Υπουργός προς πολιτισμό, όβερ!
Μποϋκοτάρουμε Τσαικόφσκυ επειδή είναι Ρώσος; Πάλι καλά που τελείωσε ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος και ξαναεπιτράπηκε ο Μπετόβεν.
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
Η απόφαση της υπουργού πολιτισμού να ακυρώσει την μετάδοση μιας παράστασης της Λίμνης των Κύκνων τυο Τσαικόφσκυ σε ανέβασμα των Μπαλέτων Μπολσόι, ως αποτελούντα συλλήβδην "ρώσικα προϊόντα πολιτισμού" δείχνει ότι για πολλούς το μέτρο του πολιτισμού έχει χαθεί.
Η ταύτιση ενός καλλιτέχνη ή, ορθότερα, του έργου ενός καλλιτέχνη με την εθνικότητά του ξεπερνά τα όρια οποιασδήποτε λογικής, τουλάχιστον ανθρώπου στοιχειωδώς μορφωμένου και χωρίς απολυταρχικές βλέψεις.
Αυτό που δεν μπορούν εύκολα να καταλάβουν οι απαίδευτοι άνθρωποι είναι ότι όπως ο αδικημένος Νίτσε ήταν στην πραγματικότητα το ακριβώς αντίθετο από την ναζιστική θεωρία, έτσι και ο Τσαϊκόφσκι «είναι» ένας από τους αντιπάλους του Πούτιν. Και όχι μόνο αυτός. Αλλά και ο Πούσκιν, ο Τολστόι, ο Σοστακόβιτς και τόσοι άλλοι που γεννήθηκαν και δημιούργησαν σε εκείνα τα σύνορα που ήταν κάποτε τσαρικά, μετά έγιναν σοβιετικά και σήμερα ανήκουν στην ρώσικη συνομοσπονδία. Και δεν είναι μόνο οι Ρώσοι. Ποιου -τέτοιου επιπέδου- καλλιτέχνη η σκέψη και το έργο δεν αποτελεί ανά τον κόσμο και τους αιώνες αντίπαλο της αδικίας, της απολυταρχίας και του βαρβαρισμού;
Έχουν σύνορα οι καλλιτέχνες και τα έργα τους; Ευθύνεται ένας καλλιτέχνης σήμερα για το ότι σε 100 χρόνια η χώρα του θα διαπράττει ανοσιουργήματα; Αστεία πράγματα.
Αστεία πράγματα που θα έπρεπε να είναι αυτονόητα για πεπαιδευμένους ανθρώπους. Και η υπουργός πολιτισμού, θα ρωτήσει κάποιος. Ανήκει άραγε στους απαίδευτους; Δεν είναι σε θέση να αναγνωρίσει το μεγαλείο του Μπετόβεν ανεξάρτητα από την ναζιστική Γερμανία; Του Βέρντι αποσυνδεμένο από τον φασισμό του Μουσολίνι ή του Σωκράτη από την Ελλάδα της δικτατορίας των Συνταγματαρχών;
Δεν θα ήθελα να πιστέψω κάτι όχι μόνο για υπουργό πολιτισμού αλλά για οποιονδήποτε άνθρωπο. Ίσως να μην είναι εκεί το θέμα, αλλά στο ακροατήριο στο οποίο απευθύνεται η κ, Μενδώνη ως μέλος της κυβέρνησης Μητσοτάκη. «έχει ρώσικο επίθετο; Δεν τον θέλουμε» έτσι, απλά πράγματα. Το κοινό δεν αντέχει σε μεγάλες επεξεργασίες και, σε σύνθετες σκέψεις. Τα πράγματα τρέχουν γρήγορα και εμείς πρέπει να φανούμε κάπου, να δείξομε ότι και εμείς επιβάλουμε κυρώσεις. Ας κόψουμε κάτι πολιτιστικό που να θυμίζει Ρωσία.
Επειδή οι «κυρώσεις» του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού λειτουργούν αποκλειστικά και μόνο σε συμβολικό επίπεδο, η προσοχή σε τέτοιου είδους χειρισμούς είναι επιβεβλημένη. Αλλιώς δείχνεις αν όχι ότι είσαι ανίδεος, ότι δεν θέλεις να καταλάβεις την ουσία του όρου «πολιτισμός» και το αποτύπωμα που (πρέπει να) έχει στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Πολιτισμός θα πει ευγενής συνέχεια ήθους, μεγαλείου και ανθρωπισμού. Θα πει να έχεις συναίσθηση ότι οι ανθρώπινες αξίες έρχονται από κάπου και πηγαίνουν κάπου· ότι δεν είναι μια φωτογραφία, κάτι εφήμερο στην ανθρώπινη ιστορία. Αν εξαφανιζόταν η συνέχεια της πολιτιστικής κληρονομιάς, του ιστορικού της βάθους θα μέναμε μόνο με την ικανοποίηση που δίνουν οι αισθήσεις χωρίς κανένα πλαίσιο εξέλιξης και εξέλιξης του νοήματος. Σαν χρυσόψαρα που εκτιμούν ό,τι βλέπουν, μέχρι να το ξεχάσουν και να αρχίσουν από την αρχή.
