Γράφω τ' ονομά μου γράφω...

Κάθε ένας που επιτυγχάνει έχει να αντιμετωπίσει άλλους εκατό που τον κατηγορούν για τους τρόπους με τους οποίους πέτυχε, θα μπορούσε να λέει ένα αμερικανικό ρητό από εκείνα που με την απλουστευτική τους λογική σε διαβεβαιώνουν ότι πάντα το θέμα είναι τα φράγκα.

Αναλογίστικα αν αυτό είναι που συμβαίνει με το Facebook. Αν δηλαδή όλοι αυτοί που του την πέφτουν ζηλεύουν την επιτυχία του ή μήπως συντρέχει κάτι άλλο. Τι άλλο; Μια πρωτοφανής παραβίαση των στοιχείων της ιδιωτικότητας. Αλλά για μια στιγμή, θα πει ο κακοπροαίρετος, ποιας ιδιωτικότητας; Αυτής που αγωνίζεται να αυτοκαταργηθεί στα παγκοσμιοποιημένα και άκρως δημόσια www;

Ναι, αυτής θα απαντήσουν οι θιασώτες της κοινωνικής δικτύωσης, γιατί- η αλήθεια να λέγεται – είναι άλλο το πόση από την προσωπική σου πληροφορία θα επιλέξεις εσύ να μοιραστείς με όλο τον κόσμο και άλλο το πόση ο «κόσμος» θα σου υφαρπάξει.

Ακομη όμως και οι πλέον φιλελεύθεροι, δίπλα στη γκρίνια τους βάζουν τη λογική τους: Δεν γίνεται μια ιδιωτική πρωτοβουλία να είναι εντελώς «δωρεάν».

Διάβαζα το κομμάτι του In2life για το Facebook όπου βρήκα τη φράση που πολύ σωστά συνοψίζει το όλο θέμα: «…το όραμα του [Ζούκερμπεργκ] ήταν, είναι και θα παραμείνει μια εταιρεία κερδοσκοπικού χαρακτήρα κι όποιος το χωνέψει αυτό, όπως και το ότι το Facebook δεν ανήκει στο λαό του, θα φιλτράρει ανάλογα τις επιλογές του και θα κοιμάται πολύ πιο ήσυχος τα βράδια».

Όπερ μεθερμηνευόμενον ακόμα και αν δεν μπορούμε να το δούμε εμείς, σίγουρα κάποια λούμπα υπάρχει ώστε να βγάζουν και αυτοί οι χριστιανοί κανένα φράγκο. Όσο πιο προφανές είναι το πώς προκύπτει το κέρδος, τόσο το καλύτερο για τους χρήστες του Facebook αφού θα μπορούν να είναι σίγουροι (;) για τα όρια της ανάμιξής τους. Το πρόβλημα ξεκινά εκεί που περιγράφει το προχθεσινό ρεπορτάζ της Wall Street Journal.

Πολλές από τις πλέον δημοφιλείς εφαρμογές του Facebook, όπως για παράδειγμα το παιχνίδι Farmville, μεταδίδουν σε διαφημιστικές εταιρίες και εταιρίες που παρακολουθούν τη διαδικτυακή δραστηριότητα δεδομένα για τους χρήστες που επιτρέπουν την αναγνώρισή τους, αποκάλυψε έρευνα της εφημερίδας. Όπως ανέφερε, οι εφαρμογές αυτές δίνουν στις εταιρείες πρόσβαση στα ονόματα των χρηστών και, σε ορισμένες περιπτώσεις, τα ονόματα των φίλων τους. Σύμφωνα με την έρευνα, το πρόβλημα αφορά «δεκάδες εκατομμύρια» χρήστες ακόμα και αυτούς που έχουν ενεργοποιήσει τις αυστηρότερες ρυθμίσεις ασφάλειας στα προφίλ τους.

Η γενιά αυτή- η πρώτη ή η δεύτερη στην ουσία γενιά του διαδικτύου- ζει μέσα σε ένα ιδιόμορφο καθεστώς δικαιικού ανεπάρκειας, το οποίο εν πολλοίς άπτεται και της εγγενούς αδυναμίας του ίδιου του διεθνούς δικαίου: Αν δεν έχεις κάποιον να εφαρμόσει το δίκαιο, αυτό μένει ένα ωραιότατο μπουκέτο ευχών. Τις απευθύνεις, είτε με το δάκτυλο τεντωμένο είτε όχι, αλλά δεν μπορείς να τις επιβάλεις.

Οι περισσότερες από τις διαδικτυακές δραστηριότητες εμπίπτουν σε αυτό το κενό αφήνοντας ημιρυθμισμένα θέματα και ημιπροστατευμένα δικαιώματα.

Δεν ξέρω αν στο μέλλον «όλοι θα πρέπει να αλλάξουμε ταυτότητες για να γλιτώσουμε από τις τρέλες που κάναμε νεαρότεροι στα sites κοινωνικής δικτύωσης» όπως πρόσφατα είπε μία εκ των κεφαλών της Google ή της ΙΒΜ- αν δεν λανθάνω.

Ξέρω όμως ότι ελάχιστοι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι αυτά που κάνουν στο διαδίκτυο, ενώ φαίνεται ότι “volant”, τελικά “manent”- για να αποδώσω το νόημα του παρεξηγημένου λατινικού ρητού “verba volant, scripta manent”. Ενδεχομένως στο μέλλον το αποτύπωμα αυτό να αφήνει τη γλυκόπικρη (άλλη μία από τις λέξεις που πρέπει να αποσυρθούν για λίγα χρόνια) γεύση του χρόνου όπως το να ξανασυναντά κανείς τα σκαλίσματά του στο παλιό του θρανίο.

Αν όμως τα εφηβικά αυτά σκαλίσματα συνοδεύονταν από το όνομα και το email του… δημιουργού τους ίσως αυτός να σκεφτόταν πολύ λιγότερο τρυφερά για τα πεπραγμένα του. Αλλά αυτό ούτως ή άλλως δεν μπορεί κανείς να το ξέρει την ώρα που σκαλίζει.