Με προσοχή εκεί στα σύννεφα όπως πέφτετε

Η περίφημη Λίστα Επστάιν έβγαλε για μια ακόμα φορά στο φως τις ανθρωποφαγικές μας ανασφάλειες. Σοκαρίστηκε ο κόσμος που «το περίμενε» από τον Κλίντον και τον Τραμπ, αλλά όχι από τον Χώκινγκ και τον Τσόμσκι. Σοκαρίστηκε και έφριξε η κοινή γνώμη, που «δεν τους το ‘χε», όπως σοκάρονταν κάθε φορά οι γείτονες σε όλα τα εγκλήματα των 90s και έβγαιναν στις κάμερες να πουν «μα ήταν ήσυχο παιδί, ποτέ δεν είχε δώσει δικαιώματα».

Τι ωραία και βολική που είναι η ζωή χωρισμένη σε κουτάκια, από εδώ οι καλοί από εκεί οι κακοί. Τι ανακουφιστικό αίσθημα να πιστεύεις ότι μπορείς να ελέγξεις το αδηφάγο, θανατηφόρο χάος που αποκαλούμε ζωή αν τακτοποιήσεις πρόσωπα και καταστάσεις σε βολικά διαχωρισμένες λίστες για να έχεις να πορεύεσαι.

Και μετά, έρχονται λίστες σαν τη χτεσινή να σου διαλύσουν τις καθησυχαστικές σου ψευδαισθήσεις, και να δικαιώσουν την Χάνα την Άρεντ, που έλεγε πως δεν υπάρχουν τέρατα στον κόσμο. Τέρατα είμαστε εν δυνάμει όλοι. Το κακό είναι κοινότοπο. Αν το θεωρείς σοκαριστική εξαίρεση, κινδυνεύεις –και όχι μόνο από ματαιωμένες προσδοκίες.

Ο όρος «τέρατα» που χρησιμοποιείται κατά κόρον για παιδεραστές και λοιπούς εγκληματίες έχει δύο προβλήματα, με κοινή ρίζα. Το πρώτο είναι πως, κατατάσσοντάς τους σε μια ειδεχθή, τρομακτική αλλά πάντως σπάνια κατηγορία, αρνείται να τους δει ως αυτό που πραγματικά είναι: Γείτονες. Συνάδελφοι. Φίλοι και σύντροφοι άλλων ανθρώπων. Καθηγητές, αθλητές, πωλητές, επιστήμονες, ταχυδρόμοι, οτιδήποτε. Κανονικοί άνθρωποι με κανονικές ζωές, που δεν παραμονεύουν σε σκοτεινά σοκάκια και δεν ζουν σε ανήλιαγα υπόγεια απομονωμένοι από τον κόσμο.

Το δεύτερο πρόβλημα είναι πως το ζήτημα της παιδεραστίας συγκεκριμένα, όπως και των σεξουαλικών εγκλημάτων γενικότερα, είναι συστημικό. Ο διαχωρισμός των έμφυλων ρόλων, η αποθέωση της νεότητας στην γυναικεία εικόνα, η κουλτούρα της αντρικής επιβολής και κυριαρχίας που διαποτίζει κάθε έκφανση της καθημερινότητας, όλα αυτά είναι παραδείγματα κοινωνικών αυτοματισμών που γεννάνε παθογένειες. Και επειδή το «παθογένειες» ακούγεται πολύ ελαφρύ σαν λέξη, ας το θέσουμε ως έχει: Βιασμούς ανηλίκων.

Ποια είναι η κοινή ρίζα των δύο αυτών προβλημάτων; Ο διαχωρισμός της θέσης μας. Το «όχι όλοι οι άντρες». Μόνο οι κακοί. Μόνο αυτοί με τους οποίους κάτι πάει λάθος. Μόνο οι φίλοι και οι σύντροφοι των άλλων. Μόνο οι πολιτικοί που δεν συμπαθούμε. Μόνο τα δημόσια πρόσωπα που έτσι κι αλλιώς δεν είχαμε σε υπόληψη. Μόνο ο Κλίντον και ο Τραμπ, κι αυτός ο πρίγκηπας Άντριου, που ανάθεμα ποιος απ’ όλους της βασιλικής οικογένειας είναι. Όχι ο Χώκινγκ και ο Τσόμσκι.

Στην δε περίπτωση του Χώκινγκ, το σοκ είναι –και ευχόμαστε να μην το ακούς πρώτη φορά από εμάς– και έκφραση μισαναπηρίας. Γιατί, όσο μισαναπηρία είναι το να αρνείσαι ίσα δικαιώματα στα άτομα με αναπηρία, άλλο τόσο μισαναπηρία είναι το να τους αποδίδεις συλλήβδην γνωρίσματα. Ναι, ακόμα και όταν αυτά τα γνωρίσματα είναι, ξέρω γω, η καλοσύνη ή η ακεραιότητα. Αρνείσαι με τον τρόπο αυτόν την ανθρώπινη φύση τους. Η οποία είναι ικανή τόσο για το καλό όσο και για το κακό.

Αλλά όταν τα έλεγε η Χάνα δεν ακούγατε.