Φθινοπωρινή ισημερία κι ένα γλυκό

της Αγάπης Μαργετίδη

Όπως ίσως έχετε ήδη πληροφορηθεί, εδώ και λίγες μόνον ώρες, και συγκεκριμένα στις 04:04 λίγο πριν από το ξημέρωμα, το Βόρειο Ημισφαίριο εισήλθε επισήμως στο φθινόπωρο. Η φθινοπωρινή ισημερία, αστρονομικό φαινόμενο, γιορταζόταν από τα αρχαία χρόνια (η ένατη και τελευταία ημέρα των Ελευσίνιων Μυστηρίων συνέπιπτε με την φθινοπωρινή ισημερία), πολύ πιο πριν από τον Κοπέρνικο και τον Γαλιλαίο. Άλλωστε, είναι ο Αρίσταρχος ο Σάμιος ο οποίος πρώτος διατύπωσε τη θεωρία του ηλιοκεντρικού συστήματος. Πάνω σε αυτή τη θεωρία στηρίχθηκε ο Κοπέρνικος και αργότερα ο Γαλιλαίος.

Κι αν η συναρπαστική επιστήμη της αστρονομίας είναι πολύπλοκη και κάπου μυστηριώδης για τους περισσότερους από εμάς, το φθινόπωρο είναι μια εποχή καταπληκτική. Η ατμόσφαιρα καθαρίζει, το φως γλυκαίνει, η θερμοκρασία κατεβαίνει σε υποφερτά επίπεδα, τα χρώματα αλλάζουν. Η φύση προετοιμάζεται για τον χειμώνα και έχει ήδη ξεκινήσει η φθινοπωρινή συγκομιδή. Ο τρύγος προηγείται και ακολουθούν το μάζεμα της ελιάς, της κολοκύθας, των μήλων, κ.λπ.  Έτσι, η πανσέληνος μετά από την φθινοπωρινή ισημερία ονομάζεται πανσέληνος της συγκομιδής και φέτος πέφτει στις 10 Οκτωβρίου.

Για να καλωσορίσω την όμορφη αυτή εποχή έφτιαξα ένα γλυκό. Μια ταπεινή πουτίγκα είναι, με μήλα και σταφίδες και άρωμα πορτοκαλιού. Ένα γλυκό καθημερινό και γιορτινό συγχρόνως. Ένα γλυκό για το φθινόπωρο. Και του χρόνου!

ΠΟΥΤΙΓΚΑ ΜΕ ΜΠΡΙΟΣ, ΜΗΛΑ & ΣΤΑΦΙΔΕΣ
Για 4 άτομα 

 
Βάζουμε 1 μεγάλη χούφτα αποξηραμένες μαύρες Κορινθιακές σταφίδες να μουλιάσουν και να φουσκώσουν σε 2 κ.σ. κάποιου αλκοόλ της αρεσκείας μας. Ταιριάζουν το ρούμι, το κονιάκ, το ουίσκι και τα λικέρ με άρωμα εσπεριδοειδών, π.χ. το λικέρ κουμκουάτ (αυτό έβαλα), το Grand Marnier, κ.λπ.

Καθαρίζουμε ένα σκληρό μεγάλο μήλο και το κόβουμε σε φέτες πάχους περίπου ίσες με τον δείκτη μας. Τις καραμελώνουμε ελαφρά σε τηγάνι με λίγο βούτυρο, λίγη καστανή ζάχαρη (πραγματικά λίγη, απλώς τις πασπαλίζουμε) και βανίλια (1/2 λοβό ή λίγες σταγόνες καλής ποιότητας εκχύλισμα – μην βάλετε τη λευκή χημική σκόνη, κρίμα είναι) ή κανέλα. Προσέχουμε ώστε τα μήλα να μαλακώσουν αλλά όχι εντελώς γιατί θα ψηθούν και στον φούρνο.

