Ο τζίτζικας, ο μέρμγηκας και άλλα… σοφά

της Αγάπης Μαργετίδη

Τώρα που το καλοκαίρι, θέλουμε δεν θέλουμε, βαίνει πραγματικά προς το τέλος του, η ανέμελη ζωή του τζιτζικιού, για όσους τουλάχιστον ήταν τυχεροί να τη ζήσουν έστω και για λίγες μέρες, δίνει τη θέση της στην προνοητικότητα του προκομένου μυρμηγκιού. Τα σχολεία άνοιξαν, οι φοιτητές ετοιμάζονται, τα σπίτια καθαρίζονται, οι ντουλάπες και τα συρτάρια ξανατακτοποιούνται και η καθημερινότητα έχει εγκατασταθεί και πάλι μεγαλοπρεπής και κυρίαρχη στον θρόνο της.

Εγώ που μετράω πλέον αρκετά χρόνια ζωής, έχω συμφιλιωθεί με την καθημερινότητα, μπορώ να πω ότι την αγαπώ κιόλας. Έχει μια γλυκύτητα η επανάληψη, που για να την απολαύσεις πρέπει να αφεθείς στα χέρια της χωρίς προκαταλήψεις. Η καθημερινότητα δεν είναι ρουτίνα όπως πολλοί πιστεύουν, αυτή όντως είναι κακιασμένη και σκοτώνει τα πάντα στο πέρασμά της. Αντιθέτως, η καθημερινότητα κρύβει πολλές εκπλήξεις που δεν τις περιμένουμε. Για να τις ανακαλύψουμε όμως πρέπει να κοπιάσουμε, γιατί ως γνωστόν, τίποτα δεν προσφέρεται δωρεάν σε αυτή τη ζωή.

Αρκετά όμως αμπελοφιλοσόφησα, ήρθε η ώρα για δράση! Ξαναβρίσκοντας λοιπόν την αφημένη για λίγο ενεργητικότητα του μυρμηγκιού, ως φρόνιμο παιδί, μαγειρεύω πριν πεινάσω. Εδώ και δυο μέρες ο φούρνος μου έχει πάρει φωτιά: Ετοιμάζω βαζάκια με πελτέ ντομάτας και πελτέ σκόρδου για να είμαι πανέτοιμη για τον χειμώνα.

Πελτές ντομάτας

Για 2 μικρά βάζα. Αφού πλύνουμε επιμελώς 1 κιλό ντομάτες, τις πολτοποιούμε στο blender, όπως είναι, με τις φλούδες και τα σπόρια. Φέρνουμε σε ελαφρύ βρασμό τον πολτό σε κατσαρόλα με χοντρό πάτο. Προσθέτουμε 1 κ.σ. ζάχαρη και αλάτι. Σιγοβράζουμε έως ότου μείνει η μισή ποσότητα. Μεταφέρουμε τον πολτό σε μεγάλο ταψί, ούτως ώστε να τον στρώσουμε σε λεπτή στρώση και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 150 βαθμούς στη λειτουργία του αέρα. Μετά από περίπου 1 ώρα, μειώνουμε την θερμοκρασία του φούρνου στους 120 βαθμούς και συνεχίζουμε το ψήσιμο, έως ότου φύγει κάθε ίχνος υγρασίας και η υφή είναι ίδια με του αγοραστού πελτέ. Κατά διαστήματα ανακατεύουμε. Η διαδικασία, από το πρώτο ως το τελευταίο στάδιο, θα πάρει γύρω στις 4 ώρες.

Γεμίζουμε βάζα, προσπαθώντας να πιέσουμε τον πελτέ για να μην έχει κενά αέρα, καλύπτουμε με ένα λεπτό στρώμα ελαιόλαδου και διατηρούμε στο ψυγείο για τουλάχιστον 2 – 3 μήνες. Κάθε φορά που παίρνουμε πελτέ, φροντίζουμε να παραμένει ο υπόλοιπος καλυμμένος από λάδι, επομένως μπορεί να χρειαστεί να συμπληρώνουμε σταδιακά με λάδι. Φροντίζουμε επίσης να διατηρούμε καθαρά τα τοιχώματα και το καπάκι των βάζων, γιατί η μούχλα παραμονεύει, εάν όμως παρ’ ελπίδα εμφανιστεί στην επιφάνεια, δεν πετάμε όλο το περιεχόμενο, απλώς την αφαιρούμε προσεκτικά.

