Ρενέ Γκοσινί: Ο «πατέρας» του Αστερίξ

του Γιώργου Φλώκα

Μπορεί ο ίδιος να μας έχει αφήσει, αλλά το μικρό γαλατικό «παράλληλο» σύμπαν του αντιστέκεται και θα αντιστέκεται για πάντα στους εισβολείς και στο πέρασμα του χρόνου! Κάπως έτσι, μένει στην ιστορία και ο ίδιος ο δημιουργός.

Με τον Αστερίξ να δέρνει Ρωμαίους εδώ και 50 χρόνια, τον Λούκι Λουκ να πιάνει τους Ντάλτον και κάθε λογής κακούς άλλα τόσα χρόνια (έστω και με φυλλαράκι, αντί τσιγάρου στο στόμα) και τον Ιζνογκούντ να προσπαθεί μάταια να γίνει χαλίφης, ο Γκοσινί χαρίζει –και θα χαρίζει- άπλετο γέλιο, αν και απών εδώ και 30 χρόνια.


Ποιος ήταν ο Ρενέ Γκοσινί

Ο Ρενέ Γκοσινί γεννήθηκε στο Παρίσι το 1926 από πολωνική οικογένεια με εβραϊκές καταβολές. Ωστόσο, δυο χρόνια μετά τη γέννησή του, η οικογένειά του μετακόμισε στην Αργεντινή, λόγω των εργασιακών υποχρεώσεων του πατέρα του, Στανισλάβ Γκοσινί. Έζησε όλη την παιδική του ηλικία στην Αργεντινή, ενώ αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις σπουδές του το 1943, όταν πέθανε ο πατέρας του.

Μετά από ένα μικρό διάστημα όπου εργάστηκε ως λογιστής σε εργοστάσιο και σαν εικονογράφος σε διαφημιστική εταιρία, αποφάσισε να δεχτεί πρόταση του θείου του και να μετακομίσει στη Νέα Υόρκη το 1945. Η απόφασή του αυτή τον οδήγησε απευθείας στο μέτωπο του Β’ Παγκοσμίου, καθώς κλήθηκε να καταταχθεί. Ωστόσο, ήταν τυχερός γιατί μόλις κατέφθασε …τελείωσε ο πόλεμος και επέστρεψε στη Νέα Υόρκη.

Την επόμενη διετία, λόγω των κακών αγγλικών του, αναγκάσθηκε να επιβιώσει με …δουλειές του ποδαριού ενώ πέρασε ένα επίπονο διάστημα άνεργος και απένταρος. Όμως, το 1948, του χαμογέλασε η τύχη, φέρνοντας στο δρόμο του τους κομίστες Will Elder, Jack Davis και Harvey Kurtzman, την εξόχως δημιουργική ομάδα που αργότερα δημιούργησε το περιοδικό Mad, αλλά και τον Morris. Ο Kurtzman τον βοήθησε, βρίσκοντάς του διάφορες δουλειές ως εικονογράφος.

Η καλή τύχη του Γκοσινί δεν συνεχίστηκε και το επόμενο έτος, και αποφάσισε να χτυπήσει «ευρωπαϊκές πόρτες», δοκιμάζοντας αρχικά τον εκδοτικό οίκο Dupuis στο Βέλγιο, αλλά και το πρακτορείο World Press στις Βρυξέλλες. Το πρακτορείο του πρόσφερε τελικά τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή στο γραφείο που άνοιξε στο Παρίσι την οποία και αποδέχτηκε, ενώ την ίδια περίοδο, γνώρισε και έναν νεαρό κομίστα από τη Νορμανδία, τον Αλμπέρ Ουντερζό.

Αν και το γνωστό δίδυμο έπεσε …με τα μούτρα στη δουλειά σε κοινές παραγωγές, η επιτυχία δεν ήλθε αμέσως. Λίγα χρόνια αργότερα, ο Γκοσινί δέχτηκε πρόταση του Μορίς να συμμετάσχει στο τιμ παραγωγής του Λούκι Λουκ, ξεκινώντας μια άκρως επιτυχημένη συνεργασία που κράτησε έως το 1977, καθιερώνοντας τον Γκοσινί ως έναν από τους κορυφαίους σεναριογράφους κόμικς. Πίσω στο 1955, η μάχη των δημιουργών κόμικς για ελευθερία λόγου στοίχισε στον Γκοσινί τη δουλειά του, καθώς θεωρήθηκε πρωτεργάτης χάρτας αιτημάτων που παραδόθηκε στους βέλγους εκδότες Dupuis, Casterman και Lombard.

