Ελληνικά μυρωδικά: Αρώματα από τον τόπο σου

Η διαπεραστική μυρωδιά της φρεσκοτριμμένης ρίγανης. Το έντονο άρωμα του θυμαριού τα καλοκαίρια και ο βασιλικός που φουντώνει μπροστά στα παράθυρά μας και αφήνει την «νοστιμάδα» του στα χέρια μας. Η ελληνική γη είναι ευλογημένη, και τα μυρωδικά που συναντάμε σε κάθε μας βήμα πάνω της το αποδεικνύουν και με το παραπάνω.

Και φυσικά, όλα αυτά τα αρώματα και η γεύση των μυρωδικών, αποτελούν πρώτης τάξης υλικό για να απογειώσουμε τα μαγειρέματά μας. Ίσως είναι καιρός να στραφούμε ξανά στην ελληνική φύση, και να την βάλουμε στην κουζίνα μας. Γι’ αυτό συγκεντρώνουμε παρακάτω δέκα από τα δημοφιλέστερα και πιο γνωστά ελληνικά μυρωδικά, μαζί με τις γεύσεις και τα φαγητά στα οποία ταιριάζουν γάντι.

Θυμάρι

Δυνατή, πλούσια και ελαφρώς καυστική, η γεύση του θυμαριού το καθιστά πολύ καλή πρώτη ύλη για διάφορα μαγειρέματα, αλλά και ως υλικό για αρωματικό λάδι ή ξύδι. Αλλά εκεί που παντρεύεται ιδανικά με τα υπόλοιπα υλικά, όπως μας λέει ο wine blogger Θόδωρος Λέλεκας, είναι στα ριζότο. Δείτε εδώ μία ενδεικτική συνταγή ριζότο με μανιτάρια και θυμάρι από τον σεφ Γιάννη Λουκάκο. 

Ρίγανη

Από τα ελληνικά βουνά κατευθείαν στο πιάτο μας, η ρίγανη με την έντονη, ελαφρώς πικρίζουσα γεύση είναι ιδανικό ταίρι της ντομάτας και γενικότερα ταιριάζει εξαιρετικά στις σαλάτες μας. Χρησιμοποιήστε την άφοβα και στο κρέας – η λαδορίγανη δίνει το κάτι παραπάνω στα ψητά φούρνου. Αποφύγετε να τη χρησιμοποιείτε σε σάλτσες γιατί αν ψηθεί πολύ πικρίζει περισσότερο από το επιθυμητό. Δείτε εδώ μια ενδεικτική συνταγή για κοτόπουλο λαδορίγανη. 

Δυόσμος

Το μυρωδικό που δίνει νότες φρεσκάδας στο κρέας – και όχι μόνο: οι βιομηχανίες οδοντόκρεμας και τσίχλας πίνουν νερό στο όνομά του, ενώ λέγεται πως οι αρχαίοι Αθηναίοι τον έτριβαν στο σώμα τους ως άρωμα. Αλλά στην κουζίνα μας, εκεί που ποτέ δεν μπορεί να απουσιάσει ο δυόσμος είναι τα κλασικά κεφτεδάκια. Ένα ματσάκι δυόσμος και… το τηγάνι μυρίζει παράδοση – δείτε εδώ μια ενδεικτική συνταγή. 

Μαϊντανός

Μπορεί να πάει παντού, όπως μαρτυρά και η μεταφορική χρήση του ονόματός του πλέον, αλλά τον μαϊντανό αξίζει να τον προσθέσετε κυρίως στα λαδερά σας φαγητά, και σίγουρα στα γεμιστά σας. Σημειώστε επίσης πως η διατροφική του αξία είναι μάλλον υποτιμημένη, καθώς αποτελεί πολύ καλή πηγή μετάλλων και βιταμινών, ενώ διευκολύνει και την πέψη. Επομένως, φροντίστε να μην τον χρησιμοποιείτε απλώς ως «διακοσμητικό» στα πιάτα σας, αλλά βάλτε τον ως συστατικό στα μαγειρέματά σας, ξεκινώντας από αυτά εδώ τα γεμιστά. 

Δεντρολίβανο

Ο θάμνος με τα χαρακτηριστικά φύλλα-βελόνες είναι αειθαλής, κι αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να έχουμε φρέσκο δεντρολίβανο όλο τον χρόνο. Καλή πηγή σιδήρου, ασβεστίου και φυτικών ινών, το δεντρολίβανο δεν κάνει καλό μόνο στον ουρανίσκο μας αλλά και στην υγεία μας. Ιδιαίτερη αδυναμία στο συγκεκριμένο μυρωδικό έχουν οι γείτονες Ιταλοί, και κατ’ επέκταση και οι Επτανήσιοι, οι οποίοι το χρησιμοποιούν δεόντως στις συνταγές μαγειρευτών με αρνί, καθώς «σπάει» την έντονη μυρωδιά του κρέατος. Δείτε εδώ μια ενδεικτική συνταγή με αρνάκι και πατατούλες στο φούρνο. 

