Σκάμε και λέμε
Η διαφήμιση, οι "αλήθειες" της και τα όρια του καλού γούστου, που πιθανότατα υπάρχουν για να ξεπερνιούνται.
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
γράφει ο Θοδωρής Διάκος
Πότε καταλαβαίνεις πως είναι η στιγμή που πρέπει να κλείσεις το στόμα σου; Πότε καταλαβαίνεις πως έχεις περάσει αυτή τη λεπτή γραμμή μεταξύ αστείου και χοντράδας; Εγώ δεν το καταλαβαίνω ποτέ. Συνήθιζα να γράφω πράγματα, μετά να σκέφτομαι "Τι θα ‘λεγε η μαμά μου αν το διάβαζε αυτό;" και μετά λογόκρινα τον εαυτό μου, γι’ αυτό από αντίδραση αποφάσισα να γίνω όσο πιο αγενής και αθυρόστομος μπορούσα. Αλλά η αλήθεια είναι πως πάντα χρειάζεσαι να έχεις κάποιον που θα σου πει όχι. Προφανώς, οι υπεύθυνοι για τις διαφημίσεις των Jumbo δεν έχουν αυτήν την πολυτέλεια.
Όταν η μαμά μου είδε την διαφήμιση του Jumbo, αναρωτήθηκε τι είναι αυτό που ρουφάμε. Επειδή οι λέξεις ******** και ***** που γράφω εγώ τις είναι οικείες, αλλά το έκδηλο υπονοούμενο της διαφήμισης της διέφυγε. Ρουφάνε τις τιμές, τι νόμιζες δηλαδή; Ναι, δεν είναι τόσο ξεκάθαρο. Γι’ αυτό και έφαγε πρόστιμο.
"Μα γιατί συνεχίζει να είναι στον αέρα αφού έφαγε πρόστιμο;"
"Γιατί τα έσοδα είναι μεγαλύτερα;" απαντάει η Ηρώ.
Απ’ ό,τι φαίνεται δεν καταλαβαίνω καλά τον κόσμο της διαφήμισης. Ότι, ας πούμε, το μπλε τετράδιο κάνει εξήντα λεπτά, αλλά οι σελίδες του είναι πιο διάφανες κι απ’ τα καινούρια ρούχα του βασιλιά. Αυτό γιατί δεν το λένε; "Εδώ! Τετράδιο μπλε, εξήντα λεπτά! Και αν γράψεις με μολύβι, αποσυντίθεται!" με φωνή από ήλιο. Θα το αγόραζα αυτό, μόνο και μόνο γιατί έχει πλάκα.
Πίσω στο θέμα μας όμως, γιατί δεν πρόκειται να αφιερώσω πεντακόσες λέξεις στο ρουφάμε και λέμε, έχω κι ένα επίπεδο (ψέματα λέω). Τι είναι το υπερβολικό και ποιος το ορίζει αυτό; Το ΕΣΡ, τέλος ερωτήματος, δεν το αναλύω άλλο γιατί ήδη έχω βρει έναν καρφωμένο σουγιά στη πόρτα μου. Γιατί πριν δέκα χρόνια εκείνη η διαφήμιση του παγωτού με τους Hooverphonic και το ρωμαϊκό όργιο δεν χαρακτηρίστηκε αισχρή, ας πούμε; Γιατί το Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή είχε φάει κακές κριτικές από γονείς που πίστευαν πως θα οδηγήσει τα παιδιά τους στην κόλαση της αυτοδικίας και του μπινελικιού; Ο Παπακαλιάτης πότε θα κάνει σειρά έχοντας το ιδιοφυές, εξωγήινα έξυπνο κεφάλι του ήσυχο; Και γιατί δεν θεωρήθηκε προσβλητική η διαφήμιση με τον ομορφάντρα, που προωθεί το στερεότυπο πως όλοι οι σουβλατζήδες είναι βλάχοι; Εμένα ο σουβλατζής της γειτονιάς μου είναι ευγενέστατος, και πληρώνω δύο κι εβδομήντα το σουβλάκι γι’ αυτό. (You see what I did there, βόρειοι; UMAD?)
Ίσως να είναι το νέο τρεντ. Πουλάμε παιδικά παιχνίδια και είδη μπεμπέ, σίγουρα, μα όλα αυτά τα αγοράζουν οι γονείς, που είναι σεξουαλικά όντα. Τα δύο σκέλη της διαφήμισης αντικατοπτρίζουν τις δύο φάσεις της απόφασης των γονιών να πάνε για ψώνια. Θα μπορούσα να το εξηγήσω αυτό καλύτερα, αλλά ίσως να φάω εγώ πρόστιμο, και ο προϋπολογισμός μου δεν το σηκώνει αυτό. Η διαφήμιση λέγεται ρουφάμε και λέμε.
Και είναι ύπουλα έξυπνη, γιατί δείξε μου έναν άντρα που έχει όρεξη να σηκωθεί και να τρέχει να αγοράζει τετράδια με εξήντα λεπτά και στυλό με μελάνι που έχει πήξει από την πτώση του Τείχους. Σε ένα επίπεδο, είναι καταπληκτικό. Αν καταφέρεις τους γονείς να αγοράζουν σχολικά για την Κρυσταλλίτσα και τον Κούλη που ξεκινούν την πρώτη δημοτικού και να γελάνε κάτω απ’ τα μουστάκια τους, έχεις μια πετυχημένη διαφήμιση. Αλλά όλο αυτό είναι απλά κακόγουστο.
Και το κακόγουστο βρίσκει πάντα τρόπο να περάσει το μήνυμά του, το κακόγουστο είναι αυτό που θα περάσει πιο πολύ χρόνο στο μυαλό σου, είτε σ’ αρέσει είτε όχι. Το θέμα είναι να ξέρεις πώς να το εκτιμήσεις.
