Τα Πέτρινα των Πετραλώνων, η αλλοτινή Συνοικία το Όνειρο

Μπορεί να είναι και η αθηναϊκή γειτονιά με τα περισσότερα ονόματα. Από το πώς την λέει κανείς μπορείς εύκολα να μαντέψεις την ηλικία του (ή την καταγωγή των παππούδων του): Ατταλιώτικα, από τους πρόσφυγες που ήρθαν από την Αττάλεια και εγκαταστάθηκαν εδώ. Ασύρματος, από τις εγκαταστάσεις ασυρμάτου του Πολεμικού Ναυτικού που καταστράφηκαν στα Δεκεμβριανά. Τα Πέτρινα, από τα σπιτάκια που χτίστηκαν με πρωτοβουλία της βασίλισσας Φρειδερίκης για την μετεγκατάσταση των προσφύγων. Συνοικία το Όνειρο, από την θρυλική ταινία του Αλέκου Αλεξανδράκη, που γυρίστηκε εδώ προτού χτιστούν τα Πέτρινα, όταν τα σπίτια της γειτονιάς ήταν ακόμα ξύλινες παράγκες.

Περπατώντας στα άνω… Άνω Πετράλωνα

Ασβεστωμένοι μαντρότοιχοι, φουντωτές βουκαμβίλιες που ξεπροβάλλουν πάνω από αυλόπορτες και πασπαλίζουν ροζ ανθάκια τους δρόμους, πράσινα πλατώματα που καταλήγουν σε χωμάτινα μονοπάτια, πέτρινα διώροφα και χαμηλότερα σπιτάκια με φροντισμένους κήπους φτιάχνουν ένα σκηνικό που σε κάνει να ξεχνάς πως βρίσκεσαι στο κέντρο της Αθήνας. Στον χάρτη τη γειτονιά τη βρίσκεις εδώ, λίγο πάνω από τη δημοφιλέστατη οδό Τρώων, που συγκεντρώνει μερικά από τα καλύτερα ταβερνάκια, μπαρ και μεζεδοπωλεία των Πετραλώνων. Αν δεν ξέρεις από πού να πρωτοξεκινήσεις να την περπατάς, τα ωραιότερα (πεζο)δρομάκια της είναι η Ξενοφίλου, η Κριτολαίου, και η Χρυσανθακοπούλου.

Και λίγη ιστορία για να κάνεις τον ξύπνιο στις παρέες σου

Πριν γίνει γειτονιά, η περιοχή ήταν ένα μεγάλο λατομείο, δίπλα στη Σχολή Πολέμου του Πολεμικού Ναυτικού. Στην πρώτη της μετενσάρκωση, ήταν «τα Ατταλιώτικα», εκεί όπου εγκαταστάθηκαν περίπου 800 οικογένειες προσφύγων από την Αττάλεια της Τουρκίας και τις γύρω περιοχές, μετά την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922. Παραγκούπολη ήταν τα Ατταλιώτικα, κατασκευασμένα από ό,τι υλικά υπήρχαν διαθέσιμα: Ο κόσμος ζούσε σε ξύλινες παράγκες σκεπασμένες από λαμαρίνες, χωρίς νερό και σε άθλιες συνθήκες.

Στα Δεκεμβριανά του 1944, η Σχολή Πολέμου με τον Ασύρματο του Πολεμικού Ναυτικού και κάποια από τα ξύλινα σπίτια της γειτονιάς κάηκαν συθέμελα. Λίγα χρόνια αργότερα, η Φρειδερίκη έχει την ιδέα οι πελεκητές πέτρες από την Σχολή Πολέμου –που έχει στο μεταξύ κατεδαφιστεί– να γίνουν οικοδομικό υλικό για να χτιστούν 170 σπίτια, τα οποία θα στεγάσουν τον πληθυσμό του Ασυρμάτου και θα μείνουν γνωστά ως «τα πέτρινα της Φρειδερίκης». Αυτό έγινε το 1956. Ο κόσμος όμως ήταν περισσότερος από τα σπίτια, εξ ου και συνέχισε να Βρέχει στη Φτωχογειτονιά, καταπώς τραγουδούσε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης στην Συνοικία το Όνειρο.

Η ταινία γυρίστηκε εδώ το 1961, σε σενάριο του Τάσου Λειβαδίτη (ναι, του γνωστού) και του Κώστα Κοτζιά, και αποτύπωσε την φτωχογειτονιά που ο Τύπος της εποχής αποκάλεσε «γραφικοτέρα αθλιότης». Η ταινία λογοκρίθηκε από την υπηρεσιακή κυβέρνηση Κωνσταντίνου Δόβα, με πολλές σκηνές να κόβονται επειδή «δεν πρόβαλαν την καλή εικόνα της Ελλάδας», και τελικά προβλήθηκε μόνο στους αθηναϊκούς κινηματογράφους.

Το πρόβλημα της έλλειψης στέγης έλυσε οριστικά το 1967 η περίφημη Πολυκατοικία του Ασύρματου, που σχεδίασε η αρχιτέκτονας Έλλη Βασιλικιώτη και υπάρχει μέχρι σήμερα στην οδό Στησικλέους. 

@in2life_gr Τα Πέτρινα των Πετραλώνων είναι η τέλεια γειτονιά για κυριακάτικες βόλτες στην Αθήνα #αθηνα #μυστικα #πετραλωνα #ελληνικοτικτοκ #inathens #fyp #greektiktok #greece #greecetraveltips #athens ♬ πρωτότυπος ήχος - Stratis