Σημ.: Προσωπικά, τα σπόρια της ντομάτας μέσα στον πελτέ μου αρέσουν πολύ, οι δε φλούδες ούτε που ανιχνεύονται. Εάν εσείς επιθυμείτε, μπορείτε κάλλιστα να τις ξεφλουδίσετε και να τις ξεσποριάσετε. 

Πολτός σκόρδου

Για 1 μικρό βάζο. Ξεφλουδίζουμε 2 κεφάλια σκόρδου. Σε ένα ταψί στρώνουμε ένα φύλλο αλουμινόχαρτο, το αλείφουμε με ελαιόλαδο, απλώνουμε τα σκόρδα και τυλίγουμε. Ψήνουμε για περίπου 1 ώρα σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς στη λειτουργία του αέρα, μέχρι να μαλακώσουν τα σκόρδα. Πολτοποιούμε και γεμίζουμε το βαζάκι, ακριβώς όπως και με τον πελτέ. Η διάρκεια και οι οδηγίες συντήρησης είναι επίσης ίδιες.

Όμως φαίνεται πως το μυρμήγκι μέσα μου εξόντωσε εντελώς το τζιτζίκι και έχω πάρει πολλή φόρα. Δεν θα μπορούσα να μην μοιραστώ μαζί σας την τελευταία μου ανακάλυψη. Μαρμελάδα δεν είναι, chutney δεν το λες, περισσότερο με πηχτή σάλτσα μοιάζει, θα μπορούσα να την κατατάξω στην κατηγορία της barbecue sauce, με βαθιά και πολυεπίπεδη γεύση, ταμάμ για μπρουσκέτες και φανταστικά σάντουιτς, τηγανιτά αυγά, burgers ή φουρνιστό χοιρινό μπούτι.

Σάλτσα τύπου Barbecue

Για 2 μικρά βάζα. Στρώνουμε ένα ταψί με αντικολλητικό χαρτί και βάζουμε 500 γρ. ντοματίνια, τα αλατίζουμε ελαφρώς, τα αλείφουμε με λίγο ελαιόλαδο και τα ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 150 βαθμούς στη λειτουργία του αέρα, για περίπου 1-1½ ώρα, έως ότου σκάσει η φλούδα τους και καραμελώσουν ελαφρά. Σε βαθύ τηγάνι σωτάρουμε ελαφρά 1 μεγάλο ψιλοκομμένο κρεμμύδι, 1 κ.γλ. κύμινο και προαιρετικά 1-2 ψιλοκομμένες πιπερίτσες chili. Μόλις μαλακώσουν, προσθέτουμε 2 κ.γλ. πολτό σκόρδου και 200 γρ. ψιλοκομμένο καπνιστό bacon και σωτάρουμε για λίγο ακόμη. Προσθέτουμε τα ψητά ντοματίνια, 3 κ.σ. πελτέ ντομάτας και σβήνουμε με 1 σφηνάκι bourbon. Μόλις εξατμισθεί το αλκοόλ, προσθέτουμε 1 σφηνάκι πετιμέζι και 1 σφηνάκι μηλόξυδο ή άλλο λευκό ξύδι. Κατόπιν προσθέτουμε 2 φλυτζανάκια δυνατού espresso (ή ½ κούπα δυνατού καφέ φίλτρου). Πασπαλίζουμε με λίγη καστανή ζάχαρη και σιγοβράζουμε έως ότου απορροφηθούν τα υγρά και το μίγμα καραμελώσει. Τέλος, πολτοποιούμε στο blender και εάν το μίγμα είναι πολύ σφιχτό, αραιώνουμε με λίγο νερό. Γεμίζουμε τα βαζάκια και συντηρούμε στο ψυγείο για 1 έως 1,5 μήνα.

Αυτό που βρίσκω καταπληκτικό με όλες αυτές τις ασχολίες και τις διαδικασίες, είναι ακριβώς αυτό που προσπάθησα να σας πω στην αρχή. Γίνονται σχεδόν στον αυτόματο κι εμείς μπορούμε να απολαύσουμε αναπόσπαστοι οτιδήποτε μας ξεκουράζει και διώχνει την εκδικητική ρουτίνα. Γι’ αυτό και σας αφήνω για σήμερα, έχω ένα κάρο όμορφα πράγματα να κάνω!