Δημήτρη Γκουτζαμάνη, πώς διασκεύασες τον Μάκβεθ για δύο πρόσωπα;

Η ουσία του κλασικού έργου του Σαίξπηρ αναδεικνύεται φωτίζοντας την ψυχοσύνθεση των δύο βασικών ηρώων, καθώς τους συναντάμε τη στιγμή πριν την καταστροφή. Αναλογιζόμενοι την πορεία τους μέχρι το τέλος, ο Μακμπέθ και η Λαίδη Μακμπέθ έρχονται αντιμέτωποι με δομικά στοιχεία της ανθρώπινης φύσης: τον φόβο, την πλεονεξία, τον έρωτα, τον εγωισμό. Η εξουσία γίνεται αυτοσκοπός, ένα μέσο που καταπίνει όποιον την πλησιάζει και τον αποκόπτει από τον εαυτό του και τον κόσμο γύρω του.

Ο Δημήτρης Γκουτζαμάνης, που σκηνοθετεί, πρωταγωνιστεί και υπογράφει την διασκευή του σαιξπηρικού έργου, μιλά για την παράσταση που ανεβαίνει αυτές τις μέρες στο Θέατρο εν Αθήναις.

Πώς προέκυψε η ιδέα της διασκευής του Μάκβεθ για δύο πρόσωπα;
Το έργο αυτό του Σαίξπηρ πάντα με γοήτευε και θεωρώ ότι είναι απόλυτα επίκαιρο, όπως και κάθε κλασικό κείμενο. Είναι ένα έργο που μιλά για την προσωπική φιλοδοξία που μπαίνει πάνω απ’ όλα, που για την κατάκτηση της εξουσίας δεν λογαριάζεται κανένας ηθικός φραγμός, μιλά για την αχαριστία και τελικά πόσο απροστάτευτοι είμαστε όσοι εξουσιαζόμαστε καθώς αφηνόμαστε στα χέρια του εκάστοτε εξουσιαστή. Η διασκευή που έκανα για δύο πρόσωπα θεωρώ ότι συμπυκνώνει την ουσία του και αναδεικνύει τα νοήματά του με τον καλύτερο τρόπο. Πρόκειται για μια παράσταση που διαρκεί 70 λεπτά, έχει σεβαστεί την ποιητική γλώσσα του Σαίξπηρ και την προβάλλει σε όλο της το μεγαλείο.

Υπάρχει Μάκβεθ χωρίς τις μάγισσες;
Φυσικά και όχι. Οι μάγισσες αναδεικνύουν μια επιπλέον προβληματική του έργου από αυτές που ανέφερα παραπάνω, που σχετίζεται με την μοίρα και πώς αυτή ορίζει τη ζωή μας, αλλά και πώς την καθορίζει όταν την γνωρίζουμε και αν μπορούμε να την αλλάξουμε ή όχι. Αν είμαστε έρμαιά της δηλαδή. Στη δική μου διασκευή οι μάγισσες είναι παρούσες, όπως και ο Μακντάφ με τον Μάλκολμ. Βασικά στοιχεία, ώστε να προχωρήσει η ιστορία και να φθάσει στην ολοκλήρωσή της. Η σκηνοθετική μου προσέγγιση ουσιαστικά σχετίζεται με το πώς ο Μακμπέθ και η Λαίδη Μακμπέθ ξαναζούν τα γεγονότα που συνέβησαν, μέσα στο μυαλό τους.

