Δεν είσαι σαν τις άλλες: Οι κρυφές προσβολές για το γυναικείο φύλο

Μερικές φορές, οι προσβολές εκστομίζονται με τις καλύτερες των προθέσεων. Βλέπεις, η πατριαρχία και η υποτίμηση των γυναικών είναι βαθιά ριζωμένη μέσα σε όλους μας, άντρες και γυναίκες, και θέλει κόπο για να την ξεριζώσεις. Και γίνεται χειρότερο: Για να βάλεις αυτόν τον κόπο, πρέπει πρώτα να αναγνωρίσεις τις καμουφλαρισμένες προσβολές ως τέτοιες, και να δεχτείς ότι είσαι κι εσύ ένοχος/η για την διαιώνιση των ανισοτήτων. Αυτό είναι το δύσκολο κομμάτι. Να διαβάσεις, ας πούμε, τις παρακάτω φράσεις χωρίς να σκεφτείς «έλα μωρέ, αυτό δεν είναι προσβολή, αυτό για καλό το λέμε».

Οι γυναίκες είστε καλές σε αυτό

Όπου «αυτό» είναι είτε η οργάνωση (όταν μιλάμε για ντουλάπια, όχι για επιχειρήσεις) είτε η διαχείριση συναισθημάτων, είτε το μεγάλωμα των παιδιών, είτε οι δουλειές του σπιτιού. Δεν θέλουμε να σε σοκάρουμε, αλλά τίποτα από αυτά δεν είναι καλωδιωμένο στον γυναικείο εγκέφαλο. Βασικά δεν υπάρχει καμία καλωδίωση ούτε γυναικείου, ούτε αντρικού εγκεφάλου. Είναι όλα θέμα ανατροφής και κοινωνικών προτύπων. Αν μεγάλωσες ακούγοντας πως κάτι είναι ή δεν είναι δικιά σου δουλειά, κατέληξες αντίστοιχα «καλή» ή «κακός» σε αυτήν.

Δεν είσαι σαν τις άλλες

Η μόνη αποδεκτή απάντηση σε αυτό, πριν απομακρυνθείς τρέχοντας από όποιον την ξεστομίζει, είναι «γιατί, τι έχουν οι άλλες;».

Ο άντρας σου βοηθάει στις δουλειές του σπιτιού

Όχι, δεν βοηθάει, αναλαμβάνει την φροντίδα και την καθαριότητα του χώρου που ζει σαν κανονικός άνθρωπος, γιατί δεν είναι δουλειά κάποιου άλλου.

Για γυναίκα, καλή είναι

Το έκανε και τίτλο παράστασης η αγαπημένη Ήρα Κατσούδα, γιατί αν το καλοσκεφτείς είναι τόσο υποτιμητικό που καταντάει οδυνηρά αστείο. Όπως λέγαμε παλιά για τις ταινίες, «καλή για ελληνική» γιατί ο κινηματογράφος ήταν δουλειά αλλωνών, όχι δικιά μας, τουλάχιστον μέχρι που εμφανίστηκε ο Λάνθιμος και το βουλώσανε όλοι.

Δεν χρειάζεται να ασχοληθείς εσύ με αυτό/ Αυτά είναι αντρικές δουλειές

Πάμε ξανά: Δεν υπάρχουν αντρικές και γυναικείες δουλειές, ούτε αντρικός και γυναικείος εγκέφαλος. Είναι όλα μαθημένες συμπεριφορές, κοινωνικά πρότυπα με τα οποία μας μεγάλωσαν (κακώς) να διαιωνίζουμε στερεότυπα. Και, κοίτα να δεις μια σύμπτωση, οι γυναικείες δουλειές και ασχολίες έχουν πάντα κάτι το ευτελές, το οριακά κατακριτέο, ενώ οι ανδρικές ποτέ. Είναι υποτιμητικό να σου πουν, για παράδειγμα, «άντε να πλύνεις κανά πιάτο» αλλά όχι «άντε να βιδώσεις καμιά βίδα». Είναι «δεύτερο» να μιλάμε για μανικιούρ ή για celebrities, αλλά όχι για ποδοσφαιρικές μεταγραφές ή για ψάρεμα.

Το παιδί θέλει τη μάνα του

Το παιδί θέλει ένα υγιές, ασφαλές οικογενειακό περιβάλλον που να μην διαιωνίζει ανοησίες και να το αφήνει να αναπτυχθεί σαν ολοκληρωμένος άνθρωπος χωρίς αγκυλώσεις.

Εσύ θα τον αλλάξεις

Και «μωρέ αν βάλει κάτι η γυναίκα στο μυαλό της, όλα τα μπορεί» και όλες οι παραλλαγές αυτού, που μας φορτώνουν μαζί με όλες τις παραπάνω δουλειές και την εκπαίδευση/ διαπαιδαγώγηση ενήλικων ανθρώπων που φέρονται σαν ανήλικα απλά επειδή μπορούν. Ακούγεται κολακευτικό, γιατί παντοδυναμία και όλα τα σχετικά, μέχρι να αντιληφθείς πως πρόκειται περί παγίδας, και να μάθεις να απαντάς «ναι, θα τον αλλάξω. Με έναν άλλον».