Μπακάλικα που είναι και ταβέρνες: Η παλιά Αθήνα (και ο Πειραιάς) ζει
Στην Αθήνα και τον Πειραιά, οινοπαντοπωλεία, μπακάλικα και μπακαλοταβέρνες κρατούν ζωντανή τη γεύση και την ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής.

Στην Αθήνα και τον Πειραιά, οινοπαντοπωλεία, μπακάλικα και μπακαλοταβέρνες κρατούν ζωντανή τη γεύση και την ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής.
Ξύλινα ράφια φορτωμένα με τυριά, αλλαντικά και όσπρια. Βαρέλια με χύμα κρασί. Παλιά ψυγεία, κονσέρβες στοιβαγμένες σε πυραμίδες, ασπρόμαυρες φωτογραφίες από μια άλλη εποχή.
Και ανάμεσα σε όλα αυτά, τραπεζάκια μικρά, αλλά γεμάτα μεγάλες γεύσεις: ζουμεροί κεφτέδες, τραγανές τηγανητές πατάτες, φάβα, συκώτι, σουτζούκι, ομελέτες, μεζέδες για τσίπουρο και κρασί.
Τα μπακάλικα-μεζεδοπωλεία της Αθήνας και του Πειραιά είναι ένας φόρος τιμής στην απλότητα και την αυθεντικότητα. Είναι τα μέρη όπου το φαγητό έχει ιστορία, όπου η παρέα στήνεται γύρω από ένα τραπέζι γεμάτο μεζέδες για να πει ιστορίες παλιές.
Από τα παλιά οινοπαντοπωλεία που επιμένουν να μένουν ίδια εδώ και έναν αιώνα, μέχρι τις γωνιές εκείνες που συνδυάζουν τη θαλπωρή του μπακάλικου με την απόλαυση μιας καλής ταβέρνας ή ενός παλιακού μεζεδοπωλείου, σου μαζέψαμε τις καλύτερες διευθύνσεις για να απολαύσεις γνήσια, παρεΐστικα τραπεζώματα, με νοσταλγία, αλλά και γεύση.
Ψαρρών 38 & Σαλαμίνος, Ταμπούρια, τηλ: 210 4612674
Το Ειδικόν δεν είναι απλά ένα ακόμα μεζεδοπωλείο· είναι κομμάτι της ιστορίας του Πειραιά, ένα από τα ελάχιστα αυθεντικά οινοπαντοπωλεία που επιμένουν να μένουν ίδια κι απαράλλαχτα εδώ και έναν αιώνα.
Ξεκίνησε τη δεκαετία του 1920 σαν μπακάλικο με λίγα τραπεζάκια, όπου οι περαστικοί μπορούσαν να σταθούν για έναν μεζέ και ένα ποτηράκι κρασί. Σήμερα, η τρίτη γενιά της οικογένειας, ο εγγονός του αρχικού ιδιοκτήτη, κρατάει ζωντανό το ίδιο σκηνικό: τα παλιά ψυγεία, οι πυραμίδες από κονσέρβες, οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες στους τοίχους, τα παλιά ραδιόφωνα, ακόμα και οι πλεξούδες με τα σκόρδα που κρέμονται από το ταβάνι.
Και όσο χαζεύεις τον χώρο, έρχεται το φαγητό να σου θυμίσει πως η νοσταλγία γίνεται ακόμα πιο γλυκιά με ένα γεμάτο τραπέζι. Το μενού του Ειδικόν είναι ό,τι πρέπει για μερακλήδες: Βελουδένια φάβα με μπόλικο κρεμμυδάκι, τραγανά τηγανητά κεφτεδάκια, μελωμένοι γίγαντες στον φούρνο, ζουμερό συκώτι, καυτερό σουτζούκι για τους τολμηρούς – και φυσικά, η θρυλική "τούρτα", το σουξέ του μαγαζιού: ένα βουνό από τηγανητές πατάτες, σκεπασμένο με αυγά μάτια.