Πότε καταλαβαίνεις πως είναι η στιγμή που πρέπει να κλείσεις το στόμα σου; Πότε καταλαβαίνεις πως έχεις περάσει αυτή τη λεπτή γραμμή μεταξύ αστείου και χοντράδας; Εγώ δεν το καταλαβαίνω ποτέ. Συνήθιζα να γράφω πράγματα, μετά να σκέφτομαι "Τι θα ‘λεγε η μαμά μου αν το διάβαζε αυτό;" και μετά λογόκρινα τον εαυτό μου, γι’ αυτό από αντίδραση αποφάσισα να γίνω όσο πιο αγενής και αθυρόστομος μπορούσα. Αλλά η αλήθεια είναι πως πάντα χρειάζεσαι να έχεις κάποιον που θα σου πει όχι. Προφανώς, οι υπεύθυνοι για τις διαφημίσεις των Jumbo δεν έχουν αυτήν την πολυτέλεια.
Όταν η μαμά μου είδε την διαφήμιση του Jumbo, αναρωτήθηκε τι είναι αυτό που ρουφάμε. Επειδή οι λέξεις ******** και ***** που γράφω εγώ τις είναι οικείες, αλλά το έκδηλο υπονοούμενο της διαφήμισης της διέφυγε. Ρουφάνε τις τιμές, τι νόμιζες δηλαδή; Ναι, δεν είναι τόσο ξεκάθαρο. Γι’ αυτό και έφαγε πρόστιμο.
"Μα γιατί συνεχίζει να είναι στον αέρα αφού έφαγε πρόστιμο;"
"Γιατί τα έσοδα είναι μεγαλύτερα;" απαντάει η Ηρώ.
Απ’ ό,τι φαίνεται δεν καταλαβαίνω καλά τον κόσμο της διαφήμισης. Ότι, ας πούμε, το μπλε τετράδιο κάνει εξήντα λεπτά, αλλά οι σελίδες του είναι πιο διάφανες κι απ’ τα καινούρια ρούχα του βασιλιά. Αυτό γιατί δεν το λένε; "Εδώ! Τετράδιο μπλε, εξήντα λεπτά! Και αν γράψεις με μολύβι, αποσυντίθεται!" με φωνή από ήλιο. Θα το αγόραζα αυτό, μόνο και μόνο γιατί έχει πλάκα.
Πίσω στο θέμα μας όμως, γιατί δεν πρόκειται να αφιερώσω πεντακόσες λέξεις στο ρουφάμε και λέμε, έχω κι ένα επίπεδο (ψέματα λέω). Τι είναι το υπερβολικό και ποιος το ορίζει αυτό; Το ΕΣΡ, τέλος ερωτήματος, δεν το αναλύω άλλο γιατί ήδη έχω βρει έναν καρφωμένο σουγιά στη πόρτα μου. Γιατί πριν δέκα χρόνια εκείνη η διαφήμιση του παγωτού με τους Hooverphonic και το ρωμαϊκό όργιο δεν χαρακτηρίστηκε αισχρή, ας πούμε; Γιατί το Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή είχε φάει κακές κριτικές από γονείς που πίστευαν πως θα οδηγήσει τα παιδιά τους στην κόλαση της αυτοδικίας και του μπινελικιού; Ο Παπακαλιάτης πότε θα κάνει σειρά έχοντας το ιδιοφυές, εξωγήινα έξυπνο κεφάλι του ήσυχο; Και γιατί δεν θεωρήθηκε προσβλητική η διαφήμιση με τον ομορφάντρα, που προωθεί το στερεότυπο πως όλοι οι σουβλατζήδες είναι βλάχοι; Εμένα ο σουβλατζής της γειτονιάς μου είναι ευγενέστατος, και πληρώνω δύο κι εβδομήντα το σουβλάκι γι’ αυτό. (You see what I did there, βόρειοι; UMAD?)
Ίσως να είναι το νέο τρεντ. Πουλάμε παιδικά παιχνίδια και είδη μπεμπέ, σίγουρα, μα όλα αυτά τα αγοράζουν οι γονείς, που είναι σεξουαλικά όντα. Τα δύο σκέλη της διαφήμισης αντικατοπτρίζουν τις δύο φάσεις της απόφασης των γονιών να πάνε για ψώνια. Θα μπορούσα να το εξηγήσω αυτό καλύτερα, αλλά ίσως να φάω εγώ πρόστιμο, και ο προϋπολογισμός μου δεν το σηκώνει αυτό. Η διαφήμιση λέγεται ρουφάμε και λέμε.
Και είναι ύπουλα έξυπνη, γιατί δείξε μου έναν άντρα που έχει όρεξη να σηκωθεί και να τρέχει να αγοράζει τετράδια με εξήντα λεπτά και στυλό με μελάνι που έχει πήξει από την πτώση του Τείχους. Σε ένα επίπεδο, είναι καταπληκτικό. Αν καταφέρεις τους γονείς να αγοράζουν σχολικά για την Κρυσταλλίτσα και τον Κούλη που ξεκινούν την πρώτη δημοτικού και να γελάνε κάτω απ’ τα μουστάκια τους, έχεις μια πετυχημένη διαφήμιση. Αλλά όλο αυτό είναι απλά κακόγουστο.
Και το κακόγουστο βρίσκει πάντα τρόπο να περάσει το μήνυμά του, το κακόγουστο είναι αυτό που θα περάσει πιο πολύ χρόνο στο μυαλό σου, είτε σ’ αρέσει είτε όχι. Το θέμα είναι να ξέρεις πώς να το εκτιμήσεις.