 
Θα χρειαστούμε 250 γρ. μπαγιάτικο μπριός (ή τσουρέκι ) το οποίο θα κόψουμε σε κύβους περίπου 4 χ 4 εκ. Αν το μπριός είναι ακόμα φρέσκο και μαλακό, θα χρειαστεί να ψήσουμε για λίγο τα κομμάτια στον φούρνο. Εναλλακτικά το κόβουμε αποβραδίς, το βάζουμε σε μπολ και αφήνουμε τα κομμάτια να ξεραθούν στον αέρα, χωρίς να σκεπάσουμε το μπολ (το μπολ να είναι μεγάλο για να περνάει ο αέρας σε όλα τα κομμάτια και να τα ξεράνει).     

Χτυπάμε με το σύρμα 2 μεγάλα αυγά με 2 κ.σ. ζάχαρη και, μόλις λιώσει η ζάχαρη, προσθέτουμε 100 ml κρέμα γάλακτος, 200 ml γάλα και ξύσμα από ένα μεγάλο πορτοκάλι (φυλάμε λίγο για να πασπαλίσουμε όλο το γλυκό, αφού το έχουμε στήσει, πριν από το ψήσιμο).  Περιχύνουμε με το μίγμα τους κύβους του μπριός και ανακατεύουμε απαλά γυρνώντας τα κομμάτια για να ποτίσουν όλα από όλες τις πλευρές. Αφήνουμε για 15’ περίπου μέχρι να απορροφηθεί σχεδόν όλη η κρέμα.

 
Αλείφουμε τον πάτο και τα τοιχώματα τεσσάρων ατομικών πυρίμαχων σκευών με λίγο βούτυρο. Τα γεμίζουμε μέχρι το χείλος με το μπριός σε στρώσεις, μαζί με τα μήλα και τις σταφίδες. Μοιράζουμε και την κρέμα που δεν θα έχει απορροφηθεί από το μπριός και θα έχει μείνει στον πάτο του μπολ. Πασπαλίζουμε την επιφάνεια το ξύσμα πορτοκαλιού που φυλάξαμε. Τοποθετούμε τα σκεύη στη λαμαρίνα του φούρνου που έχουμε στρώσει με λαδόκολλα (αυτό χρειάζεται γιατί οι πουτίγκες φουσκώνουν πολύ στο ψήσιμο με κίνδυνο να λερωθεί ο φούρνος). Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180ο C για περίπου 20’, μέχρι να απορροφηθεί το υγρό και να ροδοκοκκινίσει η επιφάνεια. Αφήνουμε τις πουτίγκες να κρυώσουν λίγο, τις πασπαλίζουμε με ζάχαρη άχνη και τις απολαμβάνουμε χλιαρές.

 
Tips

• Αντί για ατομικά σκεύη, μπορείτε να κάνετε μία πουτίγκα σε μεγαλύτερο. Στις φωτογραφίες βλέπετε μόνο τρία σκεύη γιατί τα δικά μου είναι αρκετά πιο μεγάλα και βαθιά από τα συνήθη, αλλά οι ποσότητες είναι αρκετές για τέσσερα, ακόμη και για έξι άτομα, εάν αρκεστούν σε σχετικά μικρή ποσότητα.
• Για να μην είναι η πουτίγκα λιγωτική έβαλα πολύ λίγη ζάχαρη, τόση, ώστε να γλυκίσει η κρέμα ελάχιστα και να «ακούγεται» ευκρινώς το αλκοόλ.
• Εάν το γλυκό προορίζεται και για παιδιά, θα αντικαταστήσετε το αλκοόλ με χυμό πορτοκαλιού. Εδώ ενδείκνυται απολύτως η επιλογή των ατομικών σκευών, γιατί μπορείτε να φτιάξετε και από τα δύο είδη κι έτσι να είναι όλοι ευχαριστημένοι.
• Η πουτίγκα μπορεί να γίνει και με μπαγιάτικο ψωμί. Σε αυτή την περίπτωση, πρώτον θα αφαιρέσετε την κόρα και δεύτερον θα χρειαστεί να αυξήσετε την ποσότητα της ζάχαρης κατά 1 κ.σ.
• Η πουτίγκα ταιριάζει πολύ και με παγωτό βανίλια ή καϊμάκι ή ελαφριά σαντιγί.