Λίγες μέρες πριν παρουσιάσει τη νέα του ποιητική συλλογή συνοδεία ακουστικών ambient ήχων, ο ψυχολόγος Αιμιλιανός Σιδέρης μας μιλά για τη δεύτερη μεγάλη του αγάπη.
γράφει:
Δεν είναι όλες οι μέρες ίδιες
Το δείχνω
Έχω κάποιον έλεγχο
Το ξέρω
Μα έρχεται
Αργά
Σαν το σκοτάδι του πρωινού ουρανού
Καινούρια Γλώττα - Αιμιλιανός Σιδέρης
Διδάκτωρ Ψυχολογίας, μουσικός και ποιητής, ο Αιμιλιανός Σιδέρης είναι ένα μονίμως ανήσυχο πνεύμα. Το 2022, εν μέσω ψυχαναλυτικών συνεδριών, συντονισμούς ημερίδων και σεμιναρίων Ψυχολογίας, αλλά και μουσικών προβών, παρουσίασε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Ίκαρος 21ος αι., Οδύσσειας Όμηρος» ενώ πέρσι, κάτω από τις ίδιες συνθήκες κυκλοφόρησε την δεύτερη συλλογή με ποιήματα, με τίτλο «Καινούρια Γλώττα», από τις Εκδόσεις Νίκας.
Την Τετάρτη 24 Απριλίου, θα την παρουσιάσει στα Εξάρχεια στο καφέ ΔΙΠΛΟ (Θεμιστοκλέους 70), συνοδεύοντας την απαγγελία των ποιημάτων με ακουστικούς, ambient και drone ήχους στις 19.00. τον συναντήσαμε ένα χαλαρό ανοιξιάτικο απογευματάκι στην αγαπημένη του μπιραρία στην Αγία Παρασκευή και εν μέσω κατανάλωσης ζύθου τον ρωτήσαμε για να μάθουμε τι και πώς.
-Καλά, ποίηση στους καιρούς μας;
-Ναι, γιατί όχι;
-Πολύ... μελό και αναχρονιστικό δεν είναι;
-Η ποίηση, αγαπητέ, είναι έκφραση – έκφραση πηγαία και ειλικρινής. Έτσι οφείλει να είναι ό,τι αποτελεί μέρος της ανθρώπινης φύσης. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει δακρύβρεχτα κείμενα προς ατελέσφορες αγάπες, ωδές στο μεγαλείο της φύσης, διθυράμβους στον έρωτα – αλλά και δυσαρέσκεια, θυμό, αποστροφή, περιέργεια και ό,τι άλλο κατακλύζει τις μέρες και τις νύχτες μας.
-Όταν δηλαδή κάθεσαι μόνος σου και γράφεις ποιήματα, είναι μια σύνδεση με την ανθρώπινη φύση;
-Κάπως έτσι, ναι. Για την ακρίβεια, η ιδέα της ποίησης είναι η απόπειρα για τη χρυσή τομή ανάμεσα στο συγκεκριμένο και το αφηρημένο, το προσωπικό και το συλλογικό. Είναι η υιοθέτηση μιας μετέωρης στάσης ανάμεσα στο βίωμα (το δικό μου) και την ανάλογη κατάσταση στην οποία πολλοί μπορούν να βρουν κάτι δικό τους. Είναι επίσης μια διερευνητική ματιά στον ίδιο μου τον εαυτό – βάζω λέξεις στη σειρά και αυτό από μόνο του τους δίνει δική τους υπόσταση, έναν παλμό και μια ορμή. Συχνά ξανακοιτάω μετά από μερικές εβδομάδες το τί έχω γράψει και συνειδητοποιώ ότι ανοίγεται σε πολύ διαφορετικές πλευρές απ’ ό,τι είχα αρχικά σχεδιάσει ή ό,τι μου φαινόταν βασικό. Έτσι, συνεχίζοντας ή ξαναδουλεύοντας το ποίημα, ακολουθώ περισσότερο τη δική του απόφαση για το πώς θέλει να είναι απ’ ό,τι τη δική μου.
-Αρκεί η ποίηση;
-Δηλαδή;
-Να, τώρα ας πούμε κάνεις την παρουσίαση της ποιητικής σου συλλογής «Καινούρια Γλώττα» (Εκδόσεις Νίκας, 2023) σε ένα πλαίσιο όπου παίζεις και μουσική.