Ποιες είναι οι προκλήσεις του διπλού ρόλου πρωταγωνιστή και σκηνοθέτη (τριπλού μάλλον, μαζί με εκείνον του μεταφραστή) στην παράσταση;
Η αλήθεια είναι πως πρόκειται για ένα project που το δουλεύω πολύ καιρό. Πολύ περισσότερο από τις πρόβες που κάνω όταν είμαι μόνο ηθοποιός σε μια παράσταση. Πρόκειται για ένα όραμα που έχω πάνω στο συγκεκριμένο έργο και σκοπός μου είναι να το αναδείξω. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποια από τις ιδιότητες μου σε αυτήν την παράσταση γιατί πρόκειται για μια πολύ προσωπική δουλειά. Ωστόσο, δεν θα γινόταν ποτέ πράξη, αν δεν είχα συμπαραστάτες σε αυτό μου το εγχείρημα τους πολύτιμους συνεργάτες μου, που όλοι μαζί πιστέψαμε σε αυτή τη δουλειά και καταφέραμε να της δώσουμε ζωή. Αυτοί είναι η Κρίστη Παπαδοπούλου που παίζει μαζί μου, αλλά είχε και την σκηνική επιμέλεια στο πρώτο ανέβασμα, η Γιοβάννα Μακκά η βοηθός σκηνοθέτη μου, ο Ανδρέας Καλακαλλάς και ο Στέλιος Παναγιωτόπουλος, δύο γλύπτες που πρώτη φορά ασχολήθηκαν με τη δημιουργία σκηνικών για θέατρο κι έφτιαξαν κάτι πραγματικά μοναδικό, η Κατερίνα Μαραγκουδάκη που δημιούργησε υπέροχες ατμόσφαιρες με τους φωτισμούς της, η Ναταλία Κηρύκου που επιμελήθηκε τα κοστούμια της παράστασης αλλά και έπαιξε τον ρόλο της Λαίδης Μακμπέθ στο πρώτο ανέβασμα στο Ίδρυμα Κακογιάννης, ο Άλκης Κυρτσόγλου που έγραψε την πρωτότυπη μουσική της παράστασης δίνοντας ένα πολύ ιδιαίτερο στίγμα σε αυτό που συμβαίνει επί σκηνής, ο Γιάννης Τόμτσης που επιμελήθηκε τις προβολές που παίζουν κατά τη διάρκεια της παράστασης, αλλά και το τρέιλερ, φωτογράφιση κτλ. και οι Ελένη Ζαραφίδου, Νίκος Νικολαΐδης, Ορέστης Τζιόβας, Σόλων Τσούνης, Αγγελίνα Δημοπούλου που χαρίζουν τις φωνές τους κατά τη διάρκεια της παράστασης.

Μια από τις πιο «ψυχαναλυτικές» τραγωδίες του Σαίξπηρ, ο Μάκβεθ μιλά για την φιλοδοξία, την πλεονεξία, την μανία της εξουσίας που καταστρέφει τα πάντα στο πέρασμά της, αλλά και για τον φόβο και τα σκοτάδια του έρωτα. Σε τι από όλα αυτά θα λέγατε ότι εστιάζει περισσότερο η προσέγγισή σας;
Αυτά είναι ζητήματα που υπάρχουν μέσα στο έργο. Μέσα από τη διασκευή μου σκοπός είναι να αναδειχθεί η θέση των ηρώων γύρω απ’ αυτά και πώς τα αντιμετωπίζουν, να φωτιστεί δηλαδή η εσωτερική τους μάχη σε σχέση με αυτά. Στο πώς λοιπόν οι δύο βασικοί ήρωες του έργου αντιλαμβάνονται και αντιμετωπίζουν αυτές τις καταστάσεις. Επίσης, με ενδιέφερε να αναδείξω και μία επιπλέον διάσταση, μια πολιτική διάσταση, ποια είναι η θέση η δική μας απέναντι στην εξουσία. Καθώς όταν κάποιος γίνεται βασιλιάς αυτό που του δίνει τον τίτλο και την εξουσία του, είναι οι υπήκοοί του. Σήμερα λοιπόν, ποια είναι η θέση που έχουμε απέναντι σε αυτούς που μας κυβερνούν;

Τι ρόλο παίζει η πρωτότυπη μουσική στην παράστασή σας;
Η μουσική που έγραψε ο Άλκης Κυρτσόγλου βοηθά στο να δοθεί το στίγμα της παράστασης, μαζί με το σκηνικό, τα κοστούμια και τους φωτισμούς. Η παράσταση τοποθετείται σε ένα μεταποκαλυπτικό, άχρονο σύμπαν, και συμβαίνει ουσιαστικά μέσα στο μετέωρο μυαλό των δύο ηρώων τη στιγμή πριν χαθούν για πάντα.

Συντελεστές:
Συγγραφέας: William Shakespeare
Μετάφραση από το πρωτότυπο – Διασκευή - Σκηνοθεσία: Δημήτρης Γκουτζαμάνης
Σκηνική επιμέλεια: Κρίστη Παπαδοπούλου
Πρωτότυπη μουσική: Άλκης Κυρτσόγλου
Σκηνογραφία οι γλύπτες: Ανδρέας Καλακαλλάς, Στέλιος Παναγιωτόπουλος
Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Κοστούμια: 509 iolandi
Βοηθός σκηνοθέτη: Γιοβάννα Μακκά
Φιλική Συμμετοχή: Αγγελίνα Δημοπούλου, Ελένη Ζαραφίδου, Ναταλία Κηρύκου, Νίκος Νικολαΐδης, Ορέστης Τζιόβας, Σόλων Τσούνης
Φωτογραφίες – Προβολές: Γιάννης Τόμτσης
Επικοινωνία- Δημόσιες σχέσεις: Ράνια Παπαδοπούλου
Παραγωγή: 3rd person theatre Group

Ερμηνεία:
Δημήτρης Γκουτζαμάνης (Μακμπέθ),
Κρίστη Παπαδοπούλου (Λαίδη Μακμπέθ)