Διαδίκτυο: Πειραματισμοί με την ελευθερία

Η κριτική που έχουν δεχτεί τα εν Ελλάδι blogs, ότι υποθάλπουν κυκλώματα εκβιαστών, είναι ατεκμηρίωτη- αν και όχι όσο θα θέλαμε.

Όντως υπήρξαν κρούσματα ορισμένων που χρησιμοποίησαν τον χώρο του διαδικτύου για εκβιασμούς ή απλώς για εξύβριση- όπως ακριβώς συμβαίνει σε όλα τα ΜΜΕ.

Προ περίπου δύο ετών, ο τηλεοπτικός αστέρας κ. Δ. Λιακόπουλος πέτυχε την αναστολή λειτουργίας του blogme.gr, ιδιοκτησία του Αντώνη Τσιπρόπουλου, καθώς από το blog του τελευταίου υπήρχε σύνδεσμος προς αγνώστου ιδιοκτησίας ιστοσελίδα που σατίριζε τον κ. Λιακόπουλο.

Ματαίως, φαίνεται, ο κ. Τσιπρόπουλος, χρησιμοποιώντας τη λογική και μόνο, προσπάθησε να αποδείξει ότι δεν ευθύνεται κάποιος για το περιεχόμενο ενός άλλου μέσου, ακόμη και αν το μέσο του ίδιου παραπέμπει στο περιεχόμενου του πρώτου.

Το ορθό των ισχυρισμών του κ. Τσιπρόπουλου δεν είναι τόσο εμφανές, αφού οποιοσδήποτε θα μπορούσε να «στήσει» ένα διαδικτυακό μέσο- φάντασμα, όπου θα λέει ό,τι θέλει για οποιονδήποτε και από το δικό του, επώνυμο blog θα μπορεί απλώς να παραπέμπει σε αυτό, απαλλαγμένος από οποιαδήποτε ευθύνη. Από την άποψη αυτή η λογοκρισία ακόμη και στην παραπομπή, ίσως και να έπρεπε να θεωρείται επιβεβλημένη.

Ας δούμε όμως τι χάνει η διαδικτυακή κοινότητα, και άρα όλοι μας, σε περίπτωση καταδίκης του ως άνω blogger.

Το να καθίσταται κανείς υπόλογος για ό,τι δημοσιεύεται σε ένα ξένο site σημαίνει ότι και ένας οργανισμός θα είναι αντιστοίχως υπόλογος για τέτοιες περιπτώσεις. Και γιατί όχι και ένας πάροχος υπηρεσιών internet;

Αν, φερ΄ ειπείν, η Wikipedia παραπέμψει σε κάποιον σύνδεσμο στον οποίον εγώ ή εσείς θεωρήσουμε ότι τα αναγραφόμενα είναι προσβλητικά για εμάς, μπορούμε να τη μηνύσουμε και να ζητήσουμε αν μη τι άλλο την εξαίρεση του συνδέσμου απ΄οτο περιεχόμενό της.
Μπορούμε επίσης να ζητήσουμε να είχε από μόνη της η Wikipedia κρίνει ότι ο εν λόγω σύνδεσμος θα ήταν προσβλητικός για εμάς και να μην τον «ανεβάσει» ποτέ. Ίσως ακόμη θα μπορούσαμε να ζητήσουμε να κλείσει η ελληνική (και όχι μόνο) έκδοση της Wikipedia.

Όμως μια τέτοια πρακτική, ακόμα και αν εξυπηρετεί στην περίπτωση των εντύπων ή άλλων «παραδοσιακών» μέσων επικοινωνίας, είναι εντελώς αντίθετη στη φιλοσοφία και, κυρίως, τη λειτουργία του διαδικτύου, όπου η διασυνδεσιμότητα είναι… κομβικής σημασίας για τις υπηρεσίες που καθιστούν την ύπαρξή του δικαιολογημένη.

Καμία πλευρά δεν έχει απολύτως δίκιο ούτε απολύτως άδικο. Όσο το δίκαιο του διαδικτύου θα μένει ατελές, παρόμοια προβλήματα θα ανακύπτουν και θα επαφίεται στις εθνικές δικαιοδοσίες η απόδοση δικαιοσύνης και μάλιστα με διατάξεις που είναι παντελώς αταίριαστες με τη φύση του μέσου.

Το πρόβλημα όμως πηγαίνει μακρύτερα. Γιατί το να επιδιώκουμε ένα "διαδικτυακό δίκαιο", δηλαδή ένα δίκαιο που να καλύπτει τα παγκόσμια μέσα ενημέρωσης- επικοινωνίας, είναι σαν να επιδιώκουμε ένα παγκόσμιο διεθνές δίκαιο, πράγμα που ως τώρα, σε πείσμα των διεθνολόγων, έχει αποδειχθεί ανέφικτο. Όχι λόγω έλλειψης προθέσεων, αλλά λόγω αδυναμίας επιβολής του.

Έως ότου υπάρξει θεσμοθετημένη λύση όμως, ή έως ότου να δημιουργηθεί το απαραίτητο modus operandi, είναι σημαντικό να μην κλείνει κανένας πυλώνας ενημέρωσης.

Γιατί για τις δημοκρατίες, είναι μεγαλύτερος ο κίνδυνος όταν η λογοκρισία νικά την αμετροέπεια, παρά όταν συμβαίνει το αντίθετο. 

* Όσοι ενδιαφέρονται να συμπαρασταθούν στο Blogme.gr, στον κ. Τσιπρόπουλο και στην ελευθερία του διαδικτύου, ας είναι στα δικαστήρια της οδού Ευελπίδων την Τετάρτη 18/2/2009 στο Κτήριο 9, Πρώτο τριμελές πλημμελειοδικείο, αριθμός 12, στις 9 πμ. Εκεί θα εκδικαστεί εξ αναβολής η υπόθεση.