10 φριχτά όργανα βασανιστηρίων από τον Μεσαίωνα
Δέκα φρικιαστικά όργανα βασανιστηρίων, βγαλμένα από την νοσηρή ανθρώπινη ευρηματικότητα, την σκοτεινή εποχή του Μεσαίωνα.
«Αυτό που εντυπωσιάζει περισσότερο από όλα σχετικά με τα μεσαιωνικά βασανιστήρια, δεν είναι τόσο η διαβολική βαρβαρότητά τους, αλλά η πρωτοφανής ποικιλία τους και η εξέλιξή τους σε μια μορφή “τέχνης”». Με αυτά τα λόγια προσεγγίζει το εφιαλτικό σύμπαν των βασανιστηρίων ο L.A. Perry, αναλυτής και συγγραφέας του βιβλίου «Η Ιστορία του Βασανισμού στην Αγγλία».
Και όντως, ο Μεσαίωνας ήταν μια μάλλον σκοτεινή περίοδος για την Ευρώπη. Η φαιά ουσία των «δυνατών» δεν ξοδευόταν για χάρη της προόδου της επιστήμης ή της εξέλιξης της ανθρώπινης διανόησης – για την ακρίβεια, αυτά ήταν ακριβώς τα πεδία που… διώκονταν μετά βδελυγμίας από αυτούς. Αντίθετα, οι «δήμιοι» των Σκοτεινών Χρόνων που έζησε η ανθρωπότητα για περίπου μία χιλιετία, φρόντιζαν να διοχετεύουν την ευρηματικότητά τους σε απίστευτα αρρωστημένης επινόησης όργανα μαρτυρίου. Παρακάτω, συγκεντρώνουμε 10 χαρακτηριστικά δείγματα, για να πάρετε μια ιδέα για το πόσο φρικιαστική μπορεί να γίνει η έννοια της ανθρώπινης τιμωρίας.
*Ο ορειχάλκινος ταύρος
Επρόκειτο για ένα κούφιο μεταλλικό άγαλμα με την μορφή ταύρου, μέσα στο οποίο τοποθετούταν το θύμα, αφού πρώτα του είχε αφαιρεθεί η γλώσσα. Το άγαλμα σφραγιζόταν και γύρω του άναβαν φωτιές. Το θύμα, καθώς καιγόταν σταδιακά από την υψηλή θερμοκρασία, στριφογύριζε και ούρλιαζε μέσα στο κουφάρι, με αποτέλεσμα το «φιλοθεάμον» κοινό που παρακολουθούσε το βασανιστήριο να βλέπει τον μπρούτζινο ταύρο να «ζωντανεύει» και να κινείται μουγκρίζοντας. Ο θρύλος λέει πως αυτό το όργανο βασανιστηρίου ήταν δημιούργημα ενός έλληνα για λογαριασμό του τυράννου Φάλαρι της Κάτω Ιταλίας. Όταν ο εφευρέτης παρουσίασε περιχαρής το δημιούργημά του στον τύραννο, περίμενε γενναία ανταμοιβή – μόνο που δεν είχε φανταστεί πως αντί για ανταμοιβή, θα γινόταν… ο πρώτος δοκιμαστής του ταύρου. Λίγα χρόνια αργότερα, ο ίδιος θρύλος λέει πως και ο τύραννος είχε την ίδια τύχη, όταν ο λαός επαναστάτησε εναντίον του.
*Ο δαχτυλοθραύστης
Μπορεί να μην αφαιρούσαν τη ζωή του θύματος, αλλά οι περίφημοι θραύστες αντιχείρων του Μεσαίωνα προκαλούσαν πόνο και αγωνία που δύσκολα μπορούσε κανείς να αντέξει. Το όργανο λειτουργούσε ως εξής: Διέθετε τρεις μεταλλικές ράβδους, ανάμεσα στις οποίες «κλειδώνονταν» οι αντίχειρες του θύματος, ενώ μία κάθετη μπάρα πίεζε τις υπόλοιπες μέχρι να σπάσουν τα δάχτυλα.