Ο χώρος, η γεύση, η ατμόσφαιρα, ακόμα και οι τιμές, παραμένουν αληθινές: με 15€ το άτομο, τρως, πίνεις και νιώθεις για λίγο πως ο χρόνος σταμάτησε – και πως βρίσκεσαι στο σωστό μέρος.
Δεληγιώργη 16, Πειραιάς, τηλ: 694 505 9328
Στον Πειραιά, σε ένα γωνιακό ημιυπόγειο, υπάρχει ένα μέρος που ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει. Το Μπακάλικο του Φίλιππα, γνωστό στους παλιούς Πειραιώτες και ως το μπακάλικο του Σκυλοδήμου, λειτουργεί αδιάκοπα από το 1959, παραμένοντας αναλλοίωτο και αφοσιωμένο στην ίδια απλή, αυθεντική φιλοσοφία: λίγα τραπέζια, καλό φαγητό και μερακλίδικες γεύσεις.
Εδώ, δεν χρειάζονται μοντέρνες πινελιές ούτε περίτεχνα μενού. Στα ράφια, στοιβαγμένα ελληνικά όσπρια, αλλαντικά, τυριά και παραδοσιακά προϊόντα από όλη την Ελλάδα, θυμίζουν ότι βρίσκεσαι πρώτα απ’ όλα σε μπακάλικο. Ανάμεσα στις μεταλλικές ραφιέρες και τις χαρτόκουτες με προμήθειες, λίγα ξύλινα τραπεζάκια περιμένουν να φιλοξενήσουν εκείνους που ξέρουν να εκτιμούν το απλό.
Ό,τι βγει από την κουζίνα είναι καλομαγειρεμένο, με αγνά υλικά και σπιτικό χαρακτήρα. Οι κεφτέδες είναι τραγανοί απέξω και αφράτοι μέσα, οι πατάτες τηγανίζονται όπως πρέπει – χρυσαφένιες και τραγανές, με αυγά μάτια από πάνω. Τα αλίπαστα, η φάβα με κρεμμυδάκι, τα χόρτα εποχής και τα ψαρικά ημέρας – μαρίδα, γαύρος τηγανητός, μπακαλιάρος – φέρνουν αρώματα παλιάς ταβέρνας. Τα Σαββατοκύριακα, θα βρεις και ομελέτες. Και φυσικά, όλα αυτά συνοδεύονται με χύμα κρασί ή τσίπουρο.
Κι αν στο τέλος του γεύματος σε ρωτήσουν αν θέλεις γλυκό, μην εκπλαγείς. Ο χαλβάς κερασμένος είναι κανόνας, γιατί κάποια πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ. Όσο για τον λογαριασμό; Δύσκολα θα ξεπεράσεις τα 12-15€ το άτομο, τρώγοντας καλά και πίνοντας ακόμα καλύτερα.
Σαλαμίνος 8, Βοτανικός, τηλ: 210 3464167
Ολόγυρα δεν θα βρεις τίποτα πέρα από μάντρες, βενζινάδικα και μεταφορικές εταιρείες. Μόλις όμως φτάσεις εδώ, θα καταλάβεις ότι το περιβάλλον δεν έχει καμία σημασία. Η ουσία βρίσκεται μέσα, στα ξύλινα τραπέζια, στις παλιές φωτογραφίες που κοσμούν τους τοίχους, στις μυρωδιές της κουζίνας που σε υποδέχονται πριν καν μπεις από την πόρτα. Ο Λελούδας είναι κάτι περισσότερο από μια ταβέρνα. Είναι ένα ζωντανό κομμάτι της ιστορίας της πόλης.