Βασιλικός

Η ονομασία "βασιλικός" του αποδόθηκε καθώς, σύμφωνα με θρύλο, φύτρωσε στο σημείο όπου ο Μέγας Κωνσταντίνος και η μητέρα του Αγία Ελένη ανακάλυψαν τον Τίμιο Σταυρό. Μπορεί το έδεσμα που προκύπτει από την ιδιαίτερη γεύση του να ανήκει στην παράδοση άλλης κουζίνας, αλλά αξίζει να δοκιμάσετε να το ετοιμάσετε κι εσείς: Το πέστο βασιλικού γίνεται εύκολα και συνοδεύει ιδανικά πολλές ακόμη συνταγές ως σάλτσα. Δείτε επίσης εδώ όλες τις θεραπευτικές ιδιότητες του βασιλικού. 

Δάφνη

Άκρως μεσογειακή, με δυνατή οσμή και γεύση που πικρίζει αλλά χαρίζει την διαφορετική νότα που χρειάζονται τα όσπρια, η δάφνη είναι ιδανικός «σύντροφος» της φακής. Πρέπει πάντα να θυμόμαστε όμως ότι αρκεί να χρησιμοποιούμε λίγη ποσότητα, και αυτή όχι από την αρχή του μαγειρέματος αλλά στο τέλος «για μυρωδιά», καθώς η δάφνη σε μεγάλη ποσότητα ή εκχύλιση απελευθερώνει τοξικά συστατικά. Συνήθως, ένα φύλλο δάφνης αρκεί – δείτε εδώ ενδεικτική συνταγή για φακές με δάφνη. 

Άνηθος

Το άρωμα του άνηθου μοιάζει ιδιαίτερα με αυτό του γλυκάνισου και αρωματίζει τα φαγητά μας δίνοντάς τους δροσερή και γλυκιά γεύση ενώ βοηθά παράλληλα και στην πέψη τους. Ο άνηθος χρησιμοποιείται σε διάφορα είδη φαγητών, από σαλάτες και πίτες, μέχρι τουρσιά, σούπες και σάλτσες ψαριών συνδυασμένο με αυγολέμονο, αλλά το φαγητό από το οποίο δεν πρέπει να λείπει είναι ο αρακάς, με τον οποίο ταιριάζει απόλυτα. Δείτε εδώ πώς θα ετοιμάσετε παραδοσιακό λαδερό αρακά με πατάτες, καρότα, κρεμμύδια και ένα ματσάκι άνηθο. 

Σέλινο

Πλούσιο σε σίδηρο, ασβέστιο, φώσφορο και βιταμίνες, το σέλινο εκτός από αρωματικό θεωρείται και θεραπευτικό φυτό, αφού έρευνες το κατατάσσουν στους συμμάχους του οργανισμού κατά της πίεσης, της νεφροπάθειας, των αρθριτικών, των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, του διαβήτη, της μαστίτιδας και ορισμένων μορφών καρκίνου. Σίγουρα πάντως, ο ουρανίσκος μας το κατατάσσει στους συμμάχους του χορινού, αφού το χοιρινό με σέλινο είναι ένα μικρό… αριστούργημα της παραδοσιακής σπιτικής κουζίνας – δείτε εδώ σχετική συνταγή για να το δοκιμάσετε. Το σέλινο χαρίζει τη γεύση του με νοστιμότατα αποτελέσματα και στην ψαρόσουπα. 

Μάραθος

Τα βαθυπράσινα αρχανοειδή φύλλα του έχουν έντονα δροσερή γεύση και μυρωδιά, που κάνει τα φαγητά μεθυστικά και ελαφρώς… πιπεράτα. Στην Κρήτη τον τιμούν ιδιαίτερα, και φτιάχνουν εξαιρετικές πίτες που πρέπει να δοκιμάσετε, όπως τα μαραθοπιτάκια και οι χορτόπιτες. Δείτε εδώ μια συνταγή για κρητικά μαραθοπιτάκια που θα σας ταξιδέψουν γευστικά ως τα Χανιά.

Επιμέλεια: Γιώργος Κόκουβας

*Ευχαριστούμε τον wine blogger του in2life, Θόδωρο Λέλεκα, για την πολύτιμη βοήθειά του στο δημοσίευμα.