Γρηγόρης Χατζάκης: «Η παράσταση αλλάζει ανάλογα ποιοι την παρακολουθούν»

Συνέντευξη στη Μάνια Ζούση

Ο Γρηγόρης Χατζάκης έγινε ευρέως γνωστός, και μάλιστα προκάλεσε αναταράξεις στα θεατρικά πράγματα, όταν το 2005 σκηνοθέτησε μια θεατρική μεταφορά της ταινίας «Τα Φτερά του Έρωτα» του Βιμ Βέντερς. Όχι μια οποιαδήποτε μεταφορά, αλλά μια κινούμενη παράσταση μέσα σε ένα λεωφορείο του Ο.Α.Σ.Α. Η παράσταση ήταν sold-out, επαναλήφθηκε, άφησε το στίγμα της, αλλά ο Γρηγόρης έκανε από τότε πολλά ακόμη εκπληκτικά πράγματα. Όπως το ανέβασμα ενός θεατρικού που βασίζεται σε δυο ταινίες συγχρόνως: στη μικρού μήκους πειραματική ταινία του Chris Marker La Jetee από την οποία εμπνεύστηκε ο Terry Gilliam για να κάνει τους 12 Πιθήκους, και στην ίδια την ταινία «12 Πίθηκοι».

Στα 26 του μετράει ήδη πέντε παραστάσεις. Απόφοιτος της σχολής του Γιώργου Αρμένη, πήρε για πρώτη φορά στα χέρια του την σκηνοθετική μπαγκέτα πριν από τέσσερα χρόνια. Την απόφαση να ασχοληθεί με το θέατρο, όμως, την έχει λάβει από τότε που, παιδί ακόμη, τρύπωνε στα παρασκήνια των παιδικών παραστάσεων, προσπαθώντας να ανακαλύψει πώς στο καλό λειτουργεί όλο αυτό που έβλεπε στη σκηνή! Η πρώτη του δουλειά «Είσαι Ενα Κτήνος Βίσκοβιτς» έγινε με παρεΐστικη διάθεση, αλλά με πολλή σοβαρότητα. Ακολούθησε η παράσταση «Φτερά του Ερωτα», που κατάφερε να μας ταξιδέψει στους δρόμους της πόλης με ένα λεωφορείο του ΟΑΣΑ.

Ο καινοτόμος και ανατρεπτικός σκηνοθέτης και ηθοποιός μετά από σειρά επιτυχημένων εγχειρημάτων (“Τα Φτερά του Έρωτα”, “To Άγνωστο Αριστούργημα”, “Η Ξενάγηση - 12 ζωγραφιές του Σπύρου Βασιλείου”, “Ο Πουπουλένιος” κ.α.) συνεργάζεται με το Θεατρικό Οργανισμό OldStage (“PR”, “Χάνσελ και Γκρέτελ, η εποχή των Γουρουνιών”, κ.α.) και υπογράφουν την θεατρική παράσταση Ψυχώ/σεις που αναμένεται με ενδιαφέρον.

Λίγο πριν την πρεμιέρα της παράστασης που ανεβαίνει για λίγες μόνο μέρες στον πολυχώρο Beton 7 από τις 20 Ιανουαρίου, ο σκηνοθέτης μιλά στο in2life για το τολμηρό του εγχείρημα, τη σχέση κινηματογράφου και θεάτρου, και τη δυναμική του κοινού που διαμορφώνει κάθε βράδυ την παράσταση.

