Η Ε. Ακρίτα και το δικαίωμα στο παρελθόν
Το Ισραηλιτικό Συμβούλιο επέπληξε την Ε. Ακρίτα γιατί χρησιμοποίησε το "Άουσβιτς" σε σχόλιό της. Συναισθηματικά κατανοητό, αλλά λογικά υπερβολικό.
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
Επικρίνοντας τα πρόσφατα περιστατικά αστυνομικής βίας η κ. Ακρίτα χρησιμοποίησε χαρακτηρισμούς όπως «Άουσβιτς», για να εισπράξει μια αυστηρή επίπληξη εκ μέρους του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου (όσοι δεν έχετε παρακολουθήσει, δείτε εδώ και στην σελίδα της συγγραφέα στο Facebook )
Λοιπόν στην αντιπαράθεση αυτή εγώ είμαι με την Έλενα Ακρίτα- και όχι για την ακρίβεια των παραλληλισμών της.
Η κ. Ακρίτα αποτύπωσε γραπτώς μια συναισθηματική υπερβολή και το έκανε για λόγους πολιτικούς, με την ευρύτερη έννοια του όρου. Θέλησε να παρέμβει ως πολίτης, να χρησιμοποιήσει την επιρροή της για να καταδικάσει πρακτικές της αστυνομίας. Είχε στο μυαλό της και κομματικές σκοπιμότητες, δηλαδή την επικοινωνιακή επίθεση στην Κυβέρνηση; Αν και φαντάζομαι ότι δεν θα την ενοχλούσε να πάρουν (και) τέτοια κατεύθυνση τα βέλη της, δεν πιστεύω ότι ήταν αποκλειστικά αυτό το κίνητρό της.
Προφανώς τίποτα από ό,τι ζούμε δεν μοιάζει με Χούντα, με το Ολοκαύτωμα, με το Άουσβιτς, τα κρεματόρια, το ναζιστικό καθεστώς. Επίσης προφανώς αυτό ισχύει για όλες τις εποχές από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, καθώς εκείνες οι θηριωδίες έδωσαν ένα πολύ οδυνηρό μάθημα στην ανθρωπότητα. Θεωρώ ότι την αλήθεια αυτή ασπάζονται και όσοι- έμπλεοι αγανάκτησης με αυτές ή τις άλλες τις πράξεις της εκάστοτε εξουσίας ή επικοινωνιακά σκεπτόμενοι- χρησιμοποιούν καθ’ υπερβολήν παρόμοιους ιστορικούς παραλληλισμούς.
Κατανοώ επίσης την συναισθηματική φόρτιση των θυμάτων των στρατοπέδων συγκέντρωσης και των απογόνων τους. Δεν μπαίνω μάλιστα καν στην ουσία της απάντησης της κ. Ακρίτα ότι δεν αναφερόταν μόνο στους Εβραίους, που μου φάνηκε λίγο παιδική, αν και βάσιμη. Και δεν ασχολούμαι με αυτήν γιατί εδώ έχουμε να κάνουμε με κάτι ευρύτερο, που λέγεται Ιστορία. Και η Ιστορία δεν είναι αποκλειστικό κτήμα κανενός, ούτε αυτού που την έχει γράψει, ούτε ακόμη αυτού που έχει πονέσει πιο πολύ από όλους τους άλλους στο πέρασμά της.
Οι αναφορές, οι παραλληλισμοί, η συμμετοχή ιστορικών γεγονότων στην καθημερινή μας ζωή και στην πολιτική επιχειρηματολογία πρέπει να είναι αβίαστοι και όχι ενοχοποιημένοι, ακριβώς γιατί ανήκουν σε όλους.
Όταν στην δημόσια συζήτηση λαμβάνουν μέρος επιζώντες της εβραϊκής γενοκτονίας και οι απόγονοί τους υποχρεούνται να το κάνουν έχοντας συνείδηση του τι σημαίνει μια τέτοια παρέμβαση. Κατά τη γνώμη μου η αυτόματη κατηγορία για «εργαλειοποίηση» ή για «εκμετάλλευση» οποιασδήποτε αναφοράς ποδηγετεί και τελικά στραγγαλίζει την ίδια την ιστορική μνήμη. Αυτή η τελευταία έχει την ιδιότητα να επιβιώνει μόνο σε καθεστώς διανοητικής ελευθερίας. Αλλιώς δεν έχουμε μνήμες, αλλά μουσεία- και μάλιστα από αυτά που απαγορεύουν την είσοδο.