*Το «κρεβάτι του Προκρούστη»
Η ιδέα είναι απλή: Το θύμα ξαπλώνει, τα άκρα του δένονται σε ένα είδος μηχανισμού, ένας τροχός γυρνά σταδιακά και τα σχοινιά τεντώνονται μέχρι οι αρθρώσεις να σπάσουν. Μάλιστα, αν συνεχιζόταν το μαρτύριο, τα μέλη αποκόπτονταν εντελώς από το σώμα. Λέγεται πως σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όσο τεντώνονταν τα μέλη, έκαιγε και μια φωτιά κάτω από τον μηχανισμό. Σκοπός του βασανιστηρίου ήταν τα μέλη να κομματιαστούν και η φωτιά να σβήσει με το αίμα του θύματος. Μια «ευφάνταστη» παραλλαγή ήταν το δέσιμο του θύματος στην ράχη ενός αλόγου. Με κομμένα πια τα μέλη, το σώμα του θύματος έπεφτε κρεμασμένο από την κοιλιά του αλόγου, όπου ο ιεροεξεταστής ή ο βασανιστής συνέχιζε την προσπάθεια απόσπασης πληροφοριών ή ενοχής από τον «ύποπτο».
*Ο τροχός
Η προσθήκη του τροχού σε μηχανισμούς όπως ο προηγούμενος ήταν το κερασάκι στην τούρτα των χρήσεών του. Άλλοι βασανιστές έδεναν το θύμα στον τροχό και τον άφηναν να κυλήσει σε μια πετρώδη πλαγιά. Στην συνέχεια, μιας και αυτό δεν ήταν αρκετό, φρόντιζαν να τοποθετούν τον τροχό σε βάση, κάτω από την οποία τοποθετούνταν καρφιά ή φωτιά, ώστε κάθε φορά που περνά το σώμα του θύματος να ξεσκίζεται ή να καίγεται η σάρκα του. Καρφιά μπορούσε να έχει πάνω του και ο ίδιος ο τροχός, ώστε ο πόνος να πηγάζει από κάθε μεριά. Τέλος, υπήρχε η ακόμη χειρότερη εκδοχή του τροχού-σταυρού: Τα άκρα του θύματος σπάζονταν με την βοήθεια βαριάς, το σώμα δενόταν σε τροχό και αυτός με τη σειρά του προσαρμοζόταν πάνω σε έναν ξύλινο πάσαλο, τοποθετημένο σε εξωτερικό χώρο, ώστε το θύμα να δέχεται τα "πυρά" του καυτού ήλιου αλλά και των όρνεων, υποφέροντας τον πόνο για ώρες ή και ημέρες μέχρι να φύγει από τη ζωή.
*Η πυρά
Συνήθως αποτελούσε… τερματικό σταθμό για όσους υπόκεινταν σε βασανισμούς. Η φωτιά χρειαζόταν κατά μέσο όρο μισή ώρα για να αναισθητοποιήσει το δεμένο θύμα, αλλά αν ο άνεμος φυσούσε προς διαφορετική κατεύθυνση, μπορεί ο καταδικασμένος να έπρεπε να αντέξει ως και δύο ώρες, νιώθοντας το σώμα του να καίγεται σιγά-σιγά μέχρι θανάτου. Φυσικά, το θύμα κάθε φορά είχε ήδη βασανιστεί με άλλες μεθόδους μαρτυρίου, κάτι που καθιστούσε τον τελικό πόνο στην πυρά δύσκολο να τον φανταστεί κανείς. Οι ολλανδοί ιεροεξεταστές φρόντισαν να κάνουν τη «συνταγή» ακόμη πιο βάρβαρη, καίγοντας πρώτα τη γλώσσα του καταδικασμένου με δύο πυρωμένα σίδερα, ώστε όταν ούρλιαζε στην πυρά, να ήταν πιο «εντυπωσιακές» και σπαρακτικές οι κραυγές του.
