Η ανάγκη να έχουμε άμυνες

Με χαρά σπεύσαμε όλοι να αγκαλιάσουμε το περιστατικό της νεαρής κοπέλας που έβγαλε τα ρούχα της σε πανεπιστημιούπολη της Τεχεράνης για να διαμαρτυρηθεί για τον αυστηρό και υπερσυντηρητικό κώδικα ενδυμασίας των γυναικών στο Ιράν.

Η αναπαραγωγή της εικόνας έγινε διεθνής χωρίς να συνοδεύεται από άλλα στοιχεία και χωρίς να αμφισβητηθεί η αυθεντικότητά της. Λογικό, αφού το μήνυμα που εξέπεμπε ήταν ταυτόχρονα συναισθηματικό και εύληπτο – ανίκητος συνδυασμός για τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, μέσω των οποίων κυκλοφόρησε γρήγορα.

Από τη μια πλευρά, καλά έκανε. Μακάρι η κατάσταση στο Ιράν να αλλάξει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα προς το δημοκρατικότερο, αφού αποτελεί καραμπινάτη περίπτωση έμφυλων διακρίσεων και παραβίασης των προσωπικών ελευθεριών των πολιτών του. Η εικόνα συμβολίζει την αντίσταση στις νόρμες του μουσουλμανικού κράτους και  πρέπει η σχετική αφύπνιση να γίνει εκ των έσω και όχι με κάποια εξωτερική παρέμβαση των δυτικών που θεωρούν ότι μόνοι αυτοί έχουν τη χρυσή συνταγή της ευτυχίας. Όμως είμαι και εγώ ένας από αυτούς και εύχομαι οι πολίτες του Ιράν να νικήσουν αυτή τη μάχη με ό,τι (εμένα μου φαίνεται) παράλογο.

Από την άλλη πλευρά, θεωρώ ότι αυτές τις ημέρες θα έπρεπε να είμαστε περισσότερο καχύποπτοι όταν κάτι τέτοιο εμφανίζεται χωρίς να πιστοποιείται κάπως η γνησιότητά του. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι το θέμα δεν είναι αν το περιστατικό ήταν αληθινό ή όχι – από ό,τι φάνηκε τελικά ήταν, και η νεαρή φοιτήτρια κρατήθηκε ή κρατείται ακόμη για αυτή της την διαμαρτυρία. Το θέμα είναι η δική μας, η δυτική προθυμία να καταναλώσουμε μια συναισθηματική πληροφορία χωρίς να γνωρίζουμε πώς και με ποιο σκοπό έχει παραχθεί.          

Οι επικοινωνιακοί πόλεμοι αποτελούν «τη συνέχιση του πολέμου με άλλα μέσα» -για να παραφράσω το γνωστό ρητό- και τα μέσα κοινωνική δικτύωσης πολλαπλασιάζουν τη σημασία τους. Μια κοινή γνώμη έχει για ασπίδα της μόνο την ενημέρωση, ακόμη και αν αυτή μοιάζει να απειλεί να διαλύσει τις βεβαιότητές της για το πόσο προηγμένη και ανώτερη είναι.