Η ανάγκη των Ουντερζό, Γκοσινί και Ζαν Μισέλ Σαρλιέ για ελεύθερη έκφραση αλλά και …χρήμα, τους οδηγεί στη δημιουργία δικής τους εκδοτικής εταιρίας, της Edipresse. Τα πρώτα χρόνια είναι δύσκολα για το δίδυμο, καθώς δέχονται και την πολεμική των καθιερωμένων εκδοτικών οίκων, που «τορπιλίζουν» τις προσπάθειες τους για παραγωγή μεγάλης κλίμακας.

Όμως το 1959, καλούνται να δημιουργήσουν περιοδικό ευρείας κυκλοφορίας, ονόματι Pilote, με εκδότη την François Clauteaux. Στην αναζήτησή τους για έναν τυπικό γάλλο ήρωα που θα πρωτοστατούσε στο νέο περιοδικό, πρώτη επιλογή είναι η μεσαιωνική φιγούρα του Roman de Renart, διάσημου, μεταξύ άλλων, και για τον αθεράπευτο ρομαντισμό του. Ωστόσο, ένας φίλος τους τούς ενημέρωσε ότι κάποιος άλλος κομίστας, ο Jean Trubert, δουλεύει ήδη με βάση αυτόν τον ήρωα.

Έτσι, στις 29 Οκτωβρίου του 1959, το πρώτο τεύχος του Pilote παρουσιάζει στους αναγνώστες τους τις περιπέτειες του Αστερίξ του Γαλάτη, στη σελίδα 20, γνωρίζοντας άμεση επιτυχία, με πωλήσεις άνω των 300.000 τευχών, Αν και άρρηκτα συνδεδεμένος με τον Αστερίξ, στην φαντασία του Γκοσινί οφείλονται επίσης πολλές από τις περιπέτειες του τρελού βεζίρη Ιζνογκούντ, του Μικρού Νικολάς, του Βαλεντίν, του Ούμπα-Πα και φυσικά, του Λούκι Λουκ. Ωστόσο, μετά το 1968, ο κομίστας αφιερώνεται αποκλειστικά στο βραχύσωμο Γαλάτη, εγκαταλείποντας τους υπόλοιπους χαρακτήρες του.

Όμως, στις 5 Νοεμβρίου του 1977, η ατυχία τον χτυπά θανάσιμα, καθώς ο «πατέρας» του Αστερίξ πεθαίνει στην ηλικία των 51 ετών από καρδιακή προσβολή κατά τη διάρκεια ασκήσεων για ιατρικό τσεκ απ.

Η γέννηση του Αστερίξ

Στο βιβλίο “Rene Goscinny - επάγγελμα χιουμορίστας” από τους Guy Vidal, Anne Goscinny, Patrick Gaumer, περιγράφεται ακριβώς η στιγμή της δημιουργίας του διάσημου Γαλάτη. «Ο Rene και ο Albert, στο σπίτι του δεύτερου στο Bobigny, αναζητούν πυρετωδώς μια νέα ιδέα για σενάριο. Αυτό συμβαίνει τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο. Οι δυο άνδρες ξετινάζουν τις μεγάλες περιόδους της Ιστορίας. Στο σύννεφό της, η Μοίρα, αυτή τη φορά ξεκαρδίζεται στο γέλιο όταν ο Rene Goscinny διακόπτει τον φίλο του: «Επ, περίμενε, σταμάτα!... οι Γαλάτες... ο Βερσενζετορίξ... Ο ήρωάς μας θα ονομαστεί Αστερίξ... Όλα τα άλλα ονόματα ήρθαν μέσα σε μισή ώρα και αυτό είχε γίνει για μας παιχνίδι. Ήταν πανεύκολο. Ο Κακοφονίξ μας βύθισε στο γέλιο επί τουλάχιστον δυο λεπτά. Ύστερα, περάσαμε στον επόμενο... Όταν αρχίσαμε, ο Uderzo έβλεπε τον Αστερίξ πολύ μεγαλόσωμο, κάτι σαν τον Belloy ή τον Ούμπα-πα...

Εγώ, έβλεπα περισσότερο έναν καλοκάγαθο κοντό, ήθελα ο ίδιος ο ήρωας να έχει πλάκα. Αφού το συζητήσαμε, καταλήξαμε να του δώσουμε έναν μεγαλόσωμο σύντροφο. Τι δουλειά να τον βάλουμε να κάνει; Μου ήρθε η ιδέα να τον κάνω προμηθευτή μενίρ. Πρόθεσή μου ήταν, με τον ήρωά μου, να απομακρυνθώ από τους υψηλόσωμους και γεροδεμένους για να δώσω τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε ένα πονηρό ανθρωπάκι... Ήθελα έναν ήρωα μάλλον έξυπνο...». Είναι η αρχή!

«Βρισκόμαστε στο 50 π.Χ. Όλη η Γαλατία βρίσκεται υπό ρωμαϊκή κατοχή... Όλη; Όχι! Κάπου στην Αρμορίκη, ένα μικρό χωριό αντιστέκεται στους εισβολείς...»