Γράφει ο Σπύρος Σμυρνής
Όσο πλησιάζουν οι πασχαλινές διακοπές, τόσο περιμένουμε εναγωνίως λίγες μέρες ξεκούρασης και αποφόρτισης από τα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Αν ανήκεις μάλιστα στην κατηγορία των βιβλιόφιλων τότε θα μπορέσεις να επενδύσεις λίγο από τον ελεύθερο χρόνο σου στην ανάγνωση ενός από τα εξαιρετικά βιβλία της πρόσφατης φουρνιάς των εκδοτικών οίκων της χώρας. Για να σε βγάλουμε από τον κόπο του ψαξίματος λοιπόν σου προτείνουμε τα καλύτερα από αυτά που μας κράτησαν συντροφιά πρόσφατα.
Η Κλάρα κι ο Ήλιος του Καζούο Ισιγκούρο (εκδόσεις Ψυχογιός)
Στο πρώτο μυθιστόρημά του μετά τη βράβευσή του με το Νομπέλ (2017), ο Καζούο Ισιγκούρο αφηγείται την ιστορία της Κλάρας, μιας Τεχνητής Φίλης με εκπληκτική παρατηρητικότητα και ιδιαίτερη ευαισθησία, η οποία από τη θέση της στο κατάστημα, όπου πωλείται, παρακολουθεί με προσοχή τη συμπεριφορά όσων έρχονται για να ρίξουν μια ματιά, αλλά και όσων περνούν απ’ έξω, στον δρόμο. Και ελπίζει πως σύντομα κάποιος θα τη διαλέξει.
Ένα βαθιά συγκινητικό βιβλίο που μας προσφέρει μια μοναδική άποψη του διαρκώς μεταβαλλόμενου κόσμου μας μέσα από τα μάτια μιας αξέχαστης αφηγήτριας. Η αριστοτεχνικά συγκρατημένη πρόζα του Ισιγκούρο ενισχύει τη συναισθηματική δύναμη και τη σπάνια τρυφερότητα του κειμένου, που διερευνά το πλέον θεμελιώδες ερώτημα: Τι σημαίνει στ’ αλήθεια ν’ αγαπάς;
Η γραφή του Ισιγκούρο συνεπαίρνει τον αναγνώστη από την πρώτη κιόλας σελίδα, κρατώντας στιβαρό ρυθμό όσο οι χαρακτήρες ξετυλίγονται μπροστά μας, μέσα από τις αδιαμφισβήτητες αφηγηματικές αρετές του Νομπελίστα συγγραφέα. Στοχαστικό κι ανεπιτήδευτο το βιβλίο του αγκαλιάζει το είδος της επιστημονικής φαντασίας πατώντας στα ιερά χώματα των Ισαάκ Ασίμοβ και Φίλιπ Κ. Ντικ. Την ίδια ώρα τρυπώνουν στην εξέλιξη της ιστορία του κινηματογραφικά στοπ καρέ που μοιάζουν βγαλμένα από επεισόδιο του Black Mirror. Μέσα από την απολαυστική γραφή του ο Ισιγκούρο βουτά στα ανεξερεύνητα για εκείνον νερά της τεχνητής νοημοσύνης συνθέτοντας μια ιστορία για την εύθραυστη ανθρώπινη ύπαρξη που θα αιχμαλωτίσει κάθε μελλοντικό του αναγνώστη.
Το Σπίτι της Σιωπής του Ορχάν Παμούκ (εκδόσεις Πατάκη)
Διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο του βιβλίου του Παμούκ. «Σ' ένα σπίτι που καταρρέει, σε μια μικρή παραθαλάσσια πόλη κοντά στην Ιστανμπούλ, ζει κατάκοιτη στο κρεβάτι η χήρα Φατμά. Τη φροντίζει ένας νάνος, ο Ρετζέπ, νόθος γιος του συζύγου της· οι δυο τους μοιράζονται μυστικά και παράπονα. Η Φατμά περιμένει όπως κάθε καλοκαίρι για λίγες μέρες τα τρία εγγόνια της: τον Φαρούκ, έναν ιστορικό που πνίγει την απογοήτευσή του για τη ζωή στο αλκοόλ, την ευαίσθητη, προοδευτική Νιλγκιούν, και τον Μετίν, μαθητή λυκείου που ονειρεύεται την εύκολη ζωή. Με τον ερχομό τους, θα αρχίσουν να ξετυλίγονται αναμνήσεις και η ιστορία του παππού τους, που νόμιζε πως μπορούσε να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση.»
Ένα βιβλίο για την πολιτική αναταραχή και το κοινωνικό χάος στην Τουρκία πριν από το πραξικόπημα του 1980. Ένα μυθιστόρημα όπου ο Ορχάν Παμούκ μιλά, με τον μοναδικό του τρόπο, για τα αγαπημένα του θέματα: την πατρίδα του και τη σχέση της με τον κόσμο, τις συλλογικές και τις ατομικές ψευδαισθήσεις, τα κοινά όνειρα όλων των ανθρώπων.
