Από τον άμβωνα φαίνονται όλα αλλιώς

Παρακολουθώ εδώ και μήνες την ιστορία με την ταλαίπωρη Ιρανή που μοίχευσε και έπεσε στα δίχτυα του θρησκευτικού νόμου της πατρίδας της, στην οποία αυτή την εποχή τυγχάνει να κάνουν κουμάντο κάτι «θρησκόληπτοι σκοταδιστές», αντί για τους «προοδευτικούς ευρωπαϊστές» που ο δυτικός κόσμος θα ήθελε για να κοιμάται ακόμα πιο ήσυχος.

Θυμίζω ότι η απάνθρωπη τιμωρία για τη μοιχό, Σιστιανέχ Αστιανί περιλαμβάνει τον λιθοβολισμό της παραπέμποντας σε πρωτοχριστιανικές και μεσαιωνικές εποχές και- εξ αυτού- αφυπνίζοντας τα αντανακλαστικά του ανεπτυγμένου κόσμου, ο οποίος παρενέβη με μύριους όσους τρόπους προκειμένου να ανακληθεί η απόφαση της θανάτωσης της 43χρονης ιρανής.

Έτσι φαινόταν σωστό να κάνουν οι πολιτισμένοι άνθρωποι: να εξηγήσουν με ευγενική φωνή στο άξεστο κατοικίδιό τους ότι «δεν τα δαγκώνουμε τα άλλα σκυλάκια», και έτσι έκαναν. Όπως μαθαίνω, η εκτέλεση της ποινής της ιρανής ανεστάλη, ελπίζω όχι μόνο προσωρινά.

Από την αρχή των κινητοποιήσεων αυτών κάτι δεν μου άρεσε- και δεν είχε ασφαλώς καμία σχέση με τη διάσωση της ζωής της γυναίκας. Ήταν η αφ’ υψηλού προσέγγιση των ευρωπαίων, η καλή τους πράξη, η φιλευσπλαχνία που εκ του ασφαλούς έδειχναν, η επιλεκτική και επιφανειακή τους ανάμιξη στους κώδικες ενός μακρινού λαού και η βεβαιότητά τους ότι πρέπει να τούς μεταβάλλουν, σύμφωνα με την πρόοδο που έχουν οι ίδιοι σημειώσει.

Δεν θέλω με αυτό να πω ότι θεωρώ καλύτερο το να δολοφονηθεί η ιρανή, αφού και εγώ- όπως και ο περισσότερος ίσως κόσμος- είμαι κατά της θανατικής ποινής, ακόμη και αν αυτή προβλέπεται για πολύ σοβαρότερα «εγκλήματα» από αυτό της επιλογής διαφορετικού ερωτικού συντρόφου.

Εννοώ όμως ότι είναι κάτι διαφορετικό το να έχουμε γνώση και γνώμη για τα ήθη ενός λαού και διαφορετικό το να επιχειρούμε με ακτιβιστικές κορώνες να παρέμβουμε σε αυτά, θεωρώντας ότι εμείς κατέχουμε την αλήθεια και οι άλλοι (οι καημένοι) πλανώνται στα σκοτάδια της αμάθειας.

Το αντίστοιχο που ίσως έκανε ένας ιρανός ακτιβιστής θα ήταν να ζητήσει να δολοφονηθεί ένας καταδικασμένος σε ισόβια αφού «έτσι, μέσα στην τιμωρία θα έβρισκε τη λύτρωση και άρα θα ήταν πιο ευτυχισμένος». Πώς θα φαινόταν όμως αυτό στον κάθε αριστερόστροφο δυτικό ή την ενημερωμένη φεμινίστρια;

Ναι, σύμφωνα με αυτά που ξέρουμε, καθήκον του εξελιγμένου ανθρώπου είναι να προστατεύει τη ζωή, και αυτό είναι κάτι που ο δυτικός κόσμος έμαθε από την ανθρωπιστική παράδοση της αρχαίας Ελλάδας και κυρίως του Διαφωτισμού. Ωστόσο, τα διδάγματα αυτά δεν είναι οι μόνες ορθές φιλοσοφίες και αποτελούν έναν μόνο δρόμο προς την ευτυχία, την αλήθεια ή ό,τι άλλο επιδιώκει ο καθένας. Οι άλλοι δρόμοι διαμορφώνονται, με τα στραβά τους και τα ωραία τους, από άλλες κουλτούρες και άλλες νοοτροπίες που μπορεί να περιλαμβάνουν και φονταμενταλιστικές απαγορεύσεις, δικτατορικούς εξαναγκασμούς, μεταθανάτια δόξα ή δεν ξέρω και εγώ τι άλλο.

Με την αναστολή δολοφονίας της Ιρανής έχουμε σίγουρα τη συνείδησή μας λίγο πιο ελαφριά για το ότι σώσαμε έναν άνθρωπο, αλλά μήπως χρησιμοποιούμε ανεύθυνα την δύναμή μας κατά ενός τρόπου ζωής, τον οποίο εν πολλοίς αγνοούμε; Στο κάτω- κάτω είναι οι ενέργειες των ίδιων των δυτικών δυνάμεων (στρατιωτικών και όχι μόνο) που ευθύνονται για χιλιάδες θανάτους ετησίως σε αναπτυσσόμενες χώρες. Γιατί δεν φροντίζουμε να απαλείψουμε πρώτα αυτές τις ενέργειες;

Ή μήπως αυτοί οι θάνατοι είναι συμβατοί με την κουλτούρα και τον πολιτισμό μας;