Τι βοηθάει τη μνήμη: Πώς να νικήσετε το… ποιο, είπαμε;

του Νικόλα Γεωργιακώδη
 
Αν εξαιρέσουμε τις προχωρημένες περιπτώσεις άνοιας, τα καθημερινά κενά μνήμης δεν θα πρέπει να μας ανησυχούν – αλλά ούτε και να μας αφήνουν αδιάφορους. Δεν είναι λίγες οι φορές που δεν θυμόμαστε που έχουμε παρκάρει το αυτοκίνητο, που ξεχνάμε σημαντικούς αριθμούς (τηλέφωνα, κωδικούς κτλ.) ή ακόμα και διευθύνσεις γνωστών μας προσώπων. Επαναπαυόμαστε λοιπόν; Σε καμία περίπτωση.

Όσο περισσότερο φροντίζουμε να κρατάμε σε εγρήγορση το μυαλό μας, τόσο τα φαινόμενα αυτά θα ελαττώνονται και οι νοητικές μας λειτουργίες θα «αποδίδουν» περισσότερο. Μάλιστα, αρκετοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η διαρκής εγρήγορση του νου, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτζχάιμερ καθώς γερνάμε. Τι μπορούμε επομένως να κάνουμε για να... αφυπνίσουμε την μνήμη μας και να μειώσουμε τον ρυθμό εκφυλισμού της;

Διάβασμα
Πιθανότατα ο πιο διαδεδομένος και αποτελεσματικότερος τρόπος για μυαλό... ξυράφι. Αν θέλετε να κρατήσετε την μνήμη σας σε εγρήγορση, τότε θα πρέπει να ενεργοποιήσετε τους νευρώνες του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνοι για αυτή, διαβάζοντας όσα περισσότερα βιβλία μπορείτε. Αν τώρα το διάβασμα σας φαίνεται καταναγκαστικό έργο, τότε προσπαθήστε να διαβάζετε τουλάχιστον ένα βιβλίο τον μήνα και να κλείσετε μια και καλή την τηλεόραση. Αν δεν το έχετε συνηθίσει, μπορεί να σας φανεί δύσκολο αρχικά. Όπως όμως συμβαίνει και με την φυσική δραστηριότητα, έτσι και με την νοητική η εξοικείωση είναι θέμα χρόνου.

Πάζλ, παιχνίδια, κουίζ κτλ.
Η ενασχόληση με σταυρόλεξα, πάζλ, κουίζ, τεστ μνήμης και άλλες... σπαζοκεφαλιές αποδεικνύεται σύμφωνα με έρευνες άκρως ευεργετική για την μνήμη και οι επιλογές που έχετε τόσο σε online, όσο και σε έντυπη μορφή είναι πολλές. Δείτε μερικά παραδείγματα από brain training sites σε παλαιότερο άρθρο του In2life.

Ύπνος
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του καθηγητή Robert Stickgold, ο ύπνος μετά την αφομοίωση κάποιας καινούργιας γνώσης, αλλά και γενικότερα η επαρκής ξεκούραση βοηθά τον εγκέφαλό μας να θυμάται καλύτερα. Μάλιστα, αν ο ύπνος μας συνοδεύεται από όνειρα, τα αποτελέσματα είναι ακόμα πιο ευεργετικά στην βελτίωση της μνήμης και της μαθησιακής ικανότητας.

Διατροφή
Πολλές είναι οι έρευνες που συσχετίζουν την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών με την ενίσχυση της μνήμης. Συγκεκριμένα, θρεπτικά συστατικά που κατά καιρούς συνδέονται με την καλύτερη εγκεφαλική λειτουργία είναι οι βιταμίνες C, οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως η Β12 και Β6, Ε, η θειαμίνη καθώς και ορισμένα από τα απαραίτητα αμινοξέα. Τα συστατικά αυτά μπορούμε να τα βρούμε σε φρούτα και λαχανικά όπως το μπρόκολο, το κουνουπίδι, τα βατόμουρα, τα δαμάσκηνα, το ψάρι, το κοτόπουλο, τα δημητριακά και τα ζυμαρικά. Διαβάστε για περισσότερες τροφές που να βοηθούν την μνήμη εδώ.

Αερόβια άσκηση
Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, φάνηκε πως η μέτρια σωματική δραστηριότητα, τρεις φορές την εβδομάδα έχει άκρως ευεργετικές επιδράσεις στην μνήμη και την διανοητική απόδοση. Συγκεκριμένα, αρκούν πενήντα λεπτά αερόβιας άσκησης την ημέρα για διάστημα έξι μηνών, ώστε να βελτιωθεί η μνήμη του ατόμου, ενώ τα οφέλη φαίνεται πως διαρκούν μέχρι και δώδεκα μήνες μετά το τέλος του προγράμματος άσκησης.

Νερό
Όσο παράξενο και αν ακουστεί, το νερό έχει την ιδιότητα να «ξυπνά» την μνήμη μας, με καλύτερα αποτελέσματα ακόμα και σε σχέση με τον καφέ. Δοκιμάστε να αντικαταστήσετε τον απογευματινό καφέ με δύο γεμάτα ποτήρια κρύο νερό μετά το μεσημεριανό σας. Εκτός του ότι είναι φθηνότερο, θα ανακαλύψετε πως είναι και πολύ πιο αποτελεσματικό.

«Εγκεφαλική» άσκηση
Υπάρχουν αρκετά «κόλπα» για να θυμάστε αριθμούς και ονόματα από την καθημερινότητά σας και να μην εκτίθεστε σε φίλους και γνωστούς. Αφού μάθετε κάποια νέα κυκλοφορία, φροντίστε να την επαναλάβετε είτε δυνατά, είτε από μέσα σας. Για παράδειγμα, αν κάποιος σας πει για ώρα και μέρος συνάντησης, επαναλάβετε αυτά που σας είπε, ώστε να εντυπωθούν καλύτερα στο μυαλό σας. Σε περιπτώσεις μακροσκελών αριθμών, καλή τακτική είναι να τους «σπάτε» σε μικρότερες ομάδες και να τις θυμάστε ξεχωριστά, ενώ ιδιαίτερα αποτελεσματικό όταν μαθαίνετε κάποια νέα πληροφορία είναι να την συνδέετε με κάτι το οποίο σας είναι οικείο.