*Ο κλοιός
Το συγκεκριμένο εργαλείο τιμωρίας δεν επέφερε καθαυτό τον θάνατο ή τον πόνο. Τα χέρια και το κεφάλι του ενόχου «κλειδώνονταν» στις εσοχές του ξύλου και τοποθετούταν σε δημόσιο χώρο, με σκοπό τον δημόσιο εξευτελισμό. Ωστόσο, το πόσο βάρβαρο μπορούσε να καταλήξει αυτό το «έθιμο» ήταν ανάλογο του θυμού του πλήθους. Ο λαός μπορούσε, καθώς ο τιμωρημένος στεκόταν ανήμπορος να κουνηθεί, να του πετάξει από ντομάτες και ακαθαρσίες, μέχρι πέτρες και αιχμηρά αντικείμενα που του στερούσαν τη ζωή, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις που ο λαός υποστήριζε την τιμωρημένο, τον έραιναν με λουλούδια. Δεν ήταν λίγες οι φορές ωστόσο, που ο κλοιός λειτουργούσε συνδυαστικά με άλλα βασανιστήρια, όπως η φωτιά.
*Iron Maiden
Διέθετε το όνομα «Σιδηρά Παρθένος», και είχε το σχήμα της Παρθένου Μαρίας εξωτερικά, παρ’ ότι η χρήση του κάθε άλλο παρά… θεϊκή ήταν. Πρόκειται στην ουσία για όρθια σαρκοφάγο, με πόρτα στο εσωτερικό μέρος της οποίας είχαν στρατηγικά τοποθετηθεί καρφιά, σε τέτοια σημεία ώστε όταν η πόρτα έκλεινε και το θύμα βρισκόταν μέσα στην σαρκοφάγο, να καρφώνονται σε ζωτικά όργανα, τόσο ώστε να μην επιφέρουν άμεσο θάνατο αλλά οξύ πόνο και αιμορραγία. Μάλιστα, υπήρχαν δύο καρφιά στο ύψος του κεφαλιού ώστε να καταστρέψουν τα μάτια του θύματος. Η ύπαρξη αυτού του οργάνου βασανιστηρίου θεωρούταν μύθος, μέχρι που ανακαλύφθηκε ένα τέτοιο στην Νυρεμβέργη, μαζί με στοιχεία για την χρήση του.
*Τα δεσμά του Skeffington
Γνωστό και ως «Κόρη του Scavenger», αυτό το μέσο βασανισμού χρησιμοποιούταν για τους ενόχους εσχάτης προδοσίας στην ελισαβετιανή Αγγλία. Πρόκειται για σιδερένιες λαβές, στις οποίες δενόταν με τέτοιο τρόπο το σώμα του θύματος, ώστε να συνθλίβονται τα οστά του και σταδιακά να σπάνε τα πλευρά και η σπονδυλική του στήλη.
*Το μαρτύριο του στήθους
Ακόμη πιο νοσηρό και βάρβαρο, σε σημείο που δεν μπορεί να διανοηθεί (σημερινού) ανθρώπου νους, ήταν το μαρτύριο που οι βασανιστές επεφύλασσαν για τις γυναίκες που συλλαμβάνονταν. Πέρα από τον βιασμό και τον δημόσιο σεξουαλικό εξευτελισμό, φρόντιζαν να μαρκάρουν τα στήθη τους ή να τα αφαιρούν, συχνά με ένα όργανο που ονομαζόταν Breast Ripper. Αυτό έμοιαζε με γάντζο, που "παγίδευε" σφιχτά το στήθος και με ένα τράβηγμα το ξέσχιζε. Μια παραλλαγή του, συχνά χρησιμοποιούμενο για γυναίκες που τιμωρούνταν επειδή είχαν αποβάλει, ονομαζόταν "η Αράχνη" και ήταν παρόμοιος γάντζος, ο οποίος ήταν στερεωμένος σε τοίχο. Αφού προσαρμοζόταν στο γυναικείο στήθος, ο βασανιστής μπορούσε να τραβά κατά βούληση το σώμα του θύματος προς τα πίσω μέχρι να πετύχει το σκοπό του.
*Το αχλάδι της αγωνίας
Καταδικασμένοι ως ομοφυλόφιλοι, αιρετικοί ή μάγισσες, οι άνδρες και γυναίκες που είχαν την ατυχία να βιώσουν το συγκεκριμένο βασανιστήριο έπρεπε να υποφέρουν την εξής διαδικασία: Ένα μεταλλικό «αχλάδι» τοποθετούταν σε κάποια κοιλότητα του σώματος (ανάλογα με το «αμάρτημα») και στην συνέχεια με ένα μηχανισμό, τα μεταλλικά του φύλλα άνοιγαν μέσα στο σώμα του θύματος, προκαλώντας ανεπανόρθωτη ζημιά στο εσωτερικό του σώματος. Σπάνια η διαδικασία αυτή ήταν θανατηφόρα, αλλά συνήθως ακολουθούσαν και άλλα βασανιστήρια.
