Θέατρο σε καφενείο έχεις δει ποτέ;

Τετάρτη βράδυ, στο καφενείο Παράταιρο στον Κορυδαλλό δεν πέφτει καρφίτσα. Τα τραπέζια έχουν παραταχθεί σε διάταξη θεατρική. Μοναδική κενή θέση, αυτή στο κεντρικό τραπεζάκι, στολισμένη με ένα υφαντό. Στη μία από τις δύο καρέκλες, κάθεται η ηθοποιός Σοφία Λιάκου. Στον πανικό της αργοπορίας, θα μπορούσε κανείς να μπερδευτεί, και να πάει να πιάσει την θέση δίπλα της. Όχι εγώ, μια φίλη από το χωριό, δεν την ξέρεις.

Αν το θέατρο είναι ούτως ή άλλως συνέργεια –περισσότερο από κάθε άλλη τέχνη– το θέατρο που βγαίνει από τις αίθουσες και μπαίνει σε χώρους οι οποίοι καταργούν τα όρια μεταξύ θεατών και ηθοποιών πολλαπλασιάζει αυτή την εμπειρία, στέλνοντάς την στη στρατόσφαιρα. Δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε θέατρο σε καφενείο. Είχε προηγηθεί, το μακρινό 2011, το υπέροχο Τάβλι του Δημήτρη Κεχαΐδη, σκηνοθετημένο από τον Κώστα Κάππα και τον Νίκο Ορφανό και αργότερα, το 2019, το ίδιο έργο σε σκηνοθεσία της Δανάης Σπηλιώτη, που ανέβηκε σε καφενεία της Αθήνας αλλά και όλης της Ελλάδας.

Τι αλλάζει εδώ; Καταρχάς, το πρωτότυπο κείμενο της Βαλεντίνας Παπαδημητράκη, που γράφτηκε τώρα, σήμερα, χτες, συγκεκριμένα για να ανέβει σε καφενεία, και για να μιλήσει για ένα εξαιρετικά τωρινό, εξαιρετικά επείγον ζήτημα: Τον υπερτουρισμό, το gentrification, την αλλοίωση του χαρακτήρα της (κάθε) γειτονιάς από την επέλαση του Airbnb και του παντοπωλείου που έγινε Φαγώσιμα Είδη Δώρων, με προϊόντα φυσικά μικροπαραγωγών, φυσικά απ’ όλη την Ελλάδα. Διαβολικά ευφυής ο συμβολισμός του να ανεβαίνει αυτή η παράσταση σε ένα παραδοσιακό καφενείο.

Χωρίς υπερβολικές εξηγήσεις και περιττούς συναισθηματισμούς, χωρίς ποτέ να φωνάζει ή να ρέπει προς το μελό, η Σκιά της μύγας λέει όλα εκείνα που σκεφτόμαστε, που φοβόμαστε, που συζητάμε στις παρέες. Την ηρωίδα μας, που έχει κατέβει με τη βαλίτσα της στο καφενείο να περιμένει τους τουρίστες του Airbnb που διαθέτει από πάνω, ενσαρκώνει με πηγαίο μπρίο και απολαυστικούς αυτοσχεδιασμούς η Σοφία Λιάκου. Η ευρηματική σκηνοθεσία του Τάσου Καρακύκλα της δίνει τον χώρο που χρειάζεται για να περάσει με ευκολία από την τεχνητή χαρά για το επερχόμενο δικό της ταξίδι στην ήσυχη μελαγχολία για ένα δύσκολο παρελθόν, και από εκεί στη συμβιβασμένη απόγνωση για ένα παρόν του οποίου το χρυσωμένο χάπι δεν καταπίνεται εύκολα και ο θησαυρός αρχίζει να μοιάζει επικίνδυνα με άνθρακα.

Δεν είναι ακριβώς μονόλογος: Είναι βασικά διάλογος, του οποίου ακούμε μόνο τη μία πλευρά –κι άλλη τραγική ειρωνεία. Ο σκηνοθέτης Τάσος Καρακύκλας αναλαμβάνει και τον (βουβό, αλλά ιδιαιτέρως εκφραστικό) ρόλο του καφετζή. Οι θεατές στα γύρω τραπέζια είμαστε τουρίστες, θα φύγουμε σε λίγο για την ξενάγησή μας στο Σούνιο. Ευτυχώς που δεν καταλαβαίνουμε –ή μήπως καταλαβαίνουμε; Η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου ευρώ, για έξοδα κράτησης και χρέωση υπηρεσιών.

Να τη δεις τη Σκιά της Μύγας, είναι θέατρο στα πιο τωρινά, στα πιο εξωστρεφή του. Και να μείνεις μετά για τσιπουράκι και μεζέ στα καφενεία που ανεβαίνει. Ρίξε φεύγοντας και μια ματιά στην είσοδο της από πάνω πολυκατοικίας, μπορεί να έχει κλειδαριά με κωδικό για τα διαμερίσματα του ρετιρέ της, που έχουν θέα στην Ακρόπολη.

Συντελεστές
Κείμενο: Βαλεντίνα Παπαδημητράκη
Σκηνοθεσία: Τάσος Καρακύκλας
Μουσική: Φώτης Σιώτας
Κοστούμια: Βάσω Γιαρένη
Φωτογραφίες: Στέλιος Αγγελίδης, Σίμος Γιαννάκος
Οργάνωση παραγωγής: Βαλεντίνα Παπαδημητράκη
Ερμηνεία: Σοφία Λιάκου
Στον ρόλο του καφετζή ο Τάσος Καρακύκλας.
Μια συμπαραγωγή του Θεάτρου του παπουτσιού πάνω στο δέντρο
με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.