5 βιβλιάρες από γυναίκες συγγραφείς (Μέρος Β)

Γράφει ο Σπύρος Σμυρνής

Δεν ξέρουμε αν σου έχει συμβεί κι εσένα πάντως εμείς το τελευταίο διάστημα, βρισκόμαστε συνέχεια με ένα βιβλίο στα χέρια, προσπαθώντας να αναπληρώσουμε τον χαμένο αναγνωστικό χρόνο των τελευταίων ετών. Ευτυχώς κάθε μήνα βγαίνουν εξαιρετικοί νέοι τίτλοι αλλά και παλιότερες επανεκδόσεις, με αποτέλεσμα να έχουμε τη δυνατότητα να διαλέξουμε από μια πληθώρα επιλογών.

Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν κάποια συγκλονιστικά βιβλία από γυναίκες που με την πένα τους, περνάνε στο πάνθεο των πιο σημαντικών συγγραφέων της γενιάς τους. Κάναμε λοιπόν και πάλι μια λίστα με 5 πρόσφατες κυκλοφορίες που «ξεκοκαλίσαμε» και σου τις παρουσιάζουμε. Γιατί τα καλά βιβλία ποτέ δεν είναι αρκετά

Εξ Αίματος της Οκτάβια Ε. Μπάτλερ (εκδόσεις Αίολος)

Δεν πρέπει ποτέ να κρίνουμε ένα βιβλίο από το εξώφυλλο αλλά το συγκεκριμένο όπως και να το κάνουμε σε προδιαθέτει να το αγοράσεις. «Το 1976 η Ντέινα έχει μόλις κλείσει τα είκοσι έξι της και με του Κέβιν, του άντρα της, μετακομίζουν στο καινούργιο τους σπίτι, στο Λος Άντζελες. Ξαφνικά κι ενώ τακτοποιούν τα βιβλία τους, η Ντέινα χάνει τις αισθήσεις της. Όταν συνέρχεται, βρίσκεται στην άκρη ενός πυκνού δάσους και αμέσως αντιλαμβάνεται ότι στο ποτάμι που βρίσκεται δίπλα της πνίγεται ένα μικρό παιδί. Δίχως δεύτερη σκέψη βουτάει στο νερό και το σώζει, αλλά βγαίνοντας την περιμένει στην όχθη ένας άνδρας που τη σημαδεύει με το όπλο του. Κι ενώ κινδυνεύει η ζωή της, βρίσκεται και πάλι πίσω στο διαμέρισμά της, μουσκεμένη ως το κόκαλο. Μόλις έχει βιώσει την τρομακτικότερη εμπειρία της ζωής της, αλλά τότε δεν ήξερε ότι αυτό θα της συνέβαινε ξανά και ξανά...» θα βρεις γραμμένα στο οπισθόφυλλο.

Το Εξ Αίματος είναι ένα σκληρό βιβλίο που δεν χαρίζεται στον αναγνώστη του και πολύ καλά κάνει. Δεν φτιασιδώνει καταστάσεις, δεν ωραιοποιεί εμπειρίες. Στέκεται αδέκαστος κριτής απέναντι σε όσους λοιδορούν αυτούς που προσπαθούν και παλεύουν για μια καλύτερη ζωή υπομένοντας μάλιστα απαίσιες συμπεριφορές. Στο μυαλό των περισσοτέρων είναι θύματα που δεν μιλούν, πρόβατα που ακολουθούν τυφλά τον βοσκό τους, οδηγούμενα για σφαγή. Η Μπάτλερ με την διορατική της γραφή ωστόσο καταδεικνύει τον ηρωισμό των ανθρώπων που προσφέρουν στην επομένη γενιά τη σπορά για να φυτρώσει γύρω μας ένας καλύτερος κόσμος. Βλέποντας δίπλα όλο το Black Lives Μatter κίνημα να μεγαλώνει και να θεριεύει αξίζει να βυθιστείς στον κόσμο του Εξ Αίματος και να καταλάβεις κάποιους από τους λόγους που συμβαίνει και θα συνεχίσει να συμβαίνει αυτό, μέχρι να απορρίψουμε κάθε ξενοφοβική φωνή, κάθε ρατσιστικό νου.