Πηγή: How Stuff Works
Και όντως, ο Μεσαίωνας ήταν μια μάλλον σκοτεινή περίοδος για την Ευρώπη. Η φαιά ουσία των «δυνατών» δεν ξοδευόταν για χάρη της προόδου της επιστήμης ή της εξέλιξης της ανθρώπινης διανόησης – για την ακρίβεια, αυτά ήταν ακριβώς τα πεδία που… διώκονταν μετά βδελυγμίας από αυτούς. Αντίθετα, οι «δήμιοι» των Σκοτεινών Χρόνων που έζησε η ανθρωπότητα για περίπου μία χιλιετία, φρόντιζαν να διοχετεύουν την ευρηματικότητά τους σε απίστευτα αρρωστημένης επινόησης όργανα μαρτυρίου. Παρακάτω, συγκεντρώνουμε 10 χαρακτηριστικά δείγματα, για να πάρετε μια ιδέα για το πόσο φρικιαστική μπορεί να γίνει η έννοια της ανθρώπινης τιμωρίας.
*Ο ορειχάλκινος ταύρος Επρόκειτο για ένα κούφιο μεταλλικό άγαλμα με την μορφή ταύρου, μέσα στο οποίο τοποθετούταν το θύμα, αφού πρώτα του είχε αφαιρεθεί η γλώσσα. Το άγαλμα σφραγιζόταν και γύρω του άναβαν φωτιές. Το θύμα, καθώς καιγόταν σταδιακά από την υψηλή θερμοκρασία, στριφογύριζε και ούρλιαζε μέσα στο κουφάρι, με αποτέλεσμα το «φιλοθεάμον» κοινό που παρακολουθούσε το βασανιστήριο να βλέπει τον μπρούτζινο ταύρο να «ζωντανεύει» και να κινείται μουγκρίζοντας. Ο θρύλος λέει πως αυτό το όργανο βασανιστηρίου ήταν δημιούργημα ενός έλληνα για λογαριασμό του τυράννου Φάλαρι της Κάτω Ιταλίας. Όταν ο εφευρέτης παρουσίασε περιχαρής το δημιούργημά του στον τύραννο, περίμενε γενναία ανταμοιβή – μόνο που δεν είχε φανταστεί πως αντί για ανταμοιβή, θα γινόταν… ο πρώτος δοκιμαστής του ταύρου. Λίγα χρόνια αργότερα, ο ίδιος θρύλος λέει πως και ο τύραννος είχε την ίδια τύχη, όταν ο λαός επαναστάτησε εναντίον του.
*Ο δαχτυλοθραύστης
Μπορεί να μην αφαιρούσαν τη ζωή του θύματος, αλλά οι περίφημοι θραύστες αντιχείρων του Μεσαίωνα προκαλούσαν πόνο και αγωνία που δύσκολα μπορούσε κανείς να αντέξει. Το όργανο λειτουργούσε ως εξής: Διέθετε τρεις μεταλλικές ράβδους, ανάμεσα στις οποίες «κλειδώνονταν» οι αντίχειρες του θύματος, ενώ μία κάθετη μπάρα πίεζε τις υπόλοιπες μέχρι να σπάσουν τα δάχτυλα.