Η σύνδεσή μας με τον Τσαϊκόφσκυ και τον κάθε Τσαικόφσκυ είναι η σύνδεσή μας με όλα αυτά που δημιούργησαν τον ανθρώπινο πολιτισμό. Η σύνδεσή μας με τον «Ρώσο Τσαϊκόφσκυ» είναι μια νίκη απέναντι στο έγκλημα του πολέμου που κυνικά διεξάγει η σημερινή Ρωσία, Ευτυχώς οι μουσικές του Πιοτρ Ίλιτς θα κρατήσουν περισσότερο και από τον Πούτιν, και από τη Ρωσία. Και μάλλον και από την κυρια Μενδώνη
Η ταύτιση ενός καλλιτέχνη ή, ορθότερα, του έργου ενός καλλιτέχνη με την εθνικότητά του ξεπερνά τα όρια οποιασδήποτε λογικής, τουλάχιστον ανθρώπου στοιχειωδώς μορφωμένου και χωρίς απολυταρχικές βλέψεις.
Αυτό που δεν μπορούν εύκολα να καταλάβουν οι απαίδευτοι άνθρωποι είναι ότι όπως ο αδικημένος Νίτσε ήταν στην πραγματικότητα το ακριβώς αντίθετο από την ναζιστική θεωρία, έτσι και ο Τσαϊκόφσκι «είναι» ένας από τους αντιπάλους του Πούτιν. Και όχι μόνο αυτός. Αλλά και ο Πούσκιν, ο Τολστόι, ο Σοστακόβιτς και τόσοι άλλοι που γεννήθηκαν και δημιούργησαν σε εκείνα τα σύνορα που ήταν κάποτε τσαρικά, μετά έγιναν σοβιετικά και σήμερα ανήκουν στην ρώσικη συνομοσπονδία. Και δεν είναι μόνο οι Ρώσοι. Ποιου -τέτοιου επιπέδου- καλλιτέχνη η σκέψη και το έργο δεν αποτελεί ανά τον κόσμο και τους αιώνες αντίπαλο της αδικίας, της απολυταρχίας και του βαρβαρισμού;
Έχουν σύνορα οι καλλιτέχνες και τα έργα τους; Ευθύνεται ένας καλλιτέχνης σήμερα για το ότι σε 100 χρόνια η χώρα του θα διαπράττει ανοσιουργήματα; Αστεία πράγματα.
Αστεία πράγματα που θα έπρεπε να είναι αυτονόητα για πεπαιδευμένους ανθρώπους. Και η υπουργός πολιτισμού, θα ρωτήσει κάποιος. Ανήκει άραγε στους απαίδευτους; Δεν είναι σε θέση να αναγνωρίσει το μεγαλείο του Μπετόβεν ανεξάρτητα από την ναζιστική Γερμανία; Του Βέρντι αποσυνδεμένο από τον φασισμό του Μουσολίνι ή του Σωκράτη από την Ελλάδα της δικτατορίας των Συνταγματαρχών;
Δεν θα ήθελα να πιστέψω κάτι όχι μόνο για υπουργό πολιτισμού αλλά για οποιονδήποτε άνθρωπο. Ίσως να μην είναι εκεί το θέμα, αλλά στο ακροατήριο στο οποίο απευθύνεται η κ, Μενδώνη ως μέλος της κυβέρνησης Μητσοτάκη. «έχει ρώσικο επίθετο; Δεν τον θέλουμε» έτσι, απλά πράγματα. Το κοινό δεν αντέχει σε μεγάλες επεξεργασίες και, σε σύνθετες σκέψεις. Τα πράγματα τρέχουν γρήγορα και εμείς πρέπει να φανούμε κάπου, να δείξομε ότι και εμείς επιβάλουμε κυρώσεις. Ας κόψουμε κάτι πολιτιστικό που να θυμίζει Ρωσία.
Επειδή οι «κυρώσεις» του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού λειτουργούν αποκλειστικά και μόνο σε συμβολικό επίπεδο, η προσοχή σε τέτοιου είδους χειρισμούς είναι επιβεβλημένη. Αλλιώς δείχνεις αν όχι ότι είσαι ανίδεος, ότι δεν θέλεις να καταλάβεις την ουσία του όρου «πολιτισμός» και το αποτύπωμα που (πρέπει να) έχει στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Πολιτισμός θα πει ευγενής συνέχεια ήθους, μεγαλείου και ανθρωπισμού. Θα πει να έχεις συναίσθηση ότι οι ανθρώπινες αξίες έρχονται από κάπου και πηγαίνουν κάπου· ότι δεν είναι μια φωτογραφία, κάτι εφήμερο στην ανθρώπινη ιστορία. Αν εξαφανιζόταν η συνέχεια της πολιτιστικής κληρονομιάς, του ιστορικού της βάθους θα μέναμε μόνο με την ικανοποίηση που δίνουν οι αισθήσεις χωρίς κανένα πλαίσιο εξέλιξης και εξέλιξης του νοήματος. Σαν χρυσόψαρα που εκτιμούν ό,τι βλέπουν, μέχρι να το ξεχάσουν και να αρχίσουν από την αρχή.
Η σύνδεσή μας με τον Τσαϊκόφσκυ και τον κάθε Τσαικόφσκυ είναι η σύνδεσή μας με όλα αυτά που δημιούργησαν τον ανθρώπινο πολιτισμό. Η σύνδεσή μας με τον «Ρώσο Τσαϊκόφσκυ» είναι μια νίκη απέναντι στο έγκλημα του πολέμου που κυνικά διεξάγει η σημερινή Ρωσία, Ευτυχώς οι μουσικές του Πιοτρ Ίλιτς θα κρατήσουν περισσότερο και από τον Πούτιν, και από τη Ρωσία. Και μάλλον και από την κυρια Μενδώνη
