Οι Κίσιγκερ ζουν και βασιλεύουν

Ο Χένρυ Κίσιγκερ συμπαθής στην Ελλάδα δεν ήταν και δεν είναι ούτε τώρα που αποδήμησε. Αντιθέτως, μισοαστεία-μισοσοβαρά πολύς κόσμος εξέφρασε τη χαρά του στα social media για την εκδημία του κυνικού αμερικανού διπλωμάτη.

Η εγχώρια κοινή γνώμη του χρεώνει κυρίως την συμπεριφορά έναντι της εγχώριας Χούντας των Συνταγματαρχών και μια σειρά από επεμβάσεις στα εσωτερικά άλλων χωρών και διοργάνωση αρκετών πραξικοπημάτων- τα περισσότερα εκ των οποίων στην λατινική Αμερική, όπως αυτό στη Χιλή που ανέτρεψε τον Αλιέντε. Δεν έχει άδικο. Τα έκανε όλα αυτά ο εκλιπών, και ακόμη περισσότερα.

Η συλλογιστική όμως με την οποία τον χαρακτηρίζουμε «διαβολικό», «τέρας» ή «σατανικό» είναι τουλάχιστον απλοϊκή. Το να αξιολογείς τα πεπραγμένα της διεθνούς (πόσο μάλλον της αμερικανικής!) διπλωματίας με κριτήριο «καλού- κακού» είναι σαν να πιστεύεις, ας πούμε, ότι μια ειλικρινής προσευχή στον Πανάγαθο θα μπορούσε να αποτρέψει έναν πόλεμο.

Ο Χένρυ Κίσινγκερ ήταν από τους πιο επιτυχημένους υπουργούς Εξωτερικών των ΗΠΑ βασικά επειδή ήταν ανήθικος- ή για να είμαστε ακριβέστεροι γιατί άφηνε εντελώς έξω από τους στόχους και τις πρακτικές του αξιώματός του την ηθική. Ήταν κληρονόμος της realpolitik του άλλου διάσημου διεθνούς χειραγωγού, του Ότο φον Μπίσμαρκ.

Αυτή είναι η δουλειά της διπλωματίας και αυτές είναι οι διεθνείς σχέσεις. Όποιος μπορεί καρπαζώνει και όποιος δεν μπορεί δέχεται καρπαζιές. Αν το διεθνές δίκαιο έχει ενσωματωμένη την έννοια της ηθικής, δεν ισχύει το ίδιο με το πως αυτό το δίκαιο εφαρμόζεται.

Μπορεί να μας βολεύει συναισθηματικά να βλέπουμε στον Κίσινγκερ το τέρας του Λόχ Νες, μπορεί να κωδικοποιεί και συμβολικά όλα αυτά που δεν συμπαθούμε ως λαός στον αποικιοκρατικό τρόπο που φέρονται οι Αμερικανοί, αλλά δεν ήταν αυτός το πρόβλημα. Ο Ψυχρός Πόλεμος δημιούργησε μια πραγματικότητα εξόχως ανταγωνιστική ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις που πάτησαν επι πτωμάτων για την τελική επικράτηση. Ο «μάγος της διπλωματίας» συντόνισε τις ενέργειες της μίας πλευράς στεγνά, κυνικά και, όπως δείχνει η Ιστορία, αποτελεσματικά.

Ας κρατήσουμε λίγη από την οργή που απευθύνεται στην προσωπικότητά του. Θα είναι χρήσιμος μπούσουλας για να συμβάλουμε στην αλλαγή όλων αυτών των δεδομένων που χρίζουν τους Κίσινγκερ πρωταθλητές και δικαιώνουν τη μνήμη τους. Μια αλλαγή που πλέον μοιάζει πιο αμφίβολη από την εποχή της παντοδυναμίας του μεταστάντος.