*Το «κρεβάτι του Προκρούστη» Η ιδέα είναι απλή: Το θύμα ξαπλώνει, τα άκρα του δένονται σε ένα είδος μηχανισμού, ένας τροχός γυρνά σταδιακά και τα σχοινιά τεντώνονται μέχρι οι αρθρώσεις να σπάσουν. Μάλιστα, αν συνεχιζόταν το μαρτύριο, τα μέλη αποκόπτονταν εντελώς από το σώμα. Λέγεται πως σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όσο τεντώνονταν τα μέλη, έκαιγε και μια φωτιά κάτω από τον μηχανισμό. Σκοπός του βασανιστηρίου ήταν τα μέλη να κομματιαστούν και η φωτιά να σβήσει με το αίμα του θύματος. Μια «ευφάνταστη» παραλλαγή ήταν το δέσιμο του θύματος στην ράχη ενός αλόγου. Με κομμένα πια τα μέλη, το σώμα του θύματος έπεφτε κρεμασμένο από την κοιλιά του αλόγου, όπου ο ιεροεξεταστής ή ο βασανιστής συνέχιζε την προσπάθεια απόσπασης πληροφοριών ή ενοχής από τον «ύποπτο».
*Ο τροχός
Η προσθήκη του τροχού σε μηχανισμούς όπως ο προηγούμενος ήταν το κερασάκι στην τούρτα των χρήσεών του. Άλλοι βασανιστές έδεναν το θύμα στον τροχό και τον άφηναν να κυλήσει σε μια πετρώδη πλαγιά. Στην συνέχεια, μιας και αυτό δεν ήταν αρκετό, φρόντιζαν να τοποθετούν τον τροχό σε βάση, κάτω από την οποία τοποθετούνταν καρφιά ή φωτιά, ώστε κάθε φορά που περνά το σώμα του θύματος να ξεσκίζεται ή να καίγεται η σάρκα του. Καρφιά μπορούσε να έχει πάνω του και ο ίδιος ο τροχός, ώστε ο πόνος να πηγάζει από κάθε μεριά. Τέλος, υπήρχε η ακόμη χειρότερη εκδοχή του τροχού-σταυρού: Τα άκρα του θύματος σπάζονταν με την βοήθεια βαριάς, το σώμα δενόταν σε τροχό και αυτός με τη σειρά του προσαρμοζόταν πάνω σε έναν ξύλινο πάσαλο, τοποθετημένο σε εξωτερικό χώρο, ώστε το θύμα να δέχεται τα "πυρά" του καυτού ήλιου αλλά και των όρνεων, υποφέροντας τον πόνο για ώρες ή και ημέρες μέχρι να φύγει από τη ζωή.
*Η πυρά Συνήθως αποτελούσε… τερματικό σταθμό για όσους υπόκεινταν σε βασανισμούς. Η φωτιά χρειαζόταν κατά μέσο όρο μισή ώρα για να αναισθητοποιήσει το δεμένο θύμα, αλλά αν ο άνεμος φυσούσε προς διαφορετική κατεύθυνση, μπορεί ο καταδικασμένος να έπρεπε να αντέξει ως και δύο ώρες, νιώθοντας το σώμα του να καίγεται σιγά-σιγά μέχρι θανάτου. Φυσικά, το θύμα κάθε φορά είχε ήδη βασανιστεί με άλλες μεθόδους μαρτυρίου, κάτι που καθιστούσε τον τελικό πόνο στην πυρά δύσκολο να τον φανταστεί κανείς. Οι ολλανδοί ιεροεξεταστές φρόντισαν να κάνουν τη «συνταγή» ακόμη πιο βάρβαρη, καίγοντας πρώτα τη γλώσσα του καταδικασμένου με δύο πυρωμένα σίδερα, ώστε όταν ούρλιαζε στην πυρά, να ήταν πιο «εντυπωσιακές» και σπαρακτικές οι κραυγές του.
*Ο κλοιός
Το συγκεκριμένο εργαλείο τιμωρίας δεν επέφερε καθαυτό τον θάνατο ή τον πόνο. Τα χέρια και το κεφάλι του ενόχου «κλειδώνονταν» στις εσοχές του ξύλου και τοποθετούταν σε δημόσιο χώρο, με σκοπό τον δημόσιο εξευτελισμό. Ωστόσο, το πόσο βάρβαρο μπορούσε να καταλήξει αυτό το «έθιμο» ήταν ανάλογο του θυμού του πλήθους. Ο λαός μπορούσε, καθώς ο τιμωρημένος στεκόταν ανήμπορος να κουνηθεί, να του πετάξει από ντομάτες και ακαθαρσίες, μέχρι πέτρες και αιχμηρά αντικείμενα που του στερούσαν τη ζωή, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις που ο λαός υποστήριζε την τιμωρημένο, τον έραιναν με λουλούδια. Δεν ήταν λίγες οι φορές ωστόσο, που ο κλοιός λειτουργούσε συνδυαστικά με άλλα βασανιστήρια, όπως η φωτιά.