Από το 1928 μέχρι σήμερα, αυτό το οινομαγειρείο έχει επιβιώσει από πολέμους, εμφύλιο, δικτατορία και αμέτρητες οικονομικές κρίσεις, χωρίς ποτέ να αλλάξει χαρακτήρα, λειτουργώντας αρχικά ως μπακάλικο και κρεοπωλείο. Δεν μπήκε καν στον πειρασμό να εκσυγχρονιστεί. Και ευτυχώς. Γιατί η μαγεία του Λελούδα βρίσκεται ακριβώς στην αυθεντικότητα και στο φιλόξενο περιβάλλον που σε κάνει να νιώθεις σαν στο σπίτι σου.
Το μενού είναι όσο πιο παραδοσιακό γίνεται: Ζυγούρι κοκκινιστό με πατατούλες τηγανιτές, καλοτηγανισμένος μπακαλιάρος σκορδαλιά, φασόλια γίγαντες που λιώνουν στο στόμα, ρεβίθια κοκκινιστά με ρέγγα στον φούρνο, βιολογική φάβα Φενεού με μπόλικο κρεμμυδάκι. Κάθε μέρα υπάρχουν και μερικά πιάτα ημέρας.
Η εμπειρία δεν θα ήταν ολοκληρωμένη χωρίς το χύμα κρασί, που ρέει άφθονο και συμπληρώνει την απόλαυση. Και το καλύτερο; Ο λογαριασμός δύσκολα ξεπερνά τα 15€ το άτομο, με κρασί περιλαμβανόμενο. Ο Λελούδας είναι η τρανή απόδειξη ότι δεν χρειάζονται φανταχτερές διακοσμήσεις και γκουρμέ πειραματισμοί για να φας καλά. Χρειάζεται απλώς μεράκι, ποιότητα και αυθεντικότητα.
Καρπενησίου 3, Περιστέρι, τηλ: 2105776408
Αν είσαι από αυτούς που νοσταλγούν τις παλιές, αυθεντικές μπακαλοταβέρνες, τότε η Μπακαλοταβέρνα του Θόδωρου στο Περιστέρι είναι το μέρος που ψάχνεις. Ένας χώρος που θυμίζει τα μπακάλικα μιας άλλης εποχής, με ράφια γεμάτα εκλεκτά παραδοσιακά προϊόντα από κάθε γωνιά της Ελλάδας –από παστό Μάνης και σύγκλινο, μέχρι παλαιωμένες γραβιέρες και όσπρια, αλλά και με μια φιλόξενη αυλή όπου το τσίπουρο και το κρασί ρέουν άφθονα, συνοδεία λαχταριστών, παραδοσιακών πιάτων.
Εδώ, δεν θα βρεις φανταχτερούς καταλόγους ή «πειραγμένες» γεύσεις. Θα γευτείς ατόφια, σπιτικά μαγειρευτά, όπως γίδα βραστή, σαλιγκάρια στιφάδο, φασόλια γίγαντες και ρεβίθια φούρνου, φτιαγμένα με τα πιο αγνά υλικά. Και, αν έρθεις Σαββατοκύριακο, η σχάρα παίρνει φωτιά, με ζουμερά ψητά της ώρας, όπως συκώτι μοσχαρίσιο με πατάτες, χοιρινή και μοσχαρίσια μπριζόλα, μπιφτέκι προβατίνας, αρνίσια παϊδάκια για να χαίρονται όλα τα παιδάκια και παϊδάκια κοτόπουλο. Εξίσου ωραία και η τηγανιά κοτόπουλο.
Ό,τι κι αν παραγγείλεις, μη φύγεις χωρίς να δοκιμάσεις τη γουρνοπούλα, που λιώνει στο στόμα και κάνει ιδανικό ταίρι με το λευκό ημίγλυκο κρασί που ρέει στα ποτήρια. Το σκηνικό συμπληρώνει η απλή, φιλική ατμόσφαιρα, που κάνει κάθε επίσκεψη να μοιάζει με φαγοπότι στο σπίτι αγαπημένων φίλων.
Όλα αυτά, σε τιμές που δεν θα σε κάνουν να το ξανασκεφτείς, αφού ο λογαριασμός δύσκολα ξεπερνά τα 15€ το άτομο.