Ένας υφυπουργός, κάμποσα στερεότυπα και στο βάθος γυναικοκτονίες

Ψυχίατρος σου λέει ο υφυπουργός Υγείας. Λες και εσύ δεν μπορεί- κάτι θα ξέρει παραπάνω για τους ρόλους των φύλλων και πως είναι δομημένα τα στερεότυπα. Για το πως η πατριαρχία καταπιέζει γυναίκες και άνδρες με τις επιταγές της και για το τι πρέπει να κάνουμε, ατομικά και συλλογικά. Όχι, όμως. Η ατζέντα των όσων έχει να πει στο κοινό ο κ. Βαρτζόπουλος είναι γεμάτη με αναφορές σε αταβιστικές συμπεριφορές, γεννετικούς καθορισμούς συμπεριφοράς και αναπόδραστους έμφυλους ρόλους.

Σε δηλώσεις που έκανε προ λίγου καιρού στο LiveMedia, και οι οποίες έγιναν viral τη Δευτέρα, ο κ. Βαρτζόπουλος αναφέρθηκε στις γυναικοκτονίες επιχειρώντας να δώσει μια επιστημονική ερμηνεία: «Σε όλη την πανίδα, σε κάθε μορφή ενβίου όντος το αρσενικό είναι πάντοτε πιο επιθετικό γιατί στη φύση αυτό είναι που κυνηγάει την τροφή και αναλαμβάνει την επιθετική διεκδίκησή της ή την άμυνά της. Το θηλυκό είναι για άλλες δουλειές. Για να τίκτει, για να στηρίζει τη μορφή, είτε γίνεται στην αγέλη, είτε γίνεται στη δυαδική μορφή που έχουμε στο homo sapiens. Άρα, είναι η φύση των πραγμάτων το αρσενικό να είναι το επιθετικό κατά συνέπεια η έννοια της γυναικοκτονίας έχει μια βιολογική βάση».

Δεν λέω ότι ο υφυπουργός Υγείας θέλησε να πάρει το μέρος των γυναικοκτόνων, ούτε ότι σκοπός του ήταν να δώσει ελαφρυντικά σε τέτοιες συμπεριφορές. Όμως, αυτό ακριβώς κάνει προβάλλοντας ως «επιστημονική» μια άποψη που ρίχνει την ευθύνη στη βιολογία και στο «έτσι είναι». Κουβέντα για την κοινωνική υπόσταση του φύλου ο ψυχίατρος-υφυπουργός.  

Η έννοια της ιδιοκτησίας που αναπτύσσουν αρκετοί άντρες απέναντι σε γυναίκες είναι η βασική αιτία των γυναικοκτονιών και πρόκειται για 100% κοινωνική κατασκευή- πράγμα που αποδεικνύεται και από το ότι τέτοια συμπεριφορά δεν απαντάται πουθενά «στην πανίδα», που λέει και ο υφυπουργός.

Οι ισχυρισμοί του υφυπουργού όμως είναι ανόητοι για έναν ακόμη λόγο: Ζητούμενο δεν είναι αν υπάρχει ή όχι βιολογική προδιάθεση για οτιδήποτε- ένστικτα άλλωστε έχουμε όλοι- αλλά το πως τις προδιαθέσεις αυτές η κοινωνική συμπεριφορά τις καναλιζάρει και τις υποτάσσει εν ονόματι της ελευθερίας όλων. Το να επαναλαμβάνει κάποιος, εν έτει 2024, ότι «έτσι γεννηθήκαμε» είναι σαν να είναι έτοιμος να δικαιολογήσει τις αποκλίνουσες συμπεριφορές χρησιμοποιώντας στερεότυπα.

Ο «άντρας κυνηγός» και η γυναίκα που «τίκτει» και άλλες τέτοιες γραφικότητες είναι ήδη μουχλιασμένη σκέψη για να κάνει κανείς. Πολλώ μάλλον αν είναι επιστήμονας και πολλώ μάλλον αν ασκεί και εξουσία.

Η ανάγκη για την αποπομπή Βερτζόπουλου προκύπτει τόσο από το περιεχόμενο των δηλώσεών του που δείχνουν άγνοια του ρόλου που παίζει ο κοινωνικός παράγοντας σε ένα θέμα όπως οι γυναικοκτονίες, όσο και από το ότι ο υφυπουργός έχει τόσο λίγη επαφή με το τι αισθάνεται η ελληνική κοινωνία για τις δολοφονίες γυναικών, ώστε να μην καταλαβαίνει καν τι δεν πρέπει να πει δημόσια.