Τα αδειανά πουκάμισα δεν μένουν στη Μακρόνησο

Διάβαζα μια είδηση που έλεγε ότι οι πολιτικοί εξόριστοι στη Μακρόνησο κατασκεύασαν τρία πέτρινα θέατρα ώστε να απασχοληθούν σε άλλη μια ευφάνταστη ασχολία πνευματικής αναμόρφωσης όπως το... πιάσιμο μυγών ή η άσκοπη μεταφορά πετρών από το ένα μέρος στο άλλο (φωτό).

Τις προάλλες κυκλοφορούσε στα γραφεία του In2life και έπεσε στα χέρια μου το βιβλίο της Έλλης Παπά «Μαρτυρίες μιας Διαδρομής».

Για όσους δεν γνωρίζουν, η Έλλη Παπά ήταν η σύντροφος του Νίκου Μπελογιάννη, της εμβληματικής αυτής φιγούρας της αριστεράς που εκτελέστηκε από την δεξιά Κυβέρνηση Πλαστήρα στο πλαίσιο των τότε κομμουνιστικών διώξεων.

Η ιστορία της Παπά, η οποία απεβίωσε προ ολίγων μηνών γίνεται ακόμη πιο ενδιαφέρουσα αν συνυπολογίσει κανείς το ότι για το θάνατο του Μπελογιάννη έχει πολλάκις κατηγορηθεί η τότε ηγεσία του ΚΚΕ η οποία- όπως και σήμερα- δεν φημιζόταν για την ανοχή της στις διαφορετικές απόψεις.

Ήταν ακόμη γνωστό ότι η μεταθανάτια ομολογία της Παπά θα περιείχε και την κριτική της επί των πεπραγμένων της εποχής εκείνης «του κινήματος» Έτσι, αποφάσισα και εγώ να το διαβάσω.

Σε ό,τι αφορά το ίδιο το βιβλίο έχω να πω ότι μού φάνηκε συμπαθές αν και όχι πολύ ευκολοδιάβαστο από κάποιον που δεν έχει άμεσο ενδιαφέρον. Δεν ήταν το ίδιο το περιεχόμενο που μού έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση.

Πρόσφατα ξαναείδα με μια φίλη την πολύ καλή ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Πέτρινα Χρόνια», η οποία αναφέρεται ακριβώς στην ίδια εποχή: Τις αρχές του εμφυλίου έως και τη Χούντα. 

Αυτό που μου έμεινε από το βιβλίο της Παπά ήταν η ίδια αίσθηση απορίας: Γιατί;

Για ποιο λόγο αυτοί οι άνθρωποι πέρασαν τόσα πολλά; Γιατί αναγκάστηκαν για την πίστη τους να χαλάσουν ολόκληρη τη ζωή τους; Γιατί έπρεπε να περάσουν δεκαετίες μπαινοβγαίνοντας στις φυλακές με τα παιδιά τους να μεγαλώνουν πίσω από τα κάγκελα; Γιατί έπρεπε να πηγαινοέρχονται στις εξορίες, και να μην μπορούν να βρουν δουλειές ούτε να έχουν κανονικές οικογένειες;

Σκεφτόμουν πως θα ήταν αν η δική μου ζωή είχε περάσει με αυτόν τον τρόπο και ξαφνικά μου φάνηκε πολύ κρίμα. Όχι για την αφηρημένη έννοια της δικαιοσύνης που θίχθηκε με την απαγόρευση της ελευθερίας των φρονημάτων, αλλά για τις απλές ζωές που πέρασαν βασανιστικά εν αναμονή της «βελτίωσης των περιστάσεων».

Οι περισσότεροι δε από αυτούς πίστευαν ότι περνούν όλα αυτά τα βάσανα για να επικρατήσει στον κόσμο ο Σοσιαλισμός και τα παιδιά τους να βρουν ένα δικαιότερο κόσμο. Πόσο κορόιδα πρέπει να αισθάνθηκαν όλοι αυτοί- μαζί και ο παππούς μου- το ΄90 με την κατάρρευση του «υπαρκτού»!

Σαν να μάθαινε η γιαγιά μου ότι πλέον θεσμικά υπάρχει μόνο η λατρεία του σατανά, αφού «η χριστιανοσύνη κατέρρευσε λόγω εσωτερικών προβλημάτων». Αν ήθελε να εξακολουθήσει να πιστεύει θα έπρεπε να το κάνει ατομικά ή έστω οργανωμένη σε μικρές ομάδες ζηλωτών που είναι πιο ευτυχισμένοι αγνοώντας την πραγματικότητα.

Είναι φορές που αναρωτιέμαι και λέω μεγαλόφωνα: Μήπως τελικά πρέπει να συγχωρήσω στο ΚΚΕ την τόση αρτηριοσκλήρωση;