Έγκλημα, ηθική και πολιτική

Το έγκλημα στα Γλυκά Νερά είναι αναμφισβήτητα ειδεχθές, καθώς περιέχει υπερβολική βία για την επίτευξη ακόμη και του εγκληματικού σκοπού των κακοποιών. Όπως λίγο ως πολύ όλα τα εγκλήματα, έτσι και αυτό προκαλεί το αίσθημα δικαιοσύνης των νομοταγών πολιτών και-όσο περισσότερο προβάλλεται- τόσο περισσότερο εγείρει συλλογικές επιθυμίες εκδίκησης.

Τι πραγματικά εξυπηρετεί όμως αυτή η λεπτομερής κατάδυση στο αστυνομικό δελτίο; Την περιέργειά μας; Τα άγρια ένστικτά μας; Την προσωπική αίσθηση της ασφάλειας που όλοι έχουμε ανάγκη για να  ελαφρύνουμε λίγο την καθημερινότητά μας («κοίτα να δεις τι γίνεται- ευτυχώς δεν έτυχε σε εμένα»); «Τα εγκλήματα είναι ο αιματηρός αφρός της ημέρας, το καθημερινό ψωμί του σαδισμού τα άγρια κουτσομπολιά, το χόμπι κάθε ανίδεου», λέει ο ιστορικός Ιβάν Γιαμπλονκά [Λετισιά, εκδ. Πόλις σελ. 378].

«Οι ειδήσεις του αστυνομικού δελτίου» συνεχίζει ο Γιαμπλονκά, «είναι κάτι το απατηλό: στρέφουν τα φώτα της δημοσιότητας στην εξαίρεση, δίνουν αξία σε ασήμαντα ιδιωτικά δράματα. Θέλουν να πείσουν για την απόστασή τους, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα ή, αν είναι κάτι, μοιάζουν με δόλωμα, απομίμηση, κάτι σαν το κατς στον αθλητισμό». Πότε μπορεί ένα εγκληματικό συμβάν του αστυνομικού δελτίου να γίνει πολιτικό θέμα; Ποτέ κατά τη γνώμη μου. Ούτε καν σε περιπτώσεις που η Κυβέρνηση έχει αναγάγει την «ασφάλεια των πολιτών» σε βασικό σημείο της επικοινωνιακής της στρατηγικής. Ούτε καν στις περιπτώσεις που οι προσλήψεις αστυνομικών και οι νέες υπηρεσίες της αστυνομίας πέφτουν βροχή.

Γιατί; Γιατί κάθε ειδική αναφορά σε κάποιο έγκλημα είναι αποπροσανατολιστική και αποσκοπεί στην χειραγώγηση του συλλογικού θυμικού. Ως πολιτικά ζητήματα τα εγκλήματα θα πρέπει να γίνονται αντικείμενο συζήτησης μόνο σε επίπεδο στατιστικής. Αφαιρετικά και γενικά, μακριά από κάθε λαϊκισμό και περιπτωσιολογία. Εκτός και αν φτάσουμε στο σημείο να είναι λυμένα όλα τα προβλήματα της κοινωνίας μας, οπότε ο δημόσιος διάλογος θα μπορούσε όντως να στραφεί σε τέτοιες μικροϊστορίες. Απέχουμε όμως από αυτό.

Από την άποψη αυτή η σχετική ανακοίνωση του Σύριζα για το ότι «η σημερινή φριχτή δολοφονία στα Γλυκά Νερά υπογραμμίζει το αίσθημα ανασφάλειας που κατακλύζει τη χώρα» και η διασύνδεσή του όλου θέματος με την φύλαξη Φουρθιώτη είναι μια λάθος κίνηση. «Λάθος» εννοώ στην ουσία της, γιατί μπορεί επικοινωνιακά να είναι ενδεδειγμένη. Για όποιον όμως, όπως ένα κόμμα της αριστεράς, έχει συνείδηση των πραγμάτων από τα οποία ένα άγριο έγκλημα τραβά την προσοχή της κοινής γνώμης,  είναι μια ανήθικη κίνηση. Ίσως όχι παραπάνω ανήθικη από ό,τι αρμόζει σε ένα κόμμα εξουσίας, αλλά πάντως ανήθικη.

«Οι ειδήσεις του αστυνομικού δελτίου δεν είναι άραγε κάτι το δεξιό; Υποπροϊόντα των μετρήσεων τηλεθέασης πανικοβάλουν τους φιλήσυχους πολίτες, ενισχύουν μέσα τους τον τρόμο, το αίσθημα ανασφάλειας, τη φοβία για τις ύποπτες φιγούρες των πόλεων, την πεποίθηση ότι υπάρχει ένας κατά συρροήν δολοφόνος σε κάθε γωνιά του δρόμου. Αν το έγκλημα είναι έξω από την πόρτα μας χρειάζονται περισσότεροι αστυνομικοί, περισσότερη καταστολή, περισσότερες φυλακές», λέει ο Γάλλος ιστορικός.

Αν η αντιπολίτευση θέλει να μπορεί να καταδικάζει την αστυνομοκρατία, πρέπει να μάθει να αντιστέκεται στον πειρασμό της επικοινωνιακής μόχλευσης. Αν όχι για άλλο λόγο, για να είναι συνεπής.