Λοιπόν στην αντιπαράθεση αυτή εγώ είμαι με την Έλενα Ακρίτα- και όχι για την ακρίβεια των παραλληλισμών της.
Η κ. Ακρίτα αποτύπωσε γραπτώς μια συναισθηματική υπερβολή και το έκανε για λόγους πολιτικούς, με την ευρύτερη έννοια του όρου. Θέλησε να παρέμβει ως πολίτης, να χρησιμοποιήσει την επιρροή της για να καταδικάσει πρακτικές της αστυνομίας. Είχε στο μυαλό της και κομματικές σκοπιμότητες, δηλαδή την επικοινωνιακή επίθεση στην Κυβέρνηση; Αν και φαντάζομαι ότι δεν θα την ενοχλούσε να πάρουν (και) τέτοια κατεύθυνση τα βέλη της, δεν πιστεύω ότι ήταν αποκλειστικά αυτό το κίνητρό της.
Προφανώς τίποτα από ό,τι ζούμε δεν μοιάζει με Χούντα, με το Ολοκαύτωμα, με το Άουσβιτς, τα κρεματόρια, το ναζιστικό καθεστώς. Επίσης προφανώς αυτό ισχύει για όλες τις εποχές από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, καθώς εκείνες οι θηριωδίες έδωσαν ένα πολύ οδυνηρό μάθημα στην ανθρωπότητα. Θεωρώ ότι την αλήθεια αυτή ασπάζονται και όσοι- έμπλεοι αγανάκτησης με αυτές ή τις άλλες τις πράξεις της εκάστοτε εξουσίας ή επικοινωνιακά σκεπτόμενοι- χρησιμοποιούν καθ’ υπερβολήν παρόμοιους ιστορικούς παραλληλισμούς.
Κατανοώ επίσης την συναισθηματική φόρτιση των θυμάτων των στρατοπέδων συγκέντρωσης και των απογόνων τους. Δεν μπαίνω μάλιστα καν στην ουσία της απάντησης της κ. Ακρίτα ότι δεν αναφερόταν μόνο στους Εβραίους, που μου φάνηκε λίγο παιδική, αν και βάσιμη. Και δεν ασχολούμαι με αυτήν γιατί εδώ έχουμε να κάνουμε με κάτι ευρύτερο, που λέγεται Ιστορία. Και η Ιστορία δεν είναι αποκλειστικό κτήμα κανενός, ούτε αυτού που την έχει γράψει, ούτε ακόμη αυτού που έχει πονέσει πιο πολύ από όλους τους άλλους στο πέρασμά της.
Οι αναφορές, οι παραλληλισμοί, η συμμετοχή ιστορικών γεγονότων στην καθημερινή μας ζωή και στην πολιτική επιχειρηματολογία πρέπει να είναι αβίαστοι και όχι ενοχοποιημένοι, ακριβώς γιατί ανήκουν σε όλους.
Όταν στην δημόσια συζήτηση λαμβάνουν μέρος επιζώντες της εβραϊκής γενοκτονίας και οι απόγονοί τους υποχρεούνται να το κάνουν έχοντας συνείδηση του τι σημαίνει μια τέτοια παρέμβαση. Κατά τη γνώμη μου η αυτόματη κατηγορία για «εργαλειοποίηση» ή για «εκμετάλλευση» οποιασδήποτε αναφοράς ποδηγετεί και τελικά στραγγαλίζει την ίδια την ιστορική μνήμη. Αυτή η τελευταία έχει την ιδιότητα να επιβιώνει μόνο σε καθεστώς διανοητικής ελευθερίας. Αλλιώς δεν έχουμε μνήμες, αλλά μουσεία- και μάλιστα από αυτά που απαγορεύουν την είσοδο.
