Εικονογραφημένη μιζέρια

γράφει ο Θοδωρής Διάκος

Πέρσι την άνοιξη, ήμουν στην στάση και περίμενα το λεωφορείο. Τίποτα παράξενο. Και ξαφνικά άκουσα μια παππουδίστικη φωνή να λέει “Αυτά θα μας φάνε, όλη μέρα με το κινητό”. Και για μια στιγμή πήγα να χαμογελάσω, επειδή έχει καταντήσει πλέον γραφικό όλο αυτό, αλλά μετά θυμήθηκα ότι είχα πιο σοβαρό λόγο που βρισκόμουν στο κινητό μου· ένας φίλος μου από Αμερική είχε βγει από κέντρο αποτοξίνωσης και μου έλεγε πώς ήταν.

Και λίγες μέρες πριν μου ήρθε αυτή η σκηνή ξανά στο μυαλό, δυστυχώς, γιατί μπήκα στο προφίλ της Έλενας Ακρίτα και είδα αυτή την φωτογραφία:


Γενικά με την Έλενα Ακρίτα δεν έχω κανένα πρόβλημα. Θα μπορούσα να πω ότι την αγαπάω κιόλας. Είναι καλή συγγραφέας, έχει εδώ και τόσα χρόνια δικό της, ολόδικό της κοινό και χρησιμοποιεί την πλατφόρμα της για να μιλάει χωρίς να λογοκρίνεται για πράγματα που την ενδιαφέρουν. Και παρουσίαζε τον Αδύναμο Κρίκο. Η Έλενα Ακρίτα είναι κουλ. Οπότε γιατί αυτή η δημοσίευση; Τι ακριβώς θέλει να καυτηριάσει αυτή η δημοσίευση;

Ναι, εντάξει, το παίρνω πίσω. Ξέρω πολύ καλά τι θέλει να καυτηριάσει αυτή η δημοσίευση, όπως και πολλές άλλες τέτοιου τύπου. Δεν έχει ούτε έναν μήνα που κυκλοφόρησε άλλο ένα παρόμοιο σκίτσο με έναν τύπο να περπατάει, το κεφάλι σκυμμένο και ένα Pikachu να του έχει βάλει σέλα στον σβέρκο και να τον καβαλάει. Ουάου; Επαναστατικό; Ψαγμένο; Ίσως απλά άσκοπα μίζερο; Δεν μπορώ να αισθανθώ κάτι άλλο εκτός από μιζέρια όταν βλέπω τέτοια σκίτσα – και είναι πολλά, και συνήθως ανακυκλώνονται ως viral κάθε δυο-τρεις μήνες, σε άρθρα με ονόματα όπως “Αυτές οι ζωγραφιές θα σας ανοίξουν τα μάτια για το τι πραγματικά συμβαίνει στην αληθινή ζωή”.

Αν έχουν μία χρηστικότητα, τουλάχιστον, είναι ότι σε βοηθούν να καταλάβεις ποιοι από τους φίλους σου στο Facebook πιστεύουν σε θεωρίες συνωμοσίας και να λάβεις τα αναγκαία μέτρα για να μην αλληλεπιδράσεις ποτέ ξανά μαζί τους. Είναι οι ίδιοι τύποι που πιστεύουν ότι οι ποπ σταρ είναι υποχείρια των Ιλουμινάτι.

Ακόμα περισσότερο με μπερδεύει το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή, το μεγαλύτερο κοινό της Έλενας Ακρίτα βρίσκεται στο Facebook. Την ακολουθούν πάνω από 140 χιλιάδες άτομα. Αυτά είναι περισσότερα από τα άτομα που εξακολουθούν να βλέπουν σήμερα ελληνική τηλεόραση. Και, ναι, καταλαβαίνω ότι η ανάγκη για επικοινωνία, αληθινή επικοινωνία με τους ανθρώπους που έχουμε δίπλα μας είναι μεγάλη, και καταλαβαίνω πλέον πολύ καλά το ζήτημα του χάσματος γενεών. Ναι, είναι λογικό να βλέπει τα πράγματα από διαφορετική οπτική γωνία σε σχέση με έναν εικοσάχρονο, ακόμα κι αν έχει καθημερινή επαφή με τα social media, επειδή το πολιτισμικό DNA των ανθρώπων αλλάζει κάθε πέντε χρόνια. Πλέον ίσως και ανά εξάμηνο. Αλλά και πάλι, όταν βλέπω αυτές τις φωτογραφίες να κάνουν γύρες στο feed μου δεν μπορώ να μην νιώσω μιζέρια.

Και τι είναι ακόμα χειρότερο; Να βλέπω ότι τις ανεβάζουν άτομα της ηλικίας μου. Επειδή θα βάλω στην άκρη το δικό μου πολιτισμικό DNA και θα προσπαθήσω να δικαιολογήσω και να κάνω διάλογο με την Έλενα Ακρίτα – ή και οποιονδήποτε γεννημένο πριν το 1980, ας είμαστε ειλικρινείς – αν εκφράσει μια τέτοια άποψη, αλλά δεν μπορώ να καταλάβω για ποιον λόγο ένας συνομήλικός μου θα νιώσει την ανάγκη να κατηγορήσει κάτι που είναι πρακτικά κομμάτι του εαυτού του. Με απογοητεύει που η απλή λογική φεύγει από το παράθυρο, επειδή δεν γίνεται να τέλειωσες το λύκειο πριν από πέντε χρόνια και να λες ότι στην εποχή σου τα πράγματα ήταν καλύτερα. Έζησα την εποχή σου. Δεν υπήρχε καμία διαφορά. Ή, μάλλον, ναι, η διαφορά ήταν ότι τότε δεν υπήρχε augmented reality και δεν μπορούσες να πιάσεις Pokemon στο δρόμο για το σχολείο. Αν ήθελες να παίξεις Pokemon τότε, έπρεπε όντως να κλειστείς στο σπίτι με το Game Boy.

Αυτή η ανάγκη που έχουμε να ξεχωρίζουμε τον εαυτό μας από την μάζα – ακόμα και σε περιπτώσεις που, αντικειμενικά, η μάζα δεν έχει φταίξει σε τίποτα – μπορεί να καταντήσει γελοία. Ναι, το καταλάβαμε. Πιστεύεις πως οι περισσότεροι άνθρωποι είναι πρόβατα και ασχολούνται με αυτά που τους λένε να ασχολούνται. Μια καλύτερη λύση θα ήταν να αφήσεις κάτω το μπιμπερό με το οποίο ταΐζεις τον εγωισμό σου, και αντί να αναδημοσιεύσεις σε μια πλατφόρμα φτιαγμένη για να κερδίζεις likes ένα σκίτσο για το πώς οι άνθρωποι θέλουν μονάχα να κερδίζουν likes, να γράψεις τις σκέψεις σου. Να παράγεις δικό σου έργο. Ή, ακόμα καλύτερα, εφόσον αυτή η κατάσταση σε ενοχλεί τόσο, να αποσυνδεθείς και να ζήσεις την ζωή σου ακριβώς όπως την θες εσύ—είναι τεράστια ανακούφιση όταν σταματάς να προσπαθείς να αποδείξεις την ανωτερότητά σου.