Η «υπερβολική δικαιοσύνη» δεν είναι δικαιοσύνη

Αρκετά Μέσα σήμερα ασχολούνται με τις συνθήκες που αντιμετώπισε χθες, πρώτη ημέρα κράτησή του στις φυλακές Διαβατών, ο Βασίλης Παπαγεωργόπουλος. «Τον έβαλαν σε κελί με 10 μαύρους», «ζήτησε… κελί μη καπνιζόντων», «ξέσπασε σε κλάματα» και λοιπές λεπτομέρειες που φέρνουν ψωμάκι στις βδέλλες της ενημέρωσης.

Στατιστικά μάλιστα τέτοια συμπεριφορά επιδεικνύουν μάλλον αυτοί που βαράνε προσοχές στους εκάστοτε ισχυρούς και που σε κάθε ευκαιρία ξεσκόνιζαν το σακάκι του τότε Δημάρχου Θεσσαλονίκης. «Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται», που έλεγαν και οι αρχαίοι...

Δεν είναι όμως το λάθος μόνο των μίντια.

Στον κατ΄εμέ αντιπαθέστατο Β. Παπαγεωργόπουλο επιβλήθηκαν ισόβια για κατάχρηση δημόσιου χρήματος δια παραλείψεως. Φαντάζομαι ότι η συγκεκριμένη σύνθεση έδρας όταν αντιμετωπίζει περιπτώσεις δολοφονία από πρόθεση επιβάλει αβλεπί… εξάκις ισόβια.

Τι έχει συμβεί τώρα όμως; Απλώς, η κοινή γνώμη διψά τόσο για τιμωρία του πολιτικού κόσμου, ώστε να θυμίζει όχλο έτοιμο να πετροβολήσει. Αυτή η διάθεση φαίνεται να περνά και στους δικαστές που εξαντλούν την αυστηρότητά τους πλήττοντας την ίδια την εμπιστοσύνη στον θεσμό της δικαιοσύνης.

Ο θεσμός της δικαιοσύνης είναι ακρογωνιαίος λίθος του κρατισμού. Η παραγωγή της δικαιοσύνης, οι αποφάσεις και οι γνωμοδοτήσεις των δικαστηρίων πρέπει να είναι διδασκαλία για τον κόσμο. Όταν η δικαιοσύνη κάνει σωστά τη δουλειά της πρέπει να δημιουργεί στου ςπολίτες την αίσθηση του δικαίου. Αυτή η αίσθηση του δικαίου λίγη σχέση έχει με τα κατώτερα ένστικτα της αγελαίας κοινής γνώμης και τις εκδικητικές απαιτήσεις της. Και αυτό γιατί μπορεί ο μέσος άνθρωπος να λέει ‘μπράβο’ για τα ισόβια Παπαγεωργόπουλου, αλλά την ίδια ώρα να αποδομεί την αξία της δικαιοσύνης, μια που οι εφαρμοστές της τού μοιάζουν με περφόρμερς.

Θα έλεγα ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τις αποφάσεις των δικαστηρίων είναι να συνδέονται οι αποφάσεις της στο μυαλό των πολιτών με την επικαιρότητα. Όπως επί παραδείγματι συμβαίνει τις εποχές που τυχόν αποκαλύπτεται κάποιο σκάνδαλο διαφθοράς στον δικαστικό κλάδο. Τότε, οι δικηγόροι ξέρουν ότι είναι πολύ πιθανό σε κάποιες υποθέσεις η αυστηρότητα των αποφάσεων να είναι μεγαλύτερη.

Η υπερβολική δικαιοσύνη όμως δεν είναι «πολύ δίκαιη». Δεν είναι καν δικαιοσύνη.

Εκτιμώ ότι από υποθέσεις όπως αυτή του πρώην Δημάρχου Θεσσαλονίκης- ασχέτως του πόση κάθειρξη τελικά θα εκτίσει στη φυλακή- αυτό που μένει είναι μάλλον «η γεύση του αίματος» και η αίσθηση του θεσμικού «εκκρεμούς» που κινείται από την ατιμωρησία λόγω- στην καλύτερη περίπτωση- δικονομικών αρτηριοσκληρώσεων,  έως την ισλαμικού τύπου δικαιοδοσία.

Αυτή η ταλάντευση μοιάζει με σαράκι στον στύλο της «ευνομούμενης πολιτείας».