-Πράγματι, καταλαβαίνω γιατί μπορεί να φαίνεται σαν μια εξέλιξη της ποίησης. Σαν κάπως, αν καταλαβαίνω καλά την ερώτησή σου, να την παίρνει από το αρχικό της στάδιο και να την ‘αναβαθμίζει’ σε ένα πληρέστερο επίπεδο, όπου μαζί με τη μουσική συνθέτουν κάτι ενιαίο.
-Ναι, ας πούμε...
-Δεν είμαι σίγουρος ότι θα το έβλεπα έτσι. Ναι, θα υπάρχει μουσική. Μάλιστα σε πολλά σημεία σχεδιάζω να συνυπάρχει με την αφήγηση της ποίησης. Η ποίηση όμως στέκει μόνη της. Αν ήταν να σκεφτώ αυτές τις δύο τέχνες μαζί, θα έλεγα ότι η κάθε μία θα φέρει τον αόριστο χαρακτήρα της, με σκοπό κάπως να συνδεθούν στα αυτιά των παρευρισκομένων – να γεμίσουν η καθεμιά τον χώρο με τους δικούς της παλμούς. Δεν πρόκειται για μελοποίηση των ποιημάτων μου.
-Πώς σου ήρθε αυτή η ιδέα;
-Τριγυρίζει στο μυαλό μου από την έκδοση της ποιητικής συλλογής τον Ιούνιο. Τα ποιήματα που περιλαμβάνονται εκεί μέσα έχουν μια δική τους ‘ατμόσφαιρα’, μια αίσθηση που αποπνέουν. Φαντάζομαι (και ελπίζω, στ’ αλήθεια) κάθε άνθρωπος που θα τα διαβάσει να μπορέσει να βρει μια δική του απόχρωση αυτής της αίσθησης. Είναι όμως, πιστεύω, παρούσα μέσω των λέξεων. Οι λέξεις είναι που αποτελούν τα δομικά υλικά του κάθε κτίσματος που λέμε ποίημα... Ας μην ξεφεύγω όμως. Είχα αυτή την ατμόσφαιρα από τα ποιήματα (σχετικά κοντινή του ενός με του άλλου, γι’ αυτό και επελέχθησαν να απαρτίσουν μια συλλογή) η οποία κάπως μεταφράζεται και σε ήχο για εμένα. Έλεγα, λοιπόν, να δοκιμάσω να τα παρουσιάσω μαζί. Κάτι σαν γιορτή για τα ποιήματα (μόνο) αφού αυτά θα μείνουν ενώ οι ήχοι θα πάψουν να υπάρχουν μόλις τελειώσει η εκδήλωση. Όταν είδα την παράσταση των Αγγελάκα/Λαζαρίδου στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, ήξερα πως κάτι τέτοιο κρύβει πράγματι υποσχέσεις.
-Να περιμένουν, λοιπόν, οι παρευρισκόμενοι κάτι ανάλογο;
-Όχι, όχι, θα είναι πολύ πιο ταπεινό! Είναι όμως, βασισμένο στην ίδια προσέγγιση. Αποσκοπώ σε μια μυσταγωγική εμπειρία – ένα σφηνάκι μυσταγωγίας βασικά, αφού δε θα διαρκεί πολύ πάνω από μία ώρα.
-Παίζεις και μουσική επαγγελματικά, δηλαδή;
-Επαγγελματικά όχι, όπως ούτε ποίηση γράφω επαγγελματικά. Γράφω και παίζω μουσική με πολύ αφοσίωση στη διαδικασία, αγάπη για την τέχνη και προσοχή για το αποτέλεσμα. Όπως κάνω και με την ποίηση, δηλαδή. Η μουσική επένδυση που θα εμφανιστεί στη μουσικοφιλολογική βραδιά θα είναι πολύ κοντά στην προσέγγιση που ακούγεται στο project μου Animis, το album “Dangerous Rise” κυκλοφορεί σε cd από την Baumwurzel.
-Και ποια η διαφορά ανάμεσα σε στίχους για τραγούδια και στίχους για ποιήματα;
-Αυτό είναι κάτι που με έχει απασχολήσει πολύ και εμένα – κυρίως εφόσον υπάρχουν, πέρα από έξοχες μελοποιήσεις ποιημάτων, τόσο ποιητές με μουσικό στίχο όσο και μουσικοί με ποιητικό στίχο. Βλέπε, π.χ., το «Οι Σύντροφοι στον Άδη» του Σεφέρη ή το «Μια Πόλη Μαγική» του Χατζιδάκι.
