Πού έκαναν σεξ οι Αθηναίοι του Μεσοπολέμου;

Το νεοκλασικό κτίριο στη γωνία των οδών Δεριγνύ και Μαυροματαίων, απέναντι από το Πεδίο του Άρεως, δείχνει ήσυχο κι αθώο, ένα ακόμα μισοεγκαταλελειμμένο νεοκλασικό του προηγούμενου αιώνα. Έχεις περάσει από μπροστά του χιλιάδες φορές, χωρίς να του ρίξεις δεύτερη ματιά. Και σίγουρα, χωρίς να φανταστείς ότι το 1931 εδώ βρισκόταν το άντρο των οργίων του διαβόητου επιχειρηματία Ιωάννη Μέρμηγκα.

«Το ένα δωμάτιο είχε όλα του τα έπιπλα, τις κουρτίνες και τα κρεβάτια ολόμαυρα. Τίποτα το λευκό δεν υπήρχε. Ούτε ηλεκτρικό άναβαν τη νύχτα. Μια από τις ελαφρές γυναίκες που ανακρίθηκαν βεβαίωσε ότι στο δωμάτιο αυτό λάμβαναν χώρα όργια που δεν μπορούσαν να περιγραφούν δημοσίως: Πολυάριθμα κεριά άναβαν γύρω από τους γυμνούς θαμώνες του δωματίου «οι οποίοι μετά την πρέζα της κοκαΐνης εκυλίοντο όλοι εις απεριγράπτους σπασμούς, ίδια σκουλήκια σε ολόμαυρον βούρκο». Το άλλο δωμάτιο ήταν ολοκίτρινο με κινέζικη διακόσμηση. Εκεί οι επισκέπτες κάπνιζαν όπιο με μακριές σύριγγες. Το τρίτο δωμάτιο ήταν το κόκκινο δωμάτιο «με άπειρες φωτογραφίες γυμνών χαρεμιών και άλλων σιχαμερών συμπλεγμάτων».

Καμιά εικοσαριά άτομα στεκόμαστε, μια Πέμπτη απόγευμα, απέναντι από το ημιφωτισμένο κτίριο, που σήμερα ανήκει στην ΑΣΟΕ, και ακούμε την Εύα Γανίδου να διηγείται με μπρίο αυτήν και άλλες ιστορίες για το διαβόητο Βανκούβερ Απάρτμεντ. Γενική θυμηδία επικρατεί όταν φτάνει στο «κυλιούνταν ωσάν τα σκουλήκια σε ολόμαυρο φόντο». «Χαίρομαι που καταλαβαίνετε ποιες περιγραφές είναι δικές μου και ποιες των εφημερίδων της εποχής» παρατηρεί.

Υποψήφια διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας του ΑΠΘ η ίδια, με έρευνα πάνω στις εφημερίδες του Μεσοπολέμου, γνωρίστηκε κάποια στιγμή με τον συγγραφέα και ερευνητή αστυνομικού ρεπορτάζ Τάσο Θεοφίλου, και το αποτέλεσμα της συνεργασίας τους είναι ένα μικρό αριστούργημα: Ο αφηγηματικός χάρτης με τον εύγλωττο τίτλο «Πού έκαναν σεξ στην Αθήνα του Μεσοπολέμου;». Η δωρεάν ξενάγηση που ακολουθούμε σήμερα (θα επαναληφθεί την Πέμπτη 10 Οκτωβρίου, κλείσε θέση στο [email protected]) έχει ξεκινήσει από το Πεδίο του Άρεως, ή Πεδίο του Έρωτος όπως το λένε χαρακτηριστικά οι δύο συγγραφείς, και περιλαμβάνει στάσεις και αφηγήσεις σε τρία κοντινά σημεία, από τα δέκα συνολικά που περιλαμβάνονται στον χάρτη.

Μα δεν είναι βαρετός ο Μεσοπόλεμος;

«Μας κορόιδευαν στην αρχή, ότι είναι μίζερο αυτό που κάνουμε» μου λέει ο Τάσος Θεοφίλου καθώς πίνουμε μπύρες στο café-βιβλιοπωλείο Red N Noir στην Κυψέλη, μετά την ξενάγηση. «Τους έλεγα παιδιά, δεν είναι μίζερος ο Μεσοπόλεμος, δεν είναι τα 50s».

