Άλλη ιστορία αυτή

Δεν θα μπορούσα να συμφωνώ περισσότερο με το κείμενο του Ραϋμόνδου Αλβανού που «έπεσε» ως θέμα στην έκθεση των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων. Ο Ρ. Αλβανός είναι ιστορικός και στο απόσπασμα που χρησιμοποιήθηκε δίνει συνοπτικά τους λόγους για τους οποίους οι νεότερες γενιές δεν έχουν καλή σχέση με την Ιστορία και αδυνατούν να κατανοήσουνε τι όφελος έχει η μελέτη της (Μπορείτε να διαβάσετε το θέμα των εξετάσεων εδώ).

Εν ολίγοις ο ιστορικός σημειώνει ότι δεν γίνεται να αγαπήσει κάποιος την ιστορία αν με κάποιον τρόπο δεν νιώσει ότι η Ιστορία είναι συνδεδεμένη με την ζωή του- δεν είναι απλώς μια νεκρή γνώση του χθες, ένας τρόπο να υμνηθούν οι μεγάλοι (άνδρες) του παρελθόντος ή ένα σχολικό μάθημα πατριδογνωσίας.

Όντως, έτσι είναι. Όμως εδώ δεν νομίζω ότι έχει γίνει κάποιο λάθος. Το ελληνικό κράτος, διαχρονικά, δεν θέλει οι μαθητές να μάθουν να αγαπούν την ιστορία. Θέλει να χτίζει εθνικές συνειδήσεις, να είναι σίγουρο ότι όλοι θα θυμούνται την τρισχιλιετή- αδιάκοπη, ε;- συνέχεια των Ελλήνων. Που είναι η ιστορική συνείδηση σε όλο αυτό;

Ιστορία δεν είναι παίρνεις έτοιμες απαντήσεις φτιαγμένες σε προκρούστεια κρεβάτια σκοπιμότητας, αλλά να θέτεις ερωτήματα, να αμφισβητείς, να σκέφτεσαι και να μαθαίνεις πράγματα που δεν περίμενες να μάθεις. Θεωρώ ότι δεν θα βρεθεί ούτε ένας άνθρωπος με σώας τας φρένας που θα πει ότι το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα έχει τέτοιο προσανατολισμό. 

Η απόφαση να μπει το κείμενο του Αλβανού με προβληματίζει περισσότερο από την ίδια την αναρώτηση του ιστορικού. Να ήταν άραγε το σκίρτημα κάποιου διανοούμενου της επιτροπής που ήθελε να βροντοφωνάξει πόσο λάθος διδάσκουμε την ιστορία στα ελληνικά σχολεία; Να ήταν ένα υποκριτικό ξεκάρφωμα του υπουργείο του στυλ «και εμείς μια χαρά ιδέες έχουμε»; Δεν μπορώ να καταλάβω.                

Αν πάντως δεχτούμε ότι εκείνοι που έβαλαν το θέμα είναι με κάποιον τρόπο και εκείνοι που αποφασίζουν για τα σχολικά προγράμματα σπουδών, θα μπορούσε αυτό να σημαίνει την είσοδο και μιας άλλης ματιάς στην σχολική ιστορία; Μιας ματιάς που θα κοιτάζει όχι μόνο τους τους μεγάλους και ισχυρούς της πολιτικής και του πολέμου, αλλά και τους καθημερινού ανθρώπου που περνά τη ζωή του με πολλές δυσκολίες και ελπίδες- όπως οι γονείς των μαθητών και όπως οι παππούδες τους πριν από αυτούς,      

Αμφιβάλω. Είναι πολύ πιο εύκολο να χτίζεις ένα ιστορικό οικοδόμημα γύρω από το ότι είμαστε κάτι σαν περιούσιος λαός, αμόλυντος από προσμίξεις και απολύτως δικαιούμενος της αρχαίας και της βυζαντινής δόξας. Περίμενε μετά να ταυτιστεί ο έφηβος με τον Ηράκλειο (610-641 μ χ).