Ο Παμούκ είναι δίχως άλλο ο πιο σπουδαίος σύγχρονος Τούρκος συγγραφέας. Στο Σπίτι της Σιωπής αλέθει στο αφηγηματικό του αλέτρι την ιστορία, την πολιτική, τη μνήμη αλλά και τις κοινωνικές τάξεις της γειτονικής χώρας. Μέσα από την ιστορία μιας οικογένειας τριών γενεών ο Παμούκ δεν χαρίζεται σε κανέναν. Ούτε στους ήρωες, ούτε στον αναγνώστη, ούτε προφανώς σε όσα συμβαίνουν στο πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας από το 1975 κι έπειτα. Με τη δηλητηριώδη πένα του ο Τούρκος συγγραφέας υφαίνει ένα ακόμη σοβαρό πολιτικό σχόλιο για τα τεκταινόμενα στον τόπο του. Αιχμηρός μα και δεινός αφηγητής ο Παμούκ σε παίρνει από το χέρι και σου χαρίζει ακόμη ένα εξαιρετικό βιβλίο.
Μόνο αν μυρίζει αίμα του Stephen King (Εκδόσεις Κλειδάριθμος)
Υπάρχουν αυτοί που γράφουν ιστορίες τρόμου κι υπάρχει κι ο Stephen King. Υπάρχουν βιβλία που διαβάζεις βαριεστημένα, μόνο και μόνο επειδή τα πλήρωσες και δεν θες να τα αφήσεις στη μέση, υπάρχει και το Μόνο Αν μυρίζει αίμα. Στο οπισθόφυλλό του μπορείς να διαβάσεις τα εξής: «Οι άνθρωποι της δημοσιογραφίας έχουν ένα ρητό: "Μια είδηση θα γίνει θέμα μόνο αν μυρίζει αίμα" - και μια βόμβα στο Γυμνάσιο Άλμπερτ Μακρέντι είναι εγγυημένο ότι θα γίνει πρώτο θέμα σε κάθε έκτακτο δελτίο ειδήσεων. Έτσι αρχίζει το Μόνο αν μυρίζει αίμα, η αυτοτελής συνέχεια του best seller The Outsider (Ο ξένος), με κεντρική ηρωίδα την ασύγκριτη Χόλι Γκίμπνι στην πρώτη πρωταγωνιστική της υπόθεση.
Δίπλα στο Μόνο αν μυρίζει αίμα φιγουράρουν επάξια άλλα τρία υπέροχα, μακροσκελή διηγήματα αυτού του "απίστευτα πολυτάλαντου και ευέλικτου συγγραφέα".
Στο Τηλέφωνο του κυρίου Χάριγκαν, η φιλία ενός εφήβου και ενός ηλικιωμένου αποκτά μια απροσδόκητη μετά θάνατον τροπή, Η ζωή του Τσακ είναι η συγκινητική ανασκόπηση μιας ζωής που προβάλλεται από το τέλος προς την αρχή και, στον Αρουραίο, ένας συγγραφέας σε αδιέξοδο αναγκάζεται να έρθει αντιμέτωπος με τη σκοτεινή πλευρά της φιλοδοξίας».
Τέσσερις νουβέλες λοιπόν συνθέτουν το τελευταίο βιβλίο του άρχοντα του τρόμου που εκδόθηκε στα ελληνικά, επιβεβαιώνοντας ότι η φόρμα της νουβέλας ταιριάζει γάντι στον King. Ο πυκνός λόγος του κι οι καλοδουλεμένοι χαρακτήρες του, αφήνουν το περιθώριο να αναπνεύσει το κείμενο, χωρίς να κουράσει στιγμή τον αναγνώστη. Ο εικονοπλαστικός του λόγος ρέει με τέτοιον τρόπο που νομίζεις ότι παρακολουθείς ένα εθιστικό φιλμάκι τρόμου, που θα θυμάσαι για καιρό. Σκοτεινή ατμόσφαιρα, ανεπιτήδευτο χιούμορ κι εμπνευσμένη χαρακτήρες μας κάνουν να βροντοφωνάξουμε Long Live the King!
O Mάρτυρας του Jean Bloch- Michel (εκδόσεις Οκτάνα)
Ο Μάρτυρας είναι ένα σπουδαίο βιβλίο, που επιβεβαιώνει σε κάθε του ανάγνωση το πηγαίο συγγραφικό ταλέντο του Jean Bloch- Michel.
