Γιατί έχω υψηλό ουρικό οξύ;

Το ουρικό οξύ είναι ασθενές οξύ που παράγεται από το μεταβολισμό των πουρινών και μετράται στο αίμα στο πλαίσιο ενός αιματολογικού εργαστηριακού check up.

Η υπερουριχαιμία (αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος) είναι πολύ συχνή στο γενικό πληθυσμό και συνήθως συνυπάρχει με άλλα νοσήματα όπως υπέρταση, μεταβολικό σύνδρομο, καρδιαγγειακά, διαβήτη ή παχυσαρκία.

Εάν την προσέξουμε, μπορεί να οδηγήσει σε μία από τις πιο συχνές φλεγμονώδεις παθήσεις των αρθρώσεων, την ουρική αρθρίτιδα.

Πού μπορεί λοιπόν να οφείλονται οι υψηλές συγκεντρώσεις ουρικού οξέος για τον οργανισμό;

Διατροφή και ουρικό οξύ

Τροφές πλούσιες σε πουρίνες: Αν καταναλώνεις συχνά κρέατα, θαλασσινά και ορισμένα είδη ψαριών (όπως σαρδέλες και αντσούγιες), μπορεί να αυξηθούν τα επίπεδα του ουρικού οξέος σου.

Αλκοόλ: Η κατανάλωση αλκοόλ, ιδιαίτερα μπύρας, μπορεί να αυξήσει το ουρικό οξύ.

Γλυκά: Αναψυκτικά και τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη μπορούν επίσης να συμβάλουν στην αύξηση του ουρικού οξέος.

Προβλήματα υγείας

Νεφρική λειτουργία: Εάν τα νεφρά σου δεν απομακρύνουν αποτελεσματικά το ουρικό οξύ από το αίμα, τα επίπεδα μπορούν να αυξηθούν.

Παχυσαρκία: Το υπερβολικό βάρος μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του σώματός σου να απομακρύνει το ουρικό οξύ.

Επίσης, καταστάσεις όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, η υπερλιπιδαιμία (υψηλά επίπεδα λιπιδίων στο αίμα), ο διαβήτης τύπου 2 και οι καρδιακές παθήσεις μπορούν να συνδέονται με υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος.

Φάρμακα

Διουρητικά: Ορισμένα φάρμακα για την υπέρταση μπορούν να αυξήσουν το ουρικό οξύ.

Ασπιρίνη: Η μακροχρόνια χρήση ασπιρίνης σε χαμηλές δόσεις μπορεί επίσης να έχει αυτή την επίδραση.

Κληρονομικότητα

Μπορεί να έχεις κληρονομήσει μια τάση για υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος από την οικογένειά σου.

Πώς αντιμετωπίζεται;

Όπως διαβάζουμε στο Iatronet, σε συνδυασμό με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή (στις περιπτώσεις που κρίνεται αναγκαία), η διατροφή μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο για τη μείωση των επιπέδων του ουρικού οξέος. Πιο συγκεκριμένα, η κυριότερη σύσταση για τη διαιτητική αντιμετώπιση της υπερουριχαιμίας είναι ο περιορισμός των τροφίμων που είναι πλούσια σε πουρίνες.

Τέτοιες τροφές είναι οι αντσούγιες, τα εντόσθια, οι ρέγκες, το σκουμπρί, τα αλλαντικά, οι σαρδέλες, τα θαλασσινά (γαρίδες, οστρακοειδή, αστακός, κ.λ.π.), οι σούπες και οι ζωμοί κρεάτων, τα σπαράγγια, το σπανάκι, το κουνουπίδι, τα μανιτάρια και το κυνήγι.

Επιπλέον επειδή το κόκκινο κρέας αποτελεί επίσης σημαντική πηγή πουρινών προτείνεται η μερική αντικατάστασή του από σόγια: Από μελέτες έχει βρεθεί ότι η σόγια αυξάνει την απέκκριση και κάθαρση του ουρικού οξέος από τα νεφρά.

Γενικότερα σε ασθενείς με αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος συστήνεται η κύρια πηγή πρωτεϊνικής πρόσληψης να είναι τα γαλακτοκομικά προιόντα χαμηλά σε λιπαρά και η σόγια. Ταυτόχρονα, σε περιπτώσεις υπερουριχαιμίας θα πρέπει να καταναλώνονται επαρκείς ποσότητες νερού (>2λίτρα ημερησίως), καθώς το νερό συμβάλλει στην αποβολή ουρικού από τον οργανισμό και περιορίζει τη δημιουργία κρυστάλλων ουρικού.

Επίσης η πρόσληψη αλκοόλ θα πρέπει να μετριαστεί, καθώς έχει βρεθεί ότι η αιθανόλη όχι μόνο αυξάνει την παραγωγή ουρικού αλλά συγχρόνως μειώνει και την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της υπερουριχαιμίας.

Σε περιπτώσεις παχυσαρκίας συνιστάται η απώλεια βάρους. Παρόλα αυτά χρειάζεται προσοχή- η απώλεια βάρους θα πρέπει να είναι σταδιακή και το διαιτολόγιο θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένο ανάλογα. Οι στερητικές δίαιτες χωρίς προσεκτικό υπολογισμό της πρόσληψης πουρινών επιδεινώνουν την κατάσταση.

Τέλος καλό θα είναι να αποφεύγονται τα βαριά και μεγάλα γεύματα, ιδιαίτερα κατά τις βραδυνές ώρες καθώς προάγουν το σχηματισμό κρυστάλλων ουρικού νατρίου.