Πώς δρα ο καφές σε σώμα και πνεύμα;
Μια κούπα καφέ επιδρά με αρκετούς τρόπους στο σώμα και το μυαλό μας. Δείτε παρακάτω μερικούς – θετικούς και αρνητικούς.
Καφές: το απόλυτο ρόφημα για την πλειοψηφία εξ ημών. Ο λόγος; Η γεύση του, αλλά και αυτά που προσφέρει στο σώμα και το μυαλό μας εξαιτίας της «διάσημης» καφεΐνης.
Η καφεΐνη μας «ξυπνά», μας κάνει περισσότερο συγκεντρωμένους και προκαλεί ένα σωρό ακόμα αντιδράσεις στο σώμα και το πνεύμα μας – κάποιες θετικές, άλλες όχι και τόσο.
Δείτε παρακάτω μερικές από τις πιο σημαντικές.
Προκαλεί εγρήγορση
Είναι φυσιολογικό κατά τη διάρκεια της ημέρας να νιώθουμε ολοένα και περισσότερο κουρασμένοι. Ο εγκέφαλός μας εκκρίνει μια ουσία, την αδενοσίνη, από τη στιγμή που ξυπνάμε, μέχρι το βράδυ όταν κοιμόμαστε. Η ουσία αυτή μας βοηθά να κοιμηθούμε καλύτερα. Η καφεΐνη «μπλοκάρει» τη διαδικασία αυτή «μιμούμενη» την αδενοσίνη και εφαρμόζει στους υποδοχείς που έχουν σχεδιαστεί για να τη δεχτούν, εν μέρει απενεργοποιώντας τους. Γι’ αυτό και ο καφές μας… ξυπνά.
Βέβαια, με τον καιρό ο οργανισμός «μαθαίνει» τη δράση της και παράγει περισσότερους τέτοιους υποδοχείς, με αποτέλεσμα να χρειαζόμαστε περισσότερη ποσότητα καφέ για να… ανοίξει το μάτι.
Μας «ανεβάζει»
Η καφεΐνη όντας διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος δεν αυξάνει μόνο την νοητική και σωματική εγρήγορση, αλλά βελτιώνει και τη διάθεση, ενώ έρευνες την συνδέουν με τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης στρες, κυρίως όταν καταναλώνεται με τη μορφή του καφέ. Σε κάθε περίπτωση, η υπερβολική δόση μπορεί να έχει τα αντίθετα αποτελέσματα, αυξάνοντας το άγχος.
Ο μηχανισμός και εδώ είναι ίδιος: μπλοκάροντας την «χαλάρωση» που προσφέρει το μόριο της αδενοσίνης στον εγκέφαλο, η καφεΐνη αφήνει την ντοπαμίνη και τη γλουταμίνη να πλανώνται ελεύθερα αυξάνοντας την νοητική διαύγεια και την καλή διάθεση. Μάλιστα, κάποιες έρευνες συνδέουν την κατανάλωση της καφεΐνης με την μείωση του κινδύνου εμφάνισης κατάθλιψης.
Παράλληλα με τα παραπάνω όμως, η καφεΐνη αυξάνει και τα επίπεδα αδρεναλίνης στο σώμα, μιας ορμόνης η οποία μας προστατεύει από τις πάσης φύσεως απειλές. Και μπορεί η έκκριση αδρεναλίνης να είναι καλή όταν προσπαθούμε να ξεφύγουμε από κάποιον κίνδυνο, όμως στην καθημερινότητα η κατάσταση στην οποία μας βάζει η έκκρισή της διακρίνεται από αυξημένη επιθετικότητα και ευερεθιστότητα.
Βελτιώνει τη μνήμη
Σε αρκετές έρευνες η καφεΐνη φαίνεται να έχει θετική επίδραση σε κάποιες μορφές μνήμης και συγκεκριμένα στην ικανότητα να θυμόμαστε λίστα λέξεων και απευθείας πληροφορίες. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι βοηθά στο να «κολλήσουν» οι έννοιες αυτές στο μυαλό μας και άρα να μπορούμε να τις επαναφέρουμε ευκολότερα.
Μειώνει την όρεξη – για λίγο
Μια κούπα καφέ μπορεί να «κόψει» την όρεξη για σύντομο διάστημα, όμως δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν πως η συχνή κατανάλωση καφεϊνης βοηθά στο αδυνάτισμα ή κόβει συνέχεια την όρεξη.
Είναι από τα καλύτερα εργογόνα βοηθήματα
Γυμνάζεστε; Τότε η καφεΐνη μπορεί να σας βοηθήσει. Σε νορμάλ δόσεις αυξάνει την αντοχή στην κόπωση και άρα σας επιτρέπει να «βγάλετε» ευκολότερα μια προπόνηση και να αυξήσετε τις επιδόσεις σας σε κάποιο άθλημα.
Μένει για αρκετό χρόνο στο σώμα
Αναρωτιέστε αν ένας καφές θα σας κρατήσει ξύπνιους όλο το βράδυ; Υπολογίζεται ότι η επίδραση της καφεΐνης περνά πέντε με έξι ώρες μετά την κατανάλωσή της, επομένως κάντε τα… κουμάντα σας αν σκοπεύετε να πιείτε καφέ τις απογευματινές ώρες.
