Γιατί το ελαιόλαδο «πατάει» τα υπόλοιπα λάδια
Συγκρίνουμε το εξαιρετικά παρθένο λάδι της μεσογειακής διατροφής με τα υπόλοιπα φυτικά έλαια και τα αποτελέσματα καθόλου δεν μας εκπλήσσουν.
To ελαιόλαδο δεν κατέχει τυχαία κυρίαρχη θέση στη μεσογειακή διατροφή. Η διατροφική του αξία ήταν αυτή που ανέδειξε τη σημασία του, σε συνδυασμό με την χαρακτηριστική, πλούσια γεύση του.
Γιατί όμως θεωρείται πιο υγιεινό σε σχέση με τα υπόλοιπα φυτικά έλαια;
Οι βασικές διαφορές με τα άλλα λάδια
Όσον αφορά την επεξεργασία τους, μόλις τα φυτικά έλαια εκχυλιστούν, καθαρίζονται με χημικά και θερμαίνονται για να αφαιρεθούν υπολείμματα και να παραταθεί η διάρκεια ζωής τους. Όσο περισσότερη επεξεργασία υφίσταται ένα λάδι, τόσο λιγότερα θρεπτικά συστατικά και λιγότερη γεύση έχει.
Αυτό γίνεται εμφανές αν συγκρίνουμε γευστικά το ελάχιστα επεξεργασμένο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, το οποίο διαθέτει την χαρακτηριστική γεύση της ελιάς, με το φυτικό λάδι, το οποίο συνήθως έχει μια αδιάφορη, ουδέτερη γεύση.
Το ελαιόλαδο εξάγεται μόνο από συμπιεσμένες ελιές, ενώ το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο υπόκειται σε λιγότερη επεξεργασία.
Αντίθετα, το φυτικό έλαιο παρασκευάζεται με ανάμειξη ελαίων από διαφορετικές πηγές, όπως η canola, ο βαμβακόσπορος, ο ηλίανθος, η σόγια και το καλαμπόκι. Έτσι, απαιτείται περισσότερη επεξεργασία για να αφαιρεθούν υπολείμματα και να δημιουργηθεί ένα μείγμα με ουδέτερη γεύση.
Ο βαθμός επεξεργασίας που υφίσταται ένα λάδι βέβαια, δεν επηρεάζει μόνο τη γεύση του αλλά και τη θρεπτική του σύνθεση. Και εδώ είναι που το ελαιόλαδο πραγματικά ξεχωρίζει έναντι των φυτικών ελαίων.
Ενώ τόσο το ελαιόλαδο όσο και τα φυτικά έλαια περιέχουν ακόρεστα λιπαρά οξέα, το ελαιόλαδο περιέχει υψηλότερες ποσότητες μονοακόρεστων λιπαρών όπως το ελαϊκό οξύ, το λινολεϊκό οξύ και το παλμιτικό οξύ, ενώ το φυτικό λάδι περιέχει κυρίως ωμέγα-6 πολυακόρεστα λιπαρά.
Τα μονοακόρεστα λιπαρά έχουν αντιφλεγμονώδη δράση και πολλά οφέλη για την υγεία της καρδιάς, ενώ τα ωμέγα-6 πολυακόρεστα λιπαρά μπορεί να είναι προφλεγμονώδη, δηλαδή υπεύθυνα για την εμφάνιση φλεγμονών στο σώμα και να βλάψουν την υγεία της καρδιάς εάν καταναλωθούν σε υπερβολική ποσότητα.
Αξίζει επίσης να αναφέρουμε ότι όσο περισσότερη διύλιση υφίσταται ένα λάδι, τόσο λιγότερα μικροθρεπτικά συστατικά και υγιείς ενώσεις διατηρεί. Έτσι το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο - ο λιγότερο επεξεργασμένος τύπος ελαιολάδου - είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδεις ενώσεις όπως τοκοφερόλες, καροτενοειδή και πολυφαινόλες. Το ελάχιστα εξευγενισμένο ελαιόλαδο διατηρεί επίσης ορισμένα μικροθρεπτικά συστατικά, όπως οι βιταμίνες Ε και Κ.
Αντίθετα, η διαδικασία εξευγενισμού που χρησιμοποιείται για την παρασκευή φυτικών ελαίων καταστρέφει τα μικροθρεπτικά συστατικά, τα αντιοξειδωτικά και τις ευεργετικές φυτικές ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων των τοκοφερολών, φυτοστερόλων, πολυφαινολών και του συνένζυμου Q.
Ποιο είναι πιο θρεπτικό;
Το ελαιόλαδο, ειδικά το εξαιρετικό παρθένο, είναι από τα λιγότερο επεξεργασμένα μαγειρικά λάδια του εμπορίου, επομένως διατηρεί τα περισσότερα αντιοξειδωτικά, βιταμίνες και μέταλλα.
Για παράδειγμα, οι αντιοξειδωτικές και πολυφαινολικές ενώσεις στο ελαιόλαδο έχουν ερευνηθεί εκτενώς για τα οφέλη τους στην υγεία της καρδιάς. Τα φυτικά έλαια, από την άλλη πλευρά, υφίσταται πολλή επεξεργασία και έχουν ελάχιστα ωφέλιμα θρεπτικά συστατικά, προσφέροντας στον οργανισμό κατά κύριο λόγο κενές θερμίδες. Μάλιστα, η αντικατάσταση ενός φυτικού ελαίου με ελαιόλαδο μπορεί να ωφελήσει την υγεία του εγκεφάλου.
