Τι είναι εν έτει 2022 η τηλεόραση; Ποια δύναμη έχει, πώς επηρεάζει πολιτισμικά την διασκέδαση των ανθρώπων; Ας διατυπώσω αλλιώς το ερώτημα: σε ποιους απευθύνεται και τι σημαίνει για αυτούς; Όπως κάθε Μέσο που παλιώνει έτσι και η τηλεόραση δείχνει εδώ και πολλά χρόνια σημάδια παρακμής. Άλλωστε, αυτή η παρακμή είναι που δημιούργησε το κενό ώστε να ανθίσουν οι ανά τον κόσμο συνδρομητικές πλατφόρμες παροχής περιεχομένου τύπου Netflix.
Δεν είναι ότι έπαψαν ποτέ να υπάρχουν εκπομπές της προκοπής συλλήβδην στην τηλεόραση. Είναι ότι η παρουσία τους αραίωσε και η ζήτηση για αυτές ακολούθησε την πτωτική πορεία του επιπέδου των τηλεθεατών. Οι ευκολίες των σκουπιδό-ρηάλιτι κατέκλυσαν τις ώρες αιχμής, το λεγόμενο prime time, ενώ η προώθηση προϊόντων έκανε τις περισσότερες ψυχαγωγικές εκπομπές να μοιάζουν με μπακάλικο. Αφήνω στην άκρη το ενημερωτικό κομμάτι που αποτελεί μια ξεχωριστή πληγή για το Μέσο και φέρει βασική ευθύνη για την απαξίωση του τηλεοπτικού προϊόντος από τις νεότερες γενιές.
Και ενώ τα ντοκυμαντέρ και κάποιες ψυχαγωγικές εκπομπές της ΕΡΤ φαίνονται οι τελευταίες νησίδες ουσίας στην ελληνική τηλεόραση, εμφανίζονται τα Νούμερα του Φοίβου Δεληβοριά. Θαρραλέα, πρωτοποριακά, αυτοσαρκαστικά και… ακατάταχτα, όπως λέει μία φίλη, φέρνουν στο μέτρο που τους αναλογεί νέο αέρα στην ελληνική τηλεόραση.
Ο Φοίβος Δεληβοριάς χρησιμοποιεί ένα κομμάτι των παιδικών του χρόνων για να επικοινωνήσει με το συνομήλικο κοινό του, ξέροντας ότι και οι μικρότεροι, εκείνοι που δεν έχουν μάθει το «ζάπινγκ» και το «τηλεκοντρόλ» θα τον αναζητήσουν και θα τον βρουν. Είναι τα νούμερα ένα καθαρά τηλεοπτικό προϊόν; Θα έλεγα όχι ακριβώς. Μοιάζει περισσότερο με μια μετα-τηλεοπτική πρόταση που όμως εσωκλείει την εμπειρία πολλών ετών- άσκοπης ως επί το πλείστον- τηλεθέασης.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στο In2life o Φοίβος Δεληβοριάς έλεγε ότι «Οι παππούδες μας σφαζόντουσαν σε καταστροφικούς πολέμους. Οι μπαμπάδες μας παγιδεύτηκαν σε κόμματα. Εμείς σε ένα παράλογο ζάπινγκ. Θα βρούμε όμως τον τρόπο να αποδράσουμε, όπως και οι καλύτεροι από τους παλιούς». Τα νούμερα κουβαλούν την εκλογίκευση αυτού του ζάπινγκ· τον αποπαραλογισμό του. Υπόσχονται μια απόδραση σαν και αυτή «των παλιών» που λέει ο δημιουργός τους; Δεν είμαι σίγουρος.
Προσφέρουν όμως ένα υψηλής ποιότητας θέαμα βγαλμένο από την συλλογική πολιτισμική εμπειρία της γενιάς του. Και αυτό είναι και αυθεντικό- μια αρετή που η ελληνική τηλεόραση έχει απωλέσει προ πολλού.