Όχι ναζισμός, αλλά επικίνδυνη Μασκ-αράτα

Να λοιπόν που το νέο (;) καθεστώς του πλανήτη ξεκινά τις ημέρες του με μια μαγαλόσχημη δέσμη εξαγγελιών Τραμπ επί παντός επιστητού και με έναν ναζιστικό χαιρετισμό. Αν η εικόνα του Έλον Μασκ να τεντώνει το χέρι κυριάρχησε την επόμενη ημέρα στα Μέσα Ενημέρωσης, δεν είναι από μόνη της το πιο ανησυχητικό σημάδι και, προφανώς, δεν σημαίνει ότι το επιχειρηματικό δίδυμο έχει οποιοδήποτε σκοπό να μετατρέψει τις ΗΠΑ σε ναζιστική χώρα.

Όμως οι συμβολισμοί του «αντισυμβατικού» στην πολιτική είναι ισχυροί και εξ αυτού μπορεί να γίνουν ανησυχητικοί. Πολλοί εξ ημών μπορεί να αγαπάμε το αντισυμβατικό οποιαδήποτε μορφής- στο κάτω κάτω είναι πιο ενδιαφέρον και έχει περισσότερες πιθανότητες να αλλάξει την καθημερινότητα και να σπάσει το «μια από τα ίδια». Ωστόσο αυτό συμβαίνει εκ του ασφαλούς, ενώ δηλαδή κάποια πράγματα όπως οι ελευθερίες και τα δικαιώματα θεωρούνται αυτονόητα. Τι είδους αντισυμβατικότητα θα είναι αυτή που θα έρθει; Μήπως απειλήσει πολύτιμες ασφάλειες;

Τα άτομα σε θέσεις ευθύνης έχουν πίσω τους έναν ολόκληρο μηχανισμό που είναι έτοιμος να εφαρμόσει στο περίπου τις βουλήσεις τους. Και λέω στο περίπου γιατί μαζί με τις βουλήσεις του διοικούντος υπάρχουν και οι βουλήσεις του μηχανισμού -ακόμη σημαντικότερο- υπάρχουν οι βουλήσεις που όλη η διαδικασία γεννά στην πορεία. Με δυο λόγια τα πράγματα μπορεί να γίνουν ανεξέλεγκτα, ειδικά αν ξεκινούν από ανερμάτιστα καραγκιοζιλίκια όπως η χαιρετούρα του Μασκ. Για αυτό είναι επικίνδυνος ο χαιρετισμός Μασκ, αν και δεν είναι ναζιστικός. Γιατί φανερώνει μια μεταπολιτική αντίληψη για τη διοίκηση όπου διάφορα πράγματα επιτρέπονται “γιατί έτσι”, και αρχές δεν υπάρχουν ούτε για δείγμα.

Ο Μασκ και η στάση του απέναντι στα πράγματα δεν αποτελεί έναν παλιό κίνδυνο, αλλά έναν νέο, φτιαγμένο από μια μίξη παλιών και νέων υλικών, όπως ο εθνικισμός και η μεταπολιτική ατζέντα. Φτιαγμένο όμως επίσης – και αυτό είναι ίσως ακόμη πιο επικίνδυνο- από την αποδοχή που έχουν παρόμοιες συμβολικές πράξεις, όπως δείχνουν τα επαινετικά σχόλια που κυκλοφορούν από χθες για την εμφάνιση του πλουσιότερου ανθρώπου.