Το Ποτάμι γυρίζει και πίσω (άμα λάχει)

γράφει ο Θοδωρής Διάκος

Ο Σταύρος Θεοδωράκης είναι έξυπνος άνθρωπος. Ίσως κάπως υπερβολικά εξεζητημένος για το μέσο ελληνικό γούστο, και ίσως λίγο ερωτευμένος με τον εαυτό του —πρέπει να είσαι λίγο, για να αφιερώνεις τόσο χρόνο στην εκπομπή σου σε slow-mo πλάνα που περπατάς τους δρόμους, αναζητώντας την σκληρή πραγματικότητα. Μα νιώθω πως αυτός ο πρόλογος γέρνει προς την σαρκαστική πλευρά, και δεν θέλω. Γιατί, κατά βάθος, συμπαθώ τον Σταύρο Θεοδωράκη. Και δεν θέλω να πηδήξω σε βιαστικά συμπεράσματα και σε κακά αστεία. Προτιμώ, όπως και ο ίδιος ο Σταύρος Θεοδωράκης, να περπατήσω αργά και να μαζέψω τις σκέψεις μου.

Αν διαβάσεις την παρουσίαση του κόμματος, μερικά πράγματα γίνονται επίπονα εμφανή. Το Ποτάμι είναι το αντι-Σύριζα. Και το κοινό του είναι πολύ, πολύ προσεκτικά επιλεγμένο. ‘Φοιτητές, διανοούμενους, καλλιτέχνες’ περιλαμβάνει η λίστα των ανθρώπων που θα συγκεντρώσει γύρω του. Πώς το μεταφράζει αυτό το μυαλό μου; Άτομα σαν εμένα. Ασαφώς αριστερούς στην ηλικιακή ομάδα 20-35, που δεν θέλουν να πάνε στο Σύριζα, γιατί φτου κακά γελάνε και οι πέτρες, μα τους ενοχλεί η στάση του ΚΚΕ απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αριστεροί με instagram. Που έχουν αγανακτήσει μα δεν μπορούν να μην κοιτάξουν με ειρωνικό ύφος επαναστατικά κόμματα που ονομάζονται Αξιοπρέπεια και Δεν Πληρώνω. Που θέτει σημαντικό ερώτημα: γιατί Ποτάμι;

Δεν έχω ιδέα. Είναι κακό όνομα. Ας το αφήσουμε εκεί. Υπάρχει λογοπαίγνιο από πίσω, είναι προφανές, είναι απαίσιο, δεν θέλω να το συζητήσουμε.

Πίσω στον αρχικό μου προβληματισμό. "Εχθροί της παράταξης", συνεχίζει ο Σταύρος Θεοδωράκης, "είναι οι λαϊκιστές, οι εθνικιστές και οι ευρωσκεπτικιστές". Χτυπάει ακριβώς στην φλέβα που πονάνε αυτή τη στιγμή οι περισσότεροι σκεπτόμενοι –και να εκλάβεις αυτή την λέξη όπως θέλεις– Έλληνες. Δεν θέλουμε άλλες υποσχέσεις, δεν θέλουμε άλλη χουντική εγκληματικότητα. Το όνομα του κόμματός σου είναι πιο λαϊκιστικό κι από διαφήμιση κινητής τηλεφωνίας- γαμώτο είπα δεν θα μιλήσω άλλο για το όνομα, φτάνει, Θοδωρή! Βάζει τον εαυτό του σε μία γωνία, με το δάχτυλο προτεταμένο, και κατηγορεί. Η κατεύθυνσή του είναι σαφώς αριστερά, μα όχι πασέ αριστερά (γεια σου, ΚΚΕ, σκλάβε των ιδεών του 19ου αιώνα), αρνείται τα δεξιά πατριωτικά φρονήματα, αρνείται την ήπια, παθητική στάση των πιο κεντρο-whatever κομμάτων (στα οποία έχει μπει πια και το Πασόκ, που η ανάσα του είναι πιο θανατική κι από του Νταρθ Βέιντερ) και, εν τέλει, βρίσκεται πού; Στο μυαλό του Σταύρου Θεοδωράκη, είναι η απάντηση. Το κόμμα του είναι όλο μια αντανάκλαση της περσόνας που έχει χτίσει σαν δημοσιογράφος τόσα χρόνια: υπεράνω, "ποιοτικός", μεσσιανικός. Αντικομφορμιστής.

Και επαναλαμβάνω πως είναι έξυπνος, γιατί αυτή η ιδέα έχει ξαναλειτουργήσει. Κάθε. Φορά. Λειτουργούσε στις εποχές του δικομματισμού, όταν η Νέα Δημοκρατία και το Πασόκ πρότειναν "νέες αλλαγές" για να μας βγάλουν απ’ τον λάκκο που μας έχωσε ο αντίπαλος, λειτούργησε με τρομακτικά αποτελέσματα όταν πάτησε το πόδι του ο πρώτος (επίσημος) φασίστας στη Βουλή. Μήπως, λοιπόν, αυτός ο νέος ανατρεπτικός σχηματισμός είναι και πάλι ένα τέτοιο σερβίρισμα;

Το Ποτάμι, μετά από λίγη σκέψη, αρχίζει να μου φαίνεται σαν μια μέτρια ιδέα, με κακή εκτέλεση και γυαλιστερό περιτύλιγμα. Όχι φίρμες στο ψηφοδέλτιο; Υπέροχα, ανοίξτε τον δρόμο για τον απλό λαό! Τέρμα στους διάσημους που ανασταίνουν την καριέρα τους εις βάρος της πατρίδας! (Η Στέλλα Κονιτοπούλου υποψήφια δημοτικός σύμβουλος. Αν δεν ξέρεις ποια είναι η Στέλλα Κονιτοπούλου, μην αγχώνεσαι. Έχει πάψει να είναι σχετική από τότε που πήγαινα νηπιαγωγείο.) Ωραία, αποφεύγεις οπότε τους κράχτες στο κόμμα σου. Τι σημαίνει αυτό; Σε προκαλώ να με πείσεις ότι η merry band of misfits που έχεις μαζέψει στο σχήμα σου έχει περισσότερο πολιτικό λέγειν από την Στέλλα Κονιτοπούλου. Και την οποιαδήποτε Στέλλα Κονιτοπούλου, αυτή τουλάχιστον μπορούσες να πεις ότι ήταν ταλαντούχα σε κάτι, σε αντίθεση με πολλούς βουλευτές.

Και, στο τέλος, αυτό που με ενοχλεί περισσότερο με το Ποτάμι, και μου το κάνει πολύ δύσκολο να του δώσω την ευκαιρία που ίσως και να αξίζει, είναι πως τόσα χρόνια γκρινιάζαμε για την σαπίλα του δικομματισμού, και την τελευταία φορά που πήγαμε να την αντιμετωπίσαμε καταλήξαμε με τριάντα εφτά (37) διαφορετικά ψηφοδέλτια. Θα μας βοηθήσει, αλήθεια, άλλο ένα κόμμα;