Συμπερασματικά, το ελάχιστα επεξεργασμένο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο αποτελεί την πιο υγιεινή επιλογή – και με διαφορά μάλιστα - σε σύγκριση με τα διάφορα φυτικά λάδια. Το μόνο ίσως που θα πρέπει να σε απασχολήσει είναι οι θερμίδες του, μιας και μόνο μια κουταλιά της σούπας αποδίδει περίπου 155.
Με πληροφορίες από Healthline
Γιατί όμως θεωρείται πιο υγιεινό σε σχέση με τα υπόλοιπα φυτικά έλαια;
Οι βασικές διαφορές με τα άλλα λάδια
Όσον αφορά την επεξεργασία τους, μόλις τα φυτικά έλαια εκχυλιστούν, καθαρίζονται με χημικά και θερμαίνονται για να αφαιρεθούν υπολείμματα και να παραταθεί η διάρκεια ζωής τους. Όσο περισσότερη επεξεργασία υφίσταται ένα λάδι, τόσο λιγότερα θρεπτικά συστατικά και λιγότερη γεύση έχει.
Αυτό γίνεται εμφανές αν συγκρίνουμε γευστικά το ελάχιστα επεξεργασμένο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, το οποίο διαθέτει την χαρακτηριστική γεύση της ελιάς, με το φυτικό λάδι, το οποίο συνήθως έχει μια αδιάφορη, ουδέτερη γεύση.
Το ελαιόλαδο εξάγεται μόνο από συμπιεσμένες ελιές, ενώ το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο υπόκειται σε λιγότερη επεξεργασία.
Αντίθετα, το φυτικό έλαιο παρασκευάζεται με ανάμειξη ελαίων από διαφορετικές πηγές, όπως η canola, ο βαμβακόσπορος, ο ηλίανθος, η σόγια και το καλαμπόκι. Έτσι, απαιτείται περισσότερη επεξεργασία για να αφαιρεθούν υπολείμματα και να δημιουργηθεί ένα μείγμα με ουδέτερη γεύση.
Ο βαθμός επεξεργασίας που υφίσταται ένα λάδι βέβαια, δεν επηρεάζει μόνο τη γεύση του αλλά και τη θρεπτική του σύνθεση. Και εδώ είναι που το ελαιόλαδο πραγματικά ξεχωρίζει έναντι των φυτικών ελαίων.
Ενώ τόσο το ελαιόλαδο όσο και τα φυτικά έλαια περιέχουν ακόρεστα λιπαρά οξέα, το ελαιόλαδο περιέχει υψηλότερες ποσότητες μονοακόρεστων λιπαρών όπως το ελαϊκό οξύ, το λινολεϊκό οξύ και το παλμιτικό οξύ, ενώ το φυτικό λάδι περιέχει κυρίως ωμέγα-6 πολυακόρεστα λιπαρά.
Τα μονοακόρεστα λιπαρά έχουν αντιφλεγμονώδη δράση και πολλά οφέλη για την υγεία της καρδιάς, ενώ τα ωμέγα-6 πολυακόρεστα λιπαρά μπορεί να είναι προφλεγμονώδη, δηλαδή υπεύθυνα για την εμφάνιση φλεγμονών στο σώμα και να βλάψουν την υγεία της καρδιάς εάν καταναλωθούν σε υπερβολική ποσότητα.
Αξίζει επίσης να αναφέρουμε ότι όσο περισσότερη διύλιση υφίσταται ένα λάδι, τόσο λιγότερα μικροθρεπτικά συστατικά και υγιείς ενώσεις διατηρεί. Έτσι το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο - ο λιγότερο επεξεργασμένος τύπος ελαιολάδου - είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδεις ενώσεις όπως τοκοφερόλες, καροτενοειδή και πολυφαινόλες. Το ελάχιστα εξευγενισμένο ελαιόλαδο διατηρεί επίσης ορισμένα μικροθρεπτικά συστατικά, όπως οι βιταμίνες Ε και Κ.
Αντίθετα, η διαδικασία εξευγενισμού που χρησιμοποιείται για την παρασκευή φυτικών ελαίων καταστρέφει τα μικροθρεπτικά συστατικά, τα αντιοξειδωτικά και τις ευεργετικές φυτικές ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων των τοκοφερολών, φυτοστερόλων, πολυφαινολών και του συνένζυμου Q.
Ποιο είναι πιο θρεπτικό;
Το ελαιόλαδο, ειδικά το εξαιρετικό παρθένο, είναι από τα λιγότερο επεξεργασμένα μαγειρικά λάδια του εμπορίου, επομένως διατηρεί τα περισσότερα αντιοξειδωτικά, βιταμίνες και μέταλλα.
Για παράδειγμα, οι αντιοξειδωτικές και πολυφαινολικές ενώσεις στο ελαιόλαδο έχουν ερευνηθεί εκτενώς για τα οφέλη τους στην υγεία της καρδιάς. Τα φυτικά έλαια, από την άλλη πλευρά, υφίσταται πολλή επεξεργασία και έχουν ελάχιστα ωφέλιμα θρεπτικά συστατικά, προσφέροντας στον οργανισμό κατά κύριο λόγο κενές θερμίδες. Μάλιστα, η αντικατάσταση ενός φυτικού ελαίου με ελαιόλαδο μπορεί να ωφελήσει την υγεία του εγκεφάλου.
Συμπερασματικά, το ελάχιστα επεξεργασμένο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο αποτελεί την πιο υγιεινή επιλογή – και με διαφορά μάλιστα - σε σύγκριση με τα διάφορα φυτικά λάδια. Το μόνο ίσως που θα πρέπει να σε απασχολήσει είναι οι θερμίδες του, μιας και μόνο μια κουταλιά της σούπας αποδίδει περίπου 155.
Με πληροφορίες από Healthline
