Αν και τελικά μού φαίνεται κατανοητή με εντυπωσιάζει η οξύτητα με την οποία πολύς κόσμος επικρίνει το Facebook για την λογοκρισία που επιβάλει αυτές τις ημέρες σε αναρτήσεις που σχετίζονται με τον Δημήτρη Κουφοντίνα, την απεργία πείνας του και τον κίνδυνο που διατρέχει η ζωή του.
Οι ισχυρισμοί ότι το Facebook κατεβάζει τις αναρτήσεις για πολιτικούς λόγους, δηλαδή κρίνοντας ότι δεν «το συμφέρει να υποστηρίζεται ο Κουφοντίνας και ο αγώνας του» γιατί είναι συνειδητά στο πλευρό των αστικών δημοκρατιών μου φαίνεται στα όρια της συνομωσιολογίας. Αν και αυταπόδεικτα ίδιο το Facebook ως οργανισμός είναι πιο κοντά στην αστική δημοκρατία, παρά στην ένοπλη επανάσταση, ο… ακτιβισμός του δεν προκύπτει από πουθενά. Εκτός ίσως από όσους αρέσκονται να αναγνωρίζουν στο «σύστημα» ένα ρόλο πίσω από κάθε τι.
Πιο πιθανό μου φαίνεται ότι τα διάφορα reports που αυξάνονται σημαντικά σε θέματα πολιτικών αναρτήσεων σε συνδυασμό με το ότι λόγω γλώσσας η εταιρία δεν μπορεί εύκολα και οικονομικά να ελέγξει τις ακριβώς λέει το περιεχόμενο των αναρτήσεων αυτών, την οδηγεί σε μια λογική «κόβει κεφάλι» για να έχει το δικό της ήσυχο. Και απαλλαγμένο από τα κόστη τυχόν μηνύσεων για διαφήμιση ακραίων θέσεων/βίας/ρατσισμού και άλλα που κάνουν κάθε πολυεθνική να ανατριχιάζει. Με δυο λόγια λέω ότι τα κίνητρα του κατεβάσματος αναρτήσεων που δημιουργούν οι χρήστες είναι οικονομικά και όχι πολιτικά.
Πολιτικά θα μπορούσαν να θεωρηθούν αν κάποιος πραγματικά αναρωτιέται απορήσει γιατί μια πολυεθνική επιχείρηση δεν αναλαμβάνει τα κόστη για να εκπεμφθεί από τις κοινότητες των χρηστών του και μέσω της φήμης και της επιρροής του «το δίκαιο τέτοιων αιτημάτων». Με αυτή την μάλλον ασυγχώρητη αφέλεια σχετίζεται και το στοιχείο που με εντυπωσιάζει: ότι ο στίβος όπου συζητάμε στα σοβαρά την ανάγκη να διασφαλιστεί η δημοκρατία μας είναι η πλατφόρμα ενός παγκόσμιου κολοσσού∙ ο τρόπος του να αυξάνει τα κέρδη του.
Δεν είναι το θέμα τι ζητάμε από το Facebook. Καλά κάνουμε ως παγκόσμια κοινότητα και ζητάμε διάφορα για να βελτιωθεί η ποιότητα της επικοινωνίας και της ενημέρωσης. Το ανησυχητικό είναι ότι το ζητάμε απεγνωσμένα, χωρίς άλλη εναλλακτική αφού τα κοινωνικά δίκτυα έχουν πλήρως κυριαρχήσει σε επικοινωνία και ενημέρωση. Μπορεί να γίνει κάτι που θα αμφισβητήσει την απόλυτη εξουσία τους εντός τους; Μόνο με την μέθοδο του… ανταρτοπολέμου θα ήταν κάτι τέτοιο δυνατόν. Να έχουν ας πούμε κάποιοι πολλαπλά προφίλ και να ποστάρουν διαρκώς ειδήσεις που πριν σβηστούν θα τις έχουν δει τουλάχιστον ορισμένοι, και ούτω καθεξής. Αλλά αυτό θέλει πολύ ξεβόλεμα και όποιος είναι σε θέση να αναλάβει τέτοια εργώδη προσπάθεια, μάλλον θα έχει ήδη προτιμήσει να μην είναι στα συμβατικά social media.
Αν θεωρούμε ότι η ελεύθερη έκφραση κινδυνεύει, η ανώνυμη και τυφλή διαμαρτυρία δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Ας αναπτύξουμε άλλους τρόπους επικοινωνίας και ενημέρωσης και ας είμαστε έτοιμοι να μποϋκοτάρουμε τις πεπατημένες οδούς των κοινωνικών δικτύων. Μπορούμε όμως ή μας κρατάει δέσμιους το κυνήγι του like;