Μπορεί να προκαλέσει καούρες
Μπορεί μια κούπα καφέ να σας χαλαρώνει όταν νιώθετε στρεσαρισμένοι, όμως η καφεΐνη αυξάνει τα επίπεδα οξέων στο στομάχι και μπορεί να προκαλέσει αίσθημα καούρας, ιδιαίτερα αν πάσχετε από έλκος.
Ν.Γ.
Η καφεΐνη μας «ξυπνά», μας κάνει περισσότερο συγκεντρωμένους και προκαλεί ένα σωρό ακόμα αντιδράσεις στο σώμα και το πνεύμα μας – κάποιες θετικές, άλλες όχι και τόσο.
Δείτε παρακάτω μερικές από τις πιο σημαντικές.
Προκαλεί εγρήγορση
Είναι φυσιολογικό κατά τη διάρκεια της ημέρας να νιώθουμε ολοένα και περισσότερο κουρασμένοι. Ο εγκέφαλός μας εκκρίνει μια ουσία, την αδενοσίνη, από τη στιγμή που ξυπνάμε, μέχρι το βράδυ όταν κοιμόμαστε. Η ουσία αυτή μας βοηθά να κοιμηθούμε καλύτερα. Η καφεΐνη «μπλοκάρει» τη διαδικασία αυτή «μιμούμενη» την αδενοσίνη και εφαρμόζει στους υποδοχείς που έχουν σχεδιαστεί για να τη δεχτούν, εν μέρει απενεργοποιώντας τους. Γι’ αυτό και ο καφές μας… ξυπνά.
Βέβαια, με τον καιρό ο οργανισμός «μαθαίνει» τη δράση της και παράγει περισσότερους τέτοιους υποδοχείς, με αποτέλεσμα να χρειαζόμαστε περισσότερη ποσότητα καφέ για να… ανοίξει το μάτι.
Μας «ανεβάζει»
Η καφεΐνη όντας διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος δεν αυξάνει μόνο την νοητική και σωματική εγρήγορση, αλλά βελτιώνει και τη διάθεση, ενώ έρευνες την συνδέουν με τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης στρες, κυρίως όταν καταναλώνεται με τη μορφή του καφέ. Σε κάθε περίπτωση, η υπερβολική δόση μπορεί να έχει τα αντίθετα αποτελέσματα, αυξάνοντας το άγχος.
Ο μηχανισμός και εδώ είναι ίδιος: μπλοκάροντας την «χαλάρωση» που προσφέρει το μόριο της αδενοσίνης στον εγκέφαλο, η καφεΐνη αφήνει την ντοπαμίνη και τη γλουταμίνη να πλανώνται ελεύθερα αυξάνοντας την νοητική διαύγεια και την καλή διάθεση. Μάλιστα, κάποιες έρευνες συνδέουν την κατανάλωση της καφεΐνης με την μείωση του κινδύνου εμφάνισης κατάθλιψης.
Παράλληλα με τα παραπάνω όμως, η καφεΐνη αυξάνει και τα επίπεδα αδρεναλίνης στο σώμα, μιας ορμόνης η οποία μας προστατεύει από τις πάσης φύσεως απειλές. Και μπορεί η έκκριση αδρεναλίνης να είναι καλή όταν προσπαθούμε να ξεφύγουμε από κάποιον κίνδυνο, όμως στην καθημερινότητα η κατάσταση στην οποία μας βάζει η έκκρισή της διακρίνεται από αυξημένη επιθετικότητα και ευερεθιστότητα.
Βελτιώνει τη μνήμη
Σε αρκετές έρευνες η καφεΐνη φαίνεται να έχει θετική επίδραση σε κάποιες μορφές μνήμης και συγκεκριμένα στην ικανότητα να θυμόμαστε λίστα λέξεων και απευθείας πληροφορίες. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι βοηθά στο να «κολλήσουν» οι έννοιες αυτές στο μυαλό μας και άρα να μπορούμε να τις επαναφέρουμε ευκολότερα.
Μειώνει την όρεξη – για λίγο
Μια κούπα καφέ μπορεί να «κόψει» την όρεξη για σύντομο διάστημα, όμως δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν πως η συχνή κατανάλωση καφεϊνης βοηθά στο αδυνάτισμα ή κόβει συνέχεια την όρεξη.
Είναι από τα καλύτερα εργογόνα βοηθήματα
Γυμνάζεστε; Τότε η καφεΐνη μπορεί να σας βοηθήσει. Σε νορμάλ δόσεις αυξάνει την αντοχή στην κόπωση και άρα σας επιτρέπει να «βγάλετε» ευκολότερα μια προπόνηση και να αυξήσετε τις επιδόσεις σας σε κάποιο άθλημα.
Μένει για αρκετό χρόνο στο σώμα
Αναρωτιέστε αν ένας καφές θα σας κρατήσει ξύπνιους όλο το βράδυ; Υπολογίζεται ότι η επίδραση της καφεΐνης περνά πέντε με έξι ώρες μετά την κατανάλωσή της, επομένως κάντε τα… κουμάντα σας αν σκοπεύετε να πιείτε καφέ τις απογευματινές ώρες.
Μπορεί να προκαλέσει καούρες
Μπορεί μια κούπα καφέ να σας χαλαρώνει όταν νιώθετε στρεσαρισμένοι, όμως η καφεΐνη αυξάνει τα επίπεδα οξέων στο στομάχι και μπορεί να προκαλέσει αίσθημα καούρας, ιδιαίτερα αν πάσχετε από έλκος.
Ν.Γ.