*Iron Maiden Διέθετε το όνομα «Σιδηρά Παρθένος», και είχε το σχήμα της Παρθένου Μαρίας εξωτερικά, παρ’ ότι η χρήση του κάθε άλλο παρά… θεϊκή ήταν. Πρόκειται στην ουσία για όρθια σαρκοφάγο, με πόρτα στο εσωτερικό μέρος της οποίας είχαν στρατηγικά τοποθετηθεί καρφιά, σε τέτοια σημεία ώστε όταν η πόρτα έκλεινε και το θύμα βρισκόταν μέσα στην σαρκοφάγο, να καρφώνονται σε ζωτικά όργανα, τόσο ώστε να μην επιφέρουν άμεσο θάνατο αλλά οξύ πόνο και αιμορραγία. Μάλιστα, υπήρχαν δύο καρφιά στο ύψος του κεφαλιού ώστε να καταστρέψουν τα μάτια του θύματος. Η ύπαρξη αυτού του οργάνου βασανιστηρίου θεωρούταν μύθος, μέχρι που ανακαλύφθηκε ένα τέτοιο στην Νυρεμβέργη, μαζί με στοιχεία για την χρήση του.
*Τα δεσμά του Skeffington
Γνωστό και ως «Κόρη του Scavenger», αυτό το μέσο βασανισμού χρησιμοποιούταν για τους ενόχους εσχάτης προδοσίας στην ελισαβετιανή Αγγλία. Πρόκειται για σιδερένιες λαβές, στις οποίες δενόταν με τέτοιο τρόπο το σώμα του θύματος, ώστε να συνθλίβονται τα οστά του και σταδιακά να σπάνε τα πλευρά και η σπονδυλική του στήλη.
*Το μαρτύριο του στήθους Ακόμη πιο νοσηρό και βάρβαρο, σε σημείο που δεν μπορεί να διανοηθεί (σημερινού) ανθρώπου νους, ήταν το μαρτύριο που οι βασανιστές επεφύλασσαν για τις γυναίκες που συλλαμβάνονταν. Πέρα από τον βιασμό και τον δημόσιο σεξουαλικό εξευτελισμό, φρόντιζαν να μαρκάρουν τα στήθη τους ή να τα αφαιρούν, συχνά με ένα όργανο που ονομαζόταν Breast Ripper. Αυτό έμοιαζε με γάντζο, που "παγίδευε" σφιχτά το στήθος και με ένα τράβηγμα το ξέσχιζε. Μια παραλλαγή του, συχνά χρησιμοποιούμενο για γυναίκες που τιμωρούνταν επειδή είχαν αποβάλει, ονομαζόταν "η Αράχνη" και ήταν παρόμοιος γάντζος, ο οποίος ήταν στερεωμένος σε τοίχο. Αφού προσαρμοζόταν στο γυναικείο στήθος, ο βασανιστής μπορούσε να τραβά κατά βούληση το σώμα του θύματος προς τα πίσω μέχρι να πετύχει το σκοπό του.
*Το αχλάδι της αγωνίας
Καταδικασμένοι ως ομοφυλόφιλοι, αιρετικοί ή μάγισσες, οι άνδρες και γυναίκες που είχαν την ατυχία να βιώσουν το συγκεκριμένο βασανιστήριο έπρεπε να υποφέρουν την εξής διαδικασία: Ένα μεταλλικό «αχλάδι» τοποθετούταν σε κάποια κοιλότητα του σώματος (ανάλογα με το «αμάρτημα») και στην συνέχεια με ένα μηχανισμό, τα μεταλλικά του φύλλα άνοιγαν μέσα στο σώμα του θύματος, προκαλώντας ανεπανόρθωτη ζημιά στο εσωτερικό του σώματος. Σπάνια η διαδικασία αυτή ήταν θανατηφόρα, αλλά συνήθως ακολουθούσαν και άλλα βασανιστήρια.
Πηγή: How Stuff Works
