Θα μείνετε για ένα ουζάκι;

της Αγάπης Μαργετίδη

Θα μείνετε για ένα ουζάκι; Αυτή η φράση ακουγόταν στο πατρικό μου τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα, όταν φίλοι, γείτονες ή συγγενείς είχαν περάσει από το σπίτι με κάποια αφορμή, σημαντική ή ασήμαντη, δεν έχει σημασία. Είχε πιάσει να μεσημεριάζει, ο καφές και τα βουτήματα είχαν προ πολλού τελειώσει και μια κάποια πείνα είχε αρχίσει να κάνει τα στομάχια να γουργουρίζουν. Εγώ καιροφυλακτούσα και περίμενα με αγωνία το "άντε, ας το πιούμε αυτό το ουζάκι". Στις σπάνιες περιπτώσεις που η απάντηση ήταν "αχ βρε παιδί μου, σήμερα δεν μπορούμε, την επόμενη φορά", έπεφτα σε μελαγχολία μεγάλη. Τι εννοείς, θα με ρωτήσετε, σε άφηναν να πιείς ούζο; Όχι βέβαια, αυτό έλειπε δα, ο μεζές ήταν το ζητούμενο! Τυρί, σαλάμι ή ζαμπονάκι Zwan (!) , αγγούρι και ντομάτα, ελιές και τουρσιά, ντολμαδάκια γιαλαντζί και καλαμαράκια από κονσέρβα κι άλλες τέτοιες καλτ λιχουδιές. Κι αν ήταν Παρασκευή θα είχε σίγουρα κεφτεδάκια και πατάτες τηγανιτές ή τηγανιτά μικρούτσικα μπαρμπουνάκια, μιας και τηγάνι έμπαινε μόνο τις Παρασκευές στο σπίτι. Και μετά ήρθαν τα έιτις…

Κι έπειτα, τις μέρες που ήμουν στον Βόλο πριν από λίγες εβδομάδες, η Ελένη Ψυχούλη μου χάρισε αυτό το υπέροχο βιβλιαράκι, φρέσκο από το τυπογραφείο. My Greek Meze ονομάζεται, είναι γραμμένο από την ίδια και την Ιωάννα Παυλάκη κι έχει συνταγές για 65 πιατάκια γεμάτα γεύση και αγάπη, όπως συνοψίζει ο υπότιτλος. «Τι είναι αυτό Ελενάκι;» την ρώτησα. «Διάβασε και θα καταλάβεις», μου απάντησε. Το ξεφύλλισα μια φορά, μου τρέξανε τα σάλια από τις φωτογραφίες και το πήρα στην Αθήνα, όπου, αφού το ξεκοκάλισα στην κυριολεξία, τηλεφώνησα στην Ελένη για να μάθω με το νι και με το σίγμα την ιστορία πίσω από το βιβλίο.

«Μαμά» του My Greek Meze είναι η δημοσιογράφος Ιωάννα Παυλάκη, δημιουργός της σειράς βιβλίων μαγειρικής με τον γενικό τίτλο My Greek. Ιδέα φαεινή και δώρο πολύτιμο για τους απανταχού εραστές της Ελλάδας και της γαστρονομικής της κουλτούρας. Η σειρά ξεκίνησε με το My Greek Taverna, συνεχίστηκε με το My Greek Vegan, οι μεζέδες είναι το τρίτο, ενώ έπονται οσονούπω τα γλυκά και παίρνουν κι άλλα σειρά. Brilliant! Με τα λόγια της Ελένης : «Είναι μια σειρά που βλέπει με καινούρια ματιά αυτό που λέμε τουριστικό, γαστρονομικό βιβλίο, κάνοντάς το να αφορά και μας που είμαστε Έλληνες, γι’ αυτό και η σειρά έχει εκδοθεί στα αγγλικά αλλά και στα ελληνικά. Στην ουσία, η Ιωάννα κωδικοποιεί την παράδοση, την φέρνει με ελάχιστες μαγειρικές μετατροπές στη νέα εποχή και φτιάχνει στο τέλος ένα πανέμορφο, προσιτό βιβλίο γεμάτο χρώμα από ήλιο και Ελλάδα και μια σύγχρονη αισθητική που σε ταξιδεύει στις ομορφότερες μέρες των διακοπών, ακόμη και στην καρδιά του χειμώνα».