Πριν χαθούν τα πουλιά της Charlotte McConaghy (εκδόσεις Μεταίχμιο)

H ιστορία του Πριν Χαθούν τα Πουλιά, βάσει της περίληψης κυλά κάπως έτσι: «Η Φράνι Στόουν ανέκαθεν ήταν ικανή να αγαπήσει αλλά ανίκανη να μείνει. Αφήνοντας πίσω της τα πάντα εκτός από τον ερευνητικό εξοπλισμό της, φτάνει στη Γροιλανδία με έναν και μοναδικό σκοπό: να ακολουθήσει τα τελευταία αρκτικά γλαρόνια που έχουν απομείνει στον κόσμο, στην τελευταία τους, ίσως, αποδημία στην Ανταρκτική. Η Φράνι πείθει το πλήρωμα ενός αλιευτικού σκάφους να την πάρει μαζί του και έτσι σαλπάρουν ενώ απομακρύνονται όλο και περισσότερο από τη στεριά και την ασφάλεια. Καθώς όμως η ιστορία της Φράνι αρχίζει να ξετυλίγεται –ένας παθιασμένος έρωτας, μια απούσα οικογένεια, ένα ολέθριο έγκλημα– γίνεται ξεκάθαρο ότι κυνηγάει πολλά περισσότερα από τα πουλιά. Όταν τα σκοτεινά μυστικά της Φράνι αποκαλύπτονται, θα κληθεί να αποφασίσει τι είναι διατεθειμένη να ρισκάρει για μια ακόμα ευκαιρία εξιλέωσης».

Αν μπορούσαμε θα βάζαμε από τώρα στοίχημα ότι το βιβλίο της McConaghy θα βρεθεί πολύ ψηλά στη λίστα με τους καλύτερους τίτλους της φετινής βιβλιοπαραγωγής. Έχοντας αποσπάσει επαίνους και διθυραμβικά σχόλια από το σύνολο των κριτικών το Πριν Χαθούν τα πουλιά, πετυχαίνει κάτι σπουδαίο. Προσφέρει το αίσθημα της λύτρωσης στον αναγνώστη μέσα από τον εξαιρετικό ρυθμό που κρατά η συγγραφέα όσο εσύ βυθίζεσαι σελίδα τη σελίδα στον κόσμο που υφαίνει.

Συγκινητικό κι ανθρώπινο σε αρπάζει από το λαιμό και σου παρουσιάζει τον τρόπο με τον οποίο οφείλει να στέκεται κάθε άνθρωπος απέναντι στη φύση. Ευαίσθητο, λυρικό ποντάρει πολλά στο χτίσιμο της ατμόσφαιρας που χτίζεται παράλληλα με την κεντρική ηρωίδα που αψηφά κάθε εμπόδιο που μπαίνει στον δρόμο της, ακολουθώντας το προσωπικό της όραμα και παίρνοντας πάνω της κάθε κόστος. Διαβάζεται απνευστί και συστήνεται ανεπιφύλακτα.

Το Γυάλινο Ξενοδοχείο της Emily St. John Mandel (εκδόσεις Ίκαρος)

«Η Βίνσεντ εργάζεται στο Ξενοδοχείο Κάιετ, ένα παλάτι πέντε αστέρων από γυαλί και κέδρο, στη Νήσο Βανκούβερ της Βρετανικής Κολομβίας. Το βράδυ που γνωρίζει τον Τζόναθαν Αλκάιτις, στην τζαμαρία του ξενοδοχείου εμφανίζεται ένα απειλητικό μήνυμα: Πρόσεχε μην καταπιείς κανένα σπασμένο γυαλί.

Την ίδια εποχή στο Μανχάταν ο Αλκάιτις απολαμβάνει τα κέρδη μιας καλοστημένης επενδυτικής απάτης, μεταφέροντας ανύπαρκτα χρηματικά ποσά μεταξύ των λογαριασμών των πελατών του. Όταν η επιχείρηση καταρρέει, αφανίζοντας περιουσίες και καταστρέφοντας ανθρώπινες ζωές, η Βίνσεντ ‒που παρίστανε τη σύζυγό του‒ εξαφανίζεται μέσα στη νύχτα. Χρόνια μετά ένα από τα θύματα της απάτης του Αλκάιτις προσλαμβάνεται για να διερευνήσει την παράξενη εξαφάνιση μιας γυναίκας από το κατάστρωμα ενός πλοίου» γράφει το οπισθόφυλλο του Γυάλινου Ξενοδοχείου, προδιαθέτοντας σε για όσα πρόκειται να συμβούν στις 376 σελίδες του.

Αν ψάχνεις μια λέξη για να περιγράψει ιδανικά το βιβλίο της Emily St. John Mandel τότε διάλεξε το συναρπαστικό. Δίχως άλλο μιλάμε για ένα βιβλίο με ιλιγγιώδη ρυθμό, ανατροπές επί ανατροπών και ήρωες που μοιάζουν τόσο πολύ με το είδωλο που συναντάμε αρκετοί μπροστά στον καθρέφτη μας κάθε πρωί. Η συγγραφέας τροφοδοτεί το δημιούργημα της με εξαιρετικούς διαλόγους, μνημειώδεις περιγραφές, λεπτό χιούμορ και τρομερή ένταση που κλιμακώνεται όσο ο αναγνώστης πλησιάζει προς το τέλος. Μέσα από ένα κολάζ κινηματογραφικών σχεδόν εικόνων εναλλάσσονται μπροστά σου παραπήγματα των αστέγων, ομοσπονδιακές φυλακές, υπόγεια κλαμπ, όσο φυλλομετράς αβίαστα τις σελίδες του. Δεν θα μας έκανε καμία έκπληξη αν σύντομα γυριζόταν σε ταινία, μιας κι η τολμηρή γραφή της Mandell βγάζει νοκ άουτ τη σεναριακή ένδεια της εποχής.