«Σήμερα ξέρω πως το μοναδικό πάθος που με διακατείχε ήταν η αδυναμία μου να δράσω. Έχτισα τη ζωή μου πάνω στον φόβο και την άρνηση: αυτό με προφύλασσε από κάθε κίνδυνο. Ήμουν αποφασισμένος να υπερασπιστώ τη μοναχικότητά μου και να προσπαθήσω να κλείσω τα μάτια σε όλα όσα δεν ήθελα πια να βλέπω. Η περιφρόνηση που έδειχνα για οτιδήποτε ξέφευγε από το πεδίο της δουλειάς μου δεν ήταν αξεχώριστη από μια κάποια ζήλια για εκείνους που επιτύγχαναν εκεί όπου εγώ δεν τολμούσα να δοκιμαστώ. Όλη μου η συμπεριφορά δεν ήταν στην πραγματικότητα παρά μια εσκεμμένη πόζα. Ξέρω πολύ καλά ότι έτσι κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι. Εκείνο που με πείραζε πάνω απ' όλα ήταν η ευκολία με την οποία έκριναν τη ζωή μου, τη στιγμή που, για να είμαι ειλικρινής, εκτιμούσα ότι η δική μου ζωή ήταν πιο πολύτιμη από τη δική τους. Η μητέρα μου, οι μαθητές μου, ο Μισέλ, η Κλωντ, η Εριέττα. Σήμερα ξέρω ποιο είναι το έγκλημά μου».
Αυτά τα λόγια θα βρεις στο οπισθόφυλλο του Μάρτυρα εν είδει εισαγωγής στο αναγνωστικό του σύμπαν. Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό βιβλίο που πραγματεύεται με αφοπλιστικό τρόπο την ιστορία ενός φιλήσυχου πολίτη που είδε τη ζωή του να καταρρέει μπροστά στα μάτια του δίχως να κάνει απολύτως τίποτα. Λοξοκοιτώντας μία προς τον Camus και προς τον Brecht και τον Kafka ο συγγραφέας υφαίνει το πορτρέτο ενός ανθρώπου που προτίμησε να περάσει τη ζωή του άπραγος αγνοώντας όσα έβραζαν μέσα του, καταπιέζοντας τα στο όνομα της ηρεμίας και της ησυχίας του.
Ένα μυθιστόρημα για τους εκατομμύρια ανθρώπους που λυγίζουν υπό το βάρος των ονείρων και δεν γίνονται τίποτα άλλο παρά μια μονοκοντυλιά στο πέρας του χρόνου, ένας ακόμη αριθμός ενός άψυχου σαρκίου που έζησε μονάχα όσο ζουν αντίστοιχοι αριθμοί σε ληξιαρχικούς καταλόγους. Συνταρακτικό βιβλίο.
Ο Μεγάλος Αποχαιρετισμός του Raymond Chandler (εκδόσεις Κέδρος)
«Δεν υπάρχει παγίδα πιο επικίνδυνη απ΄ αυτή που στήνεις στον ίδιο σου τον εαυτό...»
Αυτή η σκέψη γυρίζει συνεχώς στο μυαλό σου διαβάζοντας τον Μεγάλο Αποχαιρετισμό του Raymond Chandler από τις εκδόσεις Κέδρος.
Ένα από τα πολλά βράδια τα οποία ο ντετέκτιβ Φίλιπ Μάρλοου περνάει σε κάποιο μπαρ συντροφιά με ένα τζιν φις γνωρίζει τον Τέρι Λένοξ, έναν αλκοολικό δυστυχισμένο άντρα, σημαδεμένο στο πρόσωπο και στην ψυχή, παντρεμένο με την πανέμορφη και πάμπλουτη Σίλβια.
Μεταξύ των δυο ανδρών αναπτύσσεται μια ειλικρινής φιλία, η οποία οδηγεί τον Μάρλοου να βοηθήσει τον Λένοξ να διαφύγει στο Μεξικό, όταν η Σίλβια βρίσκεται άγρια δολοφονημένη στον ξενώνα του σπιτιού της.
Συγχρόνως ο Μάρλοου προσλαμβάνεται από τη γυναίκα ενός διάσημου συγγραφέα ο οποίος βουτηγμένος στο αλκοόλ και σε βίαιες συμπεριφορές αδυνατεί να τελειώσει το τελευταίο του βιβλίο.
Μετά από λίγο καιρό ο ντετέκτιβ λαμβάνει ένα γράμμα από το Μεξικό, στην ουσία μία ομολογία του Λένοξ ότι εκείνος σκότωσε τη γυναίκα του μαθαίνοντας συγχρόνως ότι ο ίδιος βρίσκεται νεκρός σε μια μεξικάνικη πόλη.
Τη σχέση που μπορεί να έχει το τραγικό ζευγάρι με τον αυτοκαταστροφικό συγγραφέα καλείται να ανακαλύψει ο Μάρλοου, ο οποίος αγνοώντας τη γραμμή της αστυνομίας συνεχίζει σκαλίζοντας κρυφές ζωές και ένοχα μυστικά που βρίσκονται πίσω από τη βιτρίνα της καλής κοινωνίας.
Από το εξώφυλλο του βιβλίου καταλαβαίνεις ότι διαβάζοντάς το μπαίνεις σε μια άλλη ατμόσφαιρα ασπρόμαυρης εποχής, τόσο μακρινής αλλά και τόσο νοσταλγικής για τους λάτρεις του παλιού καλού νουάρ. Εικόνες από παλιό σινεμά- γεμάτες καπνό, όμορφες καλοντυμένες femmes fatales και κομψούς κυρίους από τη μία, και σκληρούς " μπάτσους" από την άλλη- αριστοτεχνικά δεμένες μέχρι την κορύφωση της ιστορίας.