Τα έργα που σκηνοθετείτε, εμπνέονται σχεδόν πάντα από την κινηματογραφική μυθολογία. Πώς ο κινηματογράφος μπολιάζει το θέατρο στις παραστάσεις σας;
Λατρεύω τον κινηματογράφο, με εμπνέει, με αναζωογονεί. Παρ' όλα αυτά, δύο μόνο είναι οι παραστάσεις που έχω ανεβάσει και βασίζονται σε κινηματογραφικά έργα (Τα Φτερά του Έρωτα και La Jetee). Πολλές φορές, έχει σχολιαστεί πως ο τρόπος που είχαν ανέβει οι περισσότερες παραστάσεις, σε μη θεατρικούς χώρους –με μετακινήσεις των θεατών και των χώρων– προσδίδει μία έντονη κινηματογραφική αίσθηση στο θέατρο. Μία άποψη που θεωρώ αρκετά παρεξηγημένη, μιας και ο λόγος που γίνεται αυτό, είναι ο ακριβώς αντίθετος. Να δώσει δηλαδή, μεγαλύτερη έμφαση στην θεατρική πράξη. Θεωρώ σπουδαίο στο θέατρο το γεγονός πως για να λειτουργήσει μία παράσταση, χρειάζεται απαραιτήτως η παρουσία του θεατή και κάθε μέρα η παράσταση υποχρεούται να μεταβάλλεται ανάλογα με το ποιοι την παρακολουθούν. Βασικός μου στόχος λοιπόν, είναι η σχέση του θεατή με την πράξη, το πόσο μπορεί να υπερβεί τα όρια του απλού παρατηρητή, στα πλαίσια που αυτός επιθυμεί.

Στη νέα αυτή παραγωγή έχετε να αναμετρηθείτε με ένα εμβληματικό έργο που άλλαξε την ιστορία του παγκόσμιου σινεμά. Ποια θα είναι η δική σας θεατρική απάντηση;
Το έργο Ψυχώ/σεις σκηνοθετικά και σαν κείμενο από τον Αντώνη Πέρη είναι εμπνευσμένο από το λογοτεχνικό Ψυχώ του Μπλοχ, μη έχοντας καμία σχέση με την λογική και την αισθητική του Χιτσκοκικού Ψυχώ. Η ταινία του Χίτσκοκ πέραν του ότι είναι εξαιρετικά καλή για να χρήζει "επανεξέτασης" –κάτι που αποδείχτηκε και από το αποτυχημένο ριμέικ του Γκας Βαν Σαντ το 1998– στέκεται κατά κύριο λόγο στο κομμάτι του σασπένς, ενώ η παράσταση, κρατώντας φυσικά το στοιχείο του σασπένς, στέκεται περισσότερο στο ψυχαναλυτικό κομμάτι.

Ένα φιλμ νουάρ δεν κινδυνεύει να μετατραπεί σε γραφικό εάν μεταφερθεί στο θέατρο;
Ελλείψη παρθενογένεσης στην Τέχνη, κάθε καλλιτεχνικό έργο εμπεριέχει τον κίνδυνο να μετατραπεί σε γραφικό, όχι λιγότερο από οποιαδήποτε νουάρ ιστορία.

Τι θα δει τελικά ο θεατής;
Η παράσταση παρακολουθείται μέσα από τα μάτια του πρωταγωνιστή της. Ο θεατής παρακολουθεί την ιστορία, σα να βρίσκεται ουσιαστικά μέσα στο μυαλό του. Όλα τα στοιχεία μεταβάλλονται ανάλογα με το πώς εκείνος αντιμετωπίζει κάθε κατάσταση. Οι σκέψεις του, ο χρόνος, οι αισθήσεις του, αλλάζουν ανάλογα με τα συναισθήματά του. Το στοιχείο του σασπένς, ουσιαστικά, μετατοπίζεται από την πλοκή στο πόσο βαθιά εισδύουμε στην ψυχοσύνθεσή του.

Info:
Ψυχώ/σεις
Mε έμπνευση από το «Ψυχώ» του Robert Bloch
από Πέμπτη 20 Ιανουαρίου έως τέλος Φεβρουαρίου 2011
Beton 7, Πύδνας 7, Βοτανικός (Μετρό Κεραμεικός), τηλ.: 210 7512625
Από Πέμπτη έως Δευτέρα
Ώρα έναρξης: 21.15
Διάρκεια: 90 λεπτά
Τιμές: 18 ευρώ & 15 ευρώ (φοιτητικό)

Κείμενο: Αντώνης Πέρης
Σκηνοθεσία - Επιμέλεια Φωτισμών: Γρηγόρης Χατζάκης
Πρωταγωνιστούν: Χάρης Ασημακόπουλος, Βέρα Λάρδη, Αντώνης Κρόμπας, Βαγγέλης Αλεξανδρής, Γιάννης Κουμούνδρος, Κωνσταντίνα Χαρατσάρη, Σοφία Ρουπάκη