Τον ρωτάω πώς τους ήρθε αυτή η τρελή ιδέα, και πού βρέθηκε όλο αυτό το υλικό για τις σεξουαλικές συνήθειες των Αθηναίων της εποχής. «Ασχολούμαι με τον ημερήσιο τύπο του Μεσοπολέμου εδώ και πολλά χρόνια», μου λέει, «επικεντρώνοντας στο αστυνομικό και δικαστικό ρεπορτάζ. Όταν βγήκα από την φυλακή ήθελα να συνεχίσω να ασχολούμαι, όπως έκανα και εντός αλλά και πιο πριν, με την ιστορία των αγώνων των κρατουμένων. Οπότε ξεκίνησα με το «κύρος» εντός εισαγωγικών, με την πόρτα που μου άνοιγε η ιδιότητά μου ως πρώην κρατούμενος, να βρίσκω τους κρατούμενους της δεκαετίας του ’90 και να κάνω συνεντεύξεις». Εκεί κάπου ανακάλυψε το Αρχείο της Βουλής, και άρχισε να περνά όλο και περισσότερο χρόνο στο Παλιό Καπνεργοστάσιο στη Λένορμαν. «Κάποια στιγμή διαβάζοντας εκεί παλιές εφημερίδες και χαζεύοντας, αρχίζω να πατάω τυχαίες ημερομηνίες, και βάζω 1931, και πέφτω πάνω στο τεμαχισμένο πτώμα του Αθανασόπουλου στον Κηφισό, χέρια, πόδια, φωτογραφίες, τα πάντα».

Πέντε χρόνια πήρε να συγκεντρωθεί όλο αυτό το υλικό από τις εφημερίδες της εποχής. «Πρέπει να έχω διαβάσει τις 7-8 σημαντικές εφημερίδες της εποχής (Ακρόπολη, Πατρίς, Ελληνική, Βραδινή και πάει λέγοντας) από δυο-τρεις φορές την καθεμία» εξηγεί γελώντας. «Είχε μαζευτεί ένα υλικό πάρα πολύ μεγάλο, που επικεντρωνόταν στην περίοδο 1928-33. Μέσα σε αυτό είχα αρχίσει να ψάχνω για το trafficking της εποχής. Και κάπως από σπόντα, ερευνώντας σεξουαλικά εγκλήματα στην περιοχή, γνωρίζοντας όμως και την υπόθεση του Μέρμηγκα, πετάει η Εύα για πλάκα ότι πρέπει να κάνουμε ένα ‘πού κάνανε σεξ στην Αθήνα του Μεσοπολέμου’». Από τη στιγμή που το υλικό υπήρχε, χρειάστηκε μόλις ένα τρίμηνο για να ολοκληρωθεί ο χάρτης, με όλες του τις ιστορίες.

Φωτό © Γιώργος Διακουμάκος

Και γιατί είναι ενδιαφέρον αυτό;

Γιατί τον Μεσοπόλεμο τον έχεις στο μυαλό σου βαρετό και γκρίζο, και δεν διανοείσαι το ρόλερ κόστερ αποκαλύψεων που σε περιμένει. Γιατί, σε μια εποχή που η μοιχεία ήταν ποινικό αδίκημα, τα παράνομα ζευγάρια συναντιούνταν στο Πεδίο του Άρεως και τον Εθνικό Κήπο, με τα όργανα της Αστυνομίας Ηθών να πετιούνται μέσα από τους θάμνους και να τους χαλάνε τη στιγμή, μέχρι που ανακάλυψαν τα ταξί και ησύχασαν (*). Και γιατί τα σεξουαλικά σκάνδαλα είναι, ας μην κρυβόμαστε, πάντα τα πιο διασκεδαστικά σκάνδαλα. «Για να το εξορύξεις όλο αυτό, επειδή μπλέκεται και πολύ με την πορνεία, θέλει πολλή δουλειά. Τις ξέραμε ήδη τις ιστορίες, απλά ήθελε προσοχή για να μην μπλέξουμε το επαγγελματικό σεξ μέσα» λέει ο Τάσος Θεοφίλου.