Άμνετ της Μάγκι Ο’ Φάρελ (εκδόσεις Ψυχογιός)

Ένα αγόρι, που το πέρασμά του από τη ζωή χάθηκε στη λησμονιά, αλλά το όνομά του έμεινε στην Ιστορία ως ο τίτλος ενός από τα διασημότερα θεατρικά έργα όλων των εποχών, ζωντανεύει από την πένα μιας σπουδαίας συγγραφέως στην καλύτερή της στιγμή.

Αυτή είναι η τρυφερή και αβάσταχτα συγκινητική ιστορία του ‘Αμνετ, που, μια καλοκαιριάτικη μέρα του 1596, στο Στράτφορντ, αναζητά απεγνωσμένα βοήθεια για να σώσει τη δίδυμη αδερφή του, η οποία πέφτει στο κρεβάτι με πυρετό. Κανένας δεν είναι στο σπίτι. Η μάνα τους, η ‘Αγκνες, είναι στον μαγισσόκηπό της, όπου καλλιεργεί βοτάνια, ενώ ο πατέρας τους λείπει στο Λονδίνο για δουλειά. Οι δυο γονείς δεν ξέρουν πως μέχρι το τέλος της εβδομάδας ένα από τα παιδιά τους δε θα είναι πλέον στη ζωή.

Αν κάνεις μια γρήγορη διαδικτυακή αναζήτηση για το Άμνετ, θα διαπιστώσεις ότι βρίθει επαίνων και κολακευτικών σχολίων για το αδιαπραγμάτευτο ταλέντο της Ο’ Φάρελ. Όλα τα παραπάνω είναι απόλυτα δικαιολογημένα μιας και μιλάμε για ένα από τα πιο ενδιαφέροντα βιβλία που έφτασαν φέτος στο ράφι μας. Η συγγραφέας παίρνει μια σπαρακτική ιστορία και την ανάγει σε ένα στοχαστικό και βαθιά φιλοσοφικό δημιούργημα που καταλήγει σπουδή πάνω στην απώλεια. Εξαιρετική η μετάφραση του Κορτώ ο οποίος αναδεικνύει τις αρετές της γραφής της Ο’ Φάρελ η οποία αιχμαλωτίζει τον αναγνώστη μέσα από το συγκλονιστικό ψυχογράφημα των ηρώων που αποδίδει στο χαρτί.

Όλιβ Κίττριζ της Elizabeth Strout (εκδόσεις Άγρα)

Εν είδει περίληψης στο οπισθόφυλλο του βιβλίου θα βρεις γραμμένα τα ακόλουθα: «ΟΛΙΒ KITTPITZ: αδάμαστη, συμπονετική και συχνά δύσκολη και απρόβλεπτη. Συνταξιούχος καθηγήτρια σε μια μικρή παραθαλάσσια πόλη του Μέην, η Όλιβ όσο μεγαλώνει τόσο πασχίζει να κατανοήσει τις αλλαγές στη ζωή της. Μια γυναίκα που διαβάζει τις καρδιές των γύρω της, τους θριάμβους και τις τραγωδίες τους...»

Η Elizabeth Strout είναι ξεκάθαρα μια από τις σημαντικότερες Αμερικανίδες συγγραφείς της γενιάς της κι η Όλιβ Κίττριζ είναι αδιαμφισβήτητα το αριστούργημα της, τιμημένο με το βραβείο Pullitzer του 2009, ξεχωρίζει ανάμεσα στην παγκόσμια σοδειά βιβλίων των τελευταίων 15 χρόνων. Η πυκνότητα της γραφής της κι ο δεξιοτεχνικός τρόπος με τον οποίο στήνει την αφήγησή της, αναδεικνύουν το συγκλονιστικό αυτό βιβλίο, που φτάνει μέχρι τα μύχια της ψυχής όποιου το διαβάσει. Άλλωστε πραγματεύεται στοχαστικά την εξερεύνηση της ανθρώπινης ψυχής, λιτά, απέριττα δίχως συναισθηματικά κλισέ και βιαστική αφήγηση. Επενδύει αντίθετα στο εύθραυστο της φύσης του ανθρώπου και στους οικογενειακούς δεσμούς που αλυσοδεμένα σχεδόν μας ακολουθούν σε όλη την πορεία της ζωής μας.