Το οκτάωρο δεν μπορεί να είναι "βαρίδι"

Τι είναι αυτό που διαφοροποιεί μια «σοφή παράδοση» από ένα «αναχρονιστικό βαρίδι»; Νομίζω μόνο η δική μας θεώρηση απέναντι στα πράγματα, η οποία, ωστόσο, υπόκειται και αυτή σε μεταβολές.

Το οκτάωρο της ημερήσιας εργασίας είναι αναμφισβήτητα μια κατάκτηση όχι μόνο των εργαζομένων, αλλά και του ανθρωπισμού.

Η δια νόμου προστασία του οκταώρου και στην ελληνική έννομη τάξη, όπως και στις περισσότερες ανά τον κόσμο, σχετίζεται με τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και αντανακλά την σημασία που δίνει το Σύνταγμα στον σεβασμό τους. Η συγκεκριμένη διάταξη λοιπόν έχει τα χαρακτηριστικά της «σοφής παράδοσης» που λέγαμε. Είναι όμως μόνο παράδοση; Είναι ο συμβολισμός η βασική αξία της συγκεκριμένης διάταξης; Αν ισχύει αυτό, δεν θα μπορούσε κάποιος να μιλήσει για "πολυτέλεια" και να εντοπίσει χαρακτηριστικά «αναχρονιστικού βαριδιού»;

Η σχεδιαζόμενη κατάργηση του ημερήσιου οκταώρου και η αντικατάστασή του από «ευέλικτα» ωράρια που υπόσχονται αλλοπρόσαλλους συμψηφισμούς σε εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση, αποδεικνύει ακριβώς το ενεργό της διάταξης αυτής και την ανάγκη διατήρησής της. Όσο το οκτάωρο απειλείται, οι διατάξεις που το προστατεύουν δεν μπορούν να θεωρηθούν έωλες. Αυτό όμως δεν είναι η ουσία της αντιπαράθεσης. Η ουσία της είναι το… ματς "σεβασμός οκταώρου" Vs "εργασιακή ευελιξία".

Μα, θα πει κάποιος, είναι δυνατόν οποιαδήποτε σημερινή Κυβέρνηση να επεδίωκε στα σοβαρά να καταργήσει ένα τόσο δομικό στοιχείο των εργασιακών σχέσεων και της προστασίας του πιο αδύναμου; Θέλω να πιστεύω πως όχι. Όμως, οι προστατευτικές δικαιωμάτων διατάξεις δεν πρέπει να καταργούνται όχι μόνο για ότι υπάρχει περίπτωση να γίνει άμεσα, αλλά και για ό,τι υπάρχει περίπτωση να γίνει αύριο ή μεθαύριο. Με άλλα λόγια όχι μόνο για εμάς αλλά και για τις επόμενες γενιές.

Το ότι η Κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν θα προχωρήσει άμεσα σε ουσιαστική μεταβολή των εργασιακών όρων δυσαρεστώντας έτσι τόσο μεγάλο μέρος του εργαζόμενου πληθυσμού, μού φαίνεται προς το παρόν το πιθανότερο σενάριο. Όμως, ποιος μας λέει ότι μια άλλη κυβέρνηση στο μέλλον, δεν θα «πατήσει» στο ότι ο δρόμος του συμψηφισμού είναι ανοικτός, για να πει ότι είναι πιο βολικό το μέγιστο χρονικό του εύρος να μην είναι το 6μηνο, όπως λένε τώρα, αλλά π.χ. η δεκαετία; Ότι θα μπορεί δηλαδή κάθε εργαζόμενος να δουλεύει για μια δεκαετία υπερωρίες και να «τα βρει» στην επόμενη δεκαετία, πατσίζοντας με τον εργοδότη του κάπου στο απώτερο και αβέβαιο μέλλον;

Και η ασφαλιστική δικλείδα του «πρέπει να συμφωνήσει και ο εργαζόμενος»;

Μα, λίγο να έχει δουλέψει κάποιος καταλαβαίνει ότι στην καλύτερη των περιπτώσεων αυτή η «ασφάλεια» θα ισχύσει για αυτούς που δουλεύουν τώρα και που μάλιστα τυχαίνει να έχουν καλή σχέση με τον εργοδότη τους. Οι επόμενοι και οι παραεπόμενοι που θα προσληφθούν θα βρουν έτοιμο ένα καθεστώς ευέλικτης εργασίας όπου η προστασία αυτονόητων δικαιωμάτων θα είναι δευτερεύουσας σημασίας. Και "άμα θέλουν", γιατί άμα δεν θέλουν "ξέρεις πόσοι περιμένουν;".

Όποιος πραγματικά θέλει να προστατέψει ένα δικαίωμα, το προστατεύει καθολικά και ολοκληρωτικά. Τα παραθυράκια σημαίνουν ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το δικαίωμα τελικά θα τρωθεί και οι βάρβαροι θα περάσουν.