(*) Διαβάζεις ταξί και απορείς, με το δίκιο σου, θα αφήσουμε εδώ τον Νικ. Καπ., συντάκτη στην εφημερίδα Ακρόπολις τον μακρινό Αύγουστο του 1933, να σου μιλήσει για τα αυτοκίνητα-σεπαρέ ή αλλιώς τροχοφόρους γκαρσονιέρες: «Μάλιστα, κύριοι μου! Όσοι δεν μπορούν να έχουν ένα ήσυχο ερωτικό καταφύγιο και φοβούνται τα ύποπτα σπίτια και τα ξενοδοχεία ευρήκαν τρόπον διά του οποίου οποιαδήποτε ώρα του εικοσιτετραώρου έχουν στη διάθεσή τους την πιο πρωτότυπη γκαρσονιέρα από την οποίαν, αν λείπουν η ευρυχωρία, τα ηδύποτα και τα ορεκτικά, υπάρχουν εις αντιστάθμισμα άλλα πλεονεκτήματα, όπως τα λικνιστικά σουσπασιόν […] Φανταστείτε ποια μεγάλη ευχαρίστηση θα αισθάνεται ο άπιστος ή η άπιστη, όταν με το αδιαπέραστο αυτό ερωτικό κλουβί περνά έξω από το σπίτι του αγαπημένου ή της αγαπημένης».

Τα κακά παιδιά και τα χρηστά ήθη

Η δεύτερη στάση της ξενάγησής μας είναι στη γωνία της λεωφόρου Αλεξάνδρας με την Κατσαντώνη, ακριβώς απέναντι από εκεί που βρισκόταν το νυχτερινό κέντρο Χόλιγουντ, για το οποίο η Ελληνική γράφει τον Ιανουάριο του 1932: «Το «Χόλλιγουντ» είναι ένα νυχτερινόν κέντρον με έναν δροσερό κήπο. Μια εκλεκτή ορχιστρούλα φαιδρύνει τις βαριές νυχτερινές στιγμές που περνούν όσοι κουρασμένοι από τη βιοπάλη της ημέρας καταφεύγουν σε τέτοια κέντρα για να ξεσκάσουν. Και αυτοί είναι διάφοροι τύποι. Κύριοι ευγενείς, έμποροι ευκατάστατοι, καλλιτέχναι, διαρρήκται, αλεπούδες, πορτοφολατζήδες…».

Διαβόητο καμπαρέ που απασχόλησε τον Τύπο της εποχής μεταξύ άλλων και με αφορμή την δολοφονία του ταξιτζή Χρήστου Σταυρακάκη, που έκανε πιάτσα απέξω, το Χόλιγουντ ήταν από εκείνα τα στέκια της εποχής που κάποια στιγμή… χάσαμε τα ίχνη τους. «Αυτό από μόνο του είχε πολύ ενδιαφέρον: Δεν γίνεται το Σόνια να είναι πασίγνωστο, να έχει γίνει μέχρι και όνομα στάσης λεωφορείου, και το Χόλιγουντ να μην ξέρουμε καν πού βρισκόταν» λέει ο Τάσος, μιλώντας για το πώς κατάφεραν τελικά εκείνος και η Εύα να εντοπίσουν το σημείο στο οποίο βρισκόταν ο… αντίποδας της Σόνια, που ήταν νυχτερινό κέντρο ευυπόληπτο και οικογενειακό.

Κάτι τέτοιους, σαν τους θαμώνες της Σόνια, αγαπούσαν να προκαλούν ο φίλος μας ο Μέρμηγκας και η παρέα του, οι οποίοι κάποια στιγμή έστησαν στο μπαλκόνι της Δεριγνύ «μια οθόνη προβολής, έτσι ώστε να είναι ορατή από τον δρόμο, και με μια κινηματογραφική μηχανή, σαν αυτές που πρωτοεμφανίστηκαν στα υπόγεια νυχτερινά κέντρα της Μασσαλίας, έκαναν προβολές ταινιών πορνό. Ο Μέρμηγκας φρόντιζε κάθε εβδομάδα να προμηθεύεται και μια νέα ταινία, το κόστος των οποίων ήταν πολύ υψηλό. Παράλληλα με την προβολή των φιλμ στο μπαλκόνι του διαμερίσματος η παραφορά των θαμώνων έφτανε στο αποκορύφωμά της, καθώς όλες και όλοι μαζί επιδίδονταν σε ομαδικό σεξ».

Και με αυτήν την χαριτωμένη ιστορία από το μακρινό 1931 θα σε αφήσουμε να πας να πάρεις τον χάρτη για να διαβάσεις την συνέχειά της, μαζί με άλλες δέκα, και να πας διαβασμένος/η στην απολαυστική ξενάγηση της ερχόμενης Πέμπτης.