Σάμπως να μη βγαίνουν τα κουκιά

Μια φορά κάθε τόσο εμφανίζεται ένας διαφορετικός ηγέτης χώρας, ο οποίος συνήθως προέρχεται από τον χώρο της αριστεράς και δίνει ελπίδες σε όλους αυτούς που θέλουν να ψηφίσουν «το δίκιο» χωρίς να έχουν ιδέα πως θα εφαρμοστεί αυτό χωρίς να χάσουν τις ανέσεις τους ή χωρίς να γίνει η κοινωνία που ζουν ένα είδος ΕΣΣΔ.

Οι ίδιοι οι ηγέτες, ακόμα και οι πλέον καλοπροαίρετοι εξ αυτών, αυτό που κάνουν είναι να διαχειρίζονται την πραγματικότητα όσο καλύτερα μπορούν, κάτι που απέχει αρκετά από την οριστική ανατροπή που ονειρεύονται τα ανά τον κόσμο αμφιθέατρα- εκεί όπου γεννιούνται οι μύθοι τους.

Μια τέτοια περίπτωση ήταν ο Ούγκο Τσάβες, ο ηγέτης που άλλαξε τη Βενεζουέλα. Ο Ούγκο Τσάβες ήταν πάντα συμπαθής στην Ελλάδα. Αφενός γιατί θύμιζε κάτι από Φιντέλ, Τσε Γκεβάρα και γενικώς αυτήν την παρέα, και αφετέρου γιατί ήταν αντιαμερικάνος μέχρι το μεδούλι και είχε τον τσαμπουκά ότι «η χώρα μου δεν έχει κανέναν σας ανάγκη». Τον φυσικό πλούτο της χώρας του- το πετρέλαιο- το πουλούσε όπου ήθελε αυτός. Και δεν ήθελε στους αμερικανούς. Βέβαια, το πουλούσε αφειδώς στη Βραζιλία ή οποία με τη σειρά της το πουλούσε στις ΗΠΑ, αλλά αυτό που να το ξέρει ο Τσάβεζ…

Η επίδοση του Ούγκο Τσάβες στο τιμόνι της χώρας του δείχνει νομίζω πολλά πράγματα για τα κράτη, τα γούστα των λαών και την κοινοβουλευτική δημοκρατία. Εξηγούμαι: κατά κοινή παραδοχή ο Τσάβες βελτίωσε σημαντικά την ζωή των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων, στράφηκε κατά των μεγαλύτερων εισοδημάτων και τόνωσε το αίσθημα της εθνικής ανεξαρτησίας. Με τι κόστος όμως;

Την υποχώρηση του επιπέδου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε οι σχετικές εκθέσεις Human Rights Watch. Δηλαδή την μείωση της ελευθερίας λόγου, τις παρεμβάσεις της λογοκρισίας, τις συνταγματικές αλλαγές που κάνουν πολύ λιγότερο αντιπροσωπευτικό το εκλογικό σύστημα και άλλα τέτοια. Ομελέτα δεν γίνεται χωρίς να σπάσεις αυγά, θα μου πείτε. Θα συμφωνήσω απολύτως.

Θα το προχωρήσω μάλιστα λίγο παραπάνω και θα πω ότι όσο πιο επιτυχημένο είναι ένα κράτος, τόσο πιο απολυταρχικό γίνεται. Τις περισσότερες φορές η δημοκρατία κάνει καλό στους πολίτες αλλά κακό στο ίδιο το κράτος- για το λόγο αυτό θα παρατηρήσει ότι οι μεγαλύτερες αυτοκρατορίες της ιστορίας είχαν απολυταρχική δομή ακόμη και αν αυτή είχε να κάνει όχι με αυτοκράτορες, αλλά με μια διοικούσα ολιγαρχία.

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι δεν γίνεται να έχουμε και την πίττα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο. Αν οραματιζόμαστε ένα οργανωμένο κράτος, με διαφανείς δημοκρατικές διαδικασίες για όλο τον πληθυσμό και με αριστερές βάσεις διακυβέρνησης τύπου δωρεάν ανώτερου επιπέδου υγεία για όλους, υψηλής ποιότητας εκπαίδευση, επιδόματα σε όσους έχουν ανάγκη κλπ κλπ θα συνεχίσουμε να κάνουμε ανώμαλες προσγειώσεις στην πραγματικότητα.

Οι δε ηγέτες που θα θαυμάζουμε θα είναι σαν τον Πρίγκιπα της γεροντοκόρης: Πάντα θα τον περιμένουμε αλλά ποτέ δεν θα έρχεται.