκης)



Ο πολυγραφότατος Αύγουστος Κορτώ στο τελευταίο του βιβλίο, Όταν Κοιμούνται οι Φίλοι μου, μας παρουσιάζει μια ιστορία για τη νοσταλγία και τον καημό της αδικημένης νεότητας, έναν ύμνο στην άσβεστη φλόγα της φιλίας. Παρακολουθώντας τους τρεις βασικούς του ήρωες, μας στέλνει για ένα αναγνωστικό flashback ταξίδι πίσω στην Αθήνα του 1990, τότε που οι νύχτες της πρωτεύουσας κρύβανε έρωτες, ξενύχτια, ναρκωτικά, ξημερώματα που μύριζαν φτηνό αλκοόλ κι ενοχές βαφτισμένες με το όνομα ευκαιριακών εραστών της μιας βραδιάς.

Κρύβανε όμως και πόνο, τον εφιάλτη του aids που έβαζε φρένο στα κορμιά των ηρώων, ενώ η κατάθλιψη, έρποντας, τρύπωνε στις τραυματισμένες τους ψυχές. Μέσα σε ένα νουάρ σκηνικό με περιθωριακούς θαμώνες, μαχαιρώματα και μπόλικο φόβο χυμένο σε σκοτεινά πεζοδρόμια, παρακολουθούμε τη σκληρή ενηλικίωση του ενός από τους βασικούς ήρωες του Κορτώ, ο οποίος ακόμη αλυχτά κάθε φορά που το παρελθόν βρίσκει τρόπο να στοιχειώσει τη ζωή του.

Οι Εμπρηστές της Ρ. Ο Κουόν (εκδόσεις Δώμα)

Οι Εμπρηστές είναι ένα ανατριχιαστικό λογοτεχνικό ντεμπούτο που οι επόμενες γενιές βιβλιόφιλων θα συζητούν για χρόνια. Η Ρ. Ο. Κουόν ψηλαφεί  τη μικρή εκείνη ρωγμή της ψυχής απ’ όπου τρυπώνει η θλίψη και ριζώνει το σκοτάδι, δείχνοντας πώς η απελπισμένη αναζήτηση μιας κάποιας ευτυχίας μπορεί να οδηγήσει στη βία και την καταστροφή.

Η γραφή της Κουόν είναι ηλεκτρισμένη, νευρώδης και με τρομερή ένταση, εξελίσσοντας την ιστορία της δίχως να χαρίζεται ούτε στους ήρωες της, αλλά ούτε και στον αναγνώστη. Με μαεστρία και επιμονή γδέρνει το τομάρι του θρησκευτικού φανατισμού, όσο αποκαλύπτει το επικίνδυνο πρόσωπο του έρωτα, που οδηγεί σε ακραίες, ανομολόγητες και υπερ-βίαιες πράξεις.

Βουτώντας στα μύχια της ανθρώπινης ψυχής, η συγγραφέας υφαίνει τον ιστό μιας ιστορίας, που είναι δεδομένο ότι θα κρατήσει δέσμιό της τον αναγνώστη. Αφηγηματικά άρτιοι οι Εμπρηστές φέρνουν στο φως το τυφλό μίσος που γεννά μερικές φορές η πίστη, και σε προετοιμάζουν για μια παθιασμένη ερωτική ιστορία, που θα γυρνά για μέρες στο μυαλό σου.