«Το internet μας μάρανε;»

Έχει ανάψει φωτιές αυτή η είδηση που κυκλοφορεί από χτες, ότι με πρωτοβουλία λέει του κυρίου Facebook, κατά κόσμο Mark Zuckerberg, τα 2/3 του πλανήτη, τουτέστιν οι αναπτυσσόμενες χώρες, θα αποκτήσουν πρόσβαση στο internet –η οποία, θυμάμαι, πριν από λίγους μήνες χαρακτηρίστηκε και επίσημα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα. 

Θα είναι, μαθαίνω, μια συνεργασία γιγάντων, μεταξύ των οποίων το Facebook, η Ericsson, η Nokia και η Samsung, για να φτάσει το (φτηνό και γρήγορο) internet στις πιο απομακρυσμένες/ φτωχές/ αναπτυσσόμενες/ πείτε τις όπως θέλετε γωνιές του πλανήτη. Αν σκεφτήκατε «εκεί δηλαδή που δεν έχουν τρεχούμενο νερό», είστε πολύ κοντά.

Θα αφήσω στην άκρη τα κακεντρεχή σχόλια για την εξυπηρέτηση των σκοπών του Zuckerberg ή του όποιου επιχειρηματία έχει να βγάλει κέρδος από το όλο εγχείρημα. Όχι γιατί πιστεύω ότι είναι όντως κακεντρεχή, και ότι το “internet για όλους” αποτελεί μια πράξη καθαρού αλτρουισμού, αλλά γιατί θεωρώ ότι σε περιπτώσεις σαν αυτές (όπως και με την πολυδιαφημισμένη τελευταία «εταιρική κοινωνική ευθύνη» γενικότερα) το αποτέλεσμα μετράει.

Αν ο οποιοσδήποτε μεγαλοκαρχαρίας βάζει και λεφτά στην τσέπη του κάνοντας κάτι καλό για τον κόσμο, δε με ενδιαφέρει. Λεφτά στην τσέπη του θα έμπαιναν ούτως ή άλλως, κι αν είχα να διαλέξω ανάμεσα στο «ο Zuckerberg βγάζει λεφτά κάνοντας αυτό που κάνει τα τελευταία πέντε χρόνια» και το «ο Zuckerberg βγάζει λεφτά μοιράζοντας internet στους φτωχούς», θα επέλεγα το δεύτερο με κλειστά τα μάτια.

Όχι, ο προβληματισμός κατά τη γνώμη μου δεν (θα έπρεπε να) βρίσκεται εκεί, αλλά στην άλλη εξίσου φλέγουσα συζήτηση που γίνεται από χτες σε όλο το internet της αποδώ πλευράς, του ανεπτυγμένου μας (χαχα) κόσμου: Το κατά πόσο χρειάζεσαι internet όταν δεν έχεις πρόσβαση σε πόσιμο νερό, όταν πεθαίνεις από αρρώστιες για τις οποίες η θεραπεία έχει βρεθεί εδώ και δεκαετίες, όταν βλέπεις τα παιδιά σου να πεθαίνουν από ασιτία.

Η απάντηση νομίζω ότι δεν είναι τόσο προφανής όσο μοιάζει. Ναι, μπορεί να μην χρειάζεσαι Instagram γιατί δεν έχεις φαγητό να το φωτογραφίσεις, όπως λένε τα politically incorrect σχόλια – εξυπνάδες που κυκλοφορούν. Και μπορεί όταν πρέπει να περπατήσεις δέκα χιλιόμετρα ως την κοντινότερη πηγή πόσιμου νερού, το πρόβλημά σου να μην είναι ότι δεν έμαθες σε real time το αποτέλεσμα των τελευταίων αμερικανικών εκλογών.

Θυμήθηκα, όμως, έναν Βρετανό γιατρό που είχε δουλέψει 17 χρόνια στην Αφρική με τους Γιατρούς του Κόσμου, να μου λέει ότι η Αφρική δεν πρόκειται να σωθεί ποτέ, γιατί αυτό που χρειάζεται δεν είναι ούτε φάρμακα, ούτε γιατροί, ούτε φαγητό. «Όταν εξηγείς σε κάποιον που πάσχει από φυματίωση ότι η ασθένειά του μεταδίδεται με το σάλιο, κι εκείνος φτύνει παντού κάθε δέκα λεπτά για να βγάλει από μέσα του το ‘κακό πνεύμα’, με αποτέλεσμα να κολλήσει και να πεθάνει τελικά όλο το χωριό, καταλαβαίνεις ότι το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη θεραπείας. Δεν είναι ότι τους έχουμε αφήσει χωρίς φάρμακα ή χωρίς πόσιμο νερό. Είναι ότι τους έχουμε αφήσει πεντακόσια χρόνια πίσω».

Και όπως λέει και μια παλιά κινέζικη παροιμία, δώσε σε κάποιον ένα ψάρι, και θα τον έχεις ταΐσει για μία μέρα –μάθε του να ψαρεύει, και θα τον έχεις ταΐσει για όλη την υπόλοιπη ζωή του.