Πώς οργανώθηκε η ομάδα; Πού μαγειρεύτηκαν οι συνταγές; Πόσον καιρό πήρε για να τελειώσουν; «Είμασταν όλοι μια πολύ κολλητή παρέα», μου λέει η Ελένη, «που μαζευτήκαμε για μια εβδομάδα στο εξοχικό μου στο Πήλιο, μαγειρεύοντας, στήνοντας και φωτογραφίζοντας ολημερίς και ολονυχτίς. Με αρχηγό την Ιωάννα Παυλάκη, η οποία βρίσκεται φανατικά και με επιμέλεια πίσω από κάθε στάδιο της παραγωγής, εγώ με την Ιωάννα Σταμούλου μαγειρεύαμε, η κουμπάρα μου Κυριακούλα Σιδηροπούλου έκανε το στάιλινγκ και ο Νίκος Παππάς φωτογράφιζε. Ήταν μια αρμονική και υπέροχη εμπειρία, μια που ένα βιβλίο, ιδιαίτερα γεύσης, δεν είναι μόνο έργο του συγγραφέα, αλλά μιας ολόκληρης ομάδας».

Πόση Ελλάδα χωράει σε εξήντα πέντε μεζέδες; Λέει η Ελένη : «Ο μεζές στην Ελλάδα είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο που φυσικά και δεν χωρά σε 65 συνταγές. Παίρνοντας μια γεύση -ένα μεζεδάκι!- από κάθε τόπο, επιλέξαμε τις πιο προσιτές, τις πιο κλασικές, τις πιο εμβληματικές συνταγές, αυτές που γίνονται με υλικά γενικώς αποδεκτά, που μπορεί να βρει κανείς σε κάθε μήκος και πλάτος της γης».

Η Ιωάννα Παυλάκη, στην εισαγωγή του βιβλίου, έχει στέψει την Ελένη «βασίλισσα των μεζέδων», τίτλος που της ανήκει σχεδόν δικαιωματικά, αφού ως Βολιώτισσα, έχει τον μεζέ στο αίμα της. Λέει η Μεγαλειότατη (!) : «Στον Βόλο δεν θα βρεις ούτε ένα καλό εστιατόριο. Μόνο τσιπουράδικα. Μεγαλώσαμε με τον θαλασσινό μεζέ και οι προσκλήσεις στα σπίτια είναι του τύπου "πέρνα για ένα μεζεδάκι". Επίσης, το παραδοσιακό βολιώτικο ψυγείο είναι πάντα σε ετοιμότητα για τον απρόβλεπτο μεζέ: τουρσιά, παστά, αλοιφές, τσιτσίραβλα και κρίταμα».

 
«Κι αν το κάλεσμα για ένα ουζάκι με μεζέ έχει εξαφανιστεί από την Αθήνα, παρόλο που ως και τη δεκαετία του 70 ήταν μια πολύ αγαπημένη λαϊκή αλλά και αστική συνήθεια, στην επαρχία, αυτά τα ανεπιτήδευτα, αυθόρμητα καλέσματα της τελευταίας στιγμής για ένα μεζεδάκι με ό,τι έχει το ψυγείο, ακόμη επιβιώνουν. Και ίσως θα έπρεπε να τα ξαναθυμηθούμε γιατί είναι χαλαρά, οικονομικά, δεν χρειάζονται ιδιαίτερα μαγειρέματα. Στον μεζέ βολεύεσαι με λίγο τυρί, ένα σφιχτό αβγό, μια ντομάτα, μια κονσέρβα αλλά ακόμη και με το φαγητό που περίσσεψε από την προηγούμενη, ένα παξιμαδάκι, λίγο ψωμί. Σημασία έχει η διάθεση και το καλό τσίπουρο, το κρασί ή μια μπύρα». Τάδε έφη Ελένη Ψυχούλη, κι εγώ, σαν να ακούω την μαμά μου. Θα μείνετε για ένα ουζάκι;