Κατάθλιψη: Πώς μπορώ να βοηθήσω;
Πώς θα καταλάβετε αν κάποιο κοντινό σας πρόσωπο έχει κατάθλιψη και τι μπορείτε να κάνετε για να τον βοηθήσετε;
Οι γρήγοροι και απαιτητικοί ρυθμοί της ζωής σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση, συμβάλλουν στην αύξηση των ποσοστών κατάθλιψης στη χώρα μας. Ο όρος περιλαμβάνει ένα ευρύτατο φάσμα καταστάσεων, από πολύ ήπιες έως πολύ βαριές, ενώ δε φαίνεται να διακρίνει φύλο ή ηλικία.
Στην κατάθλιψη η σκέψη χαρακτηρίζεται από αρνητισμό και απαισιοδοξία, ενώ η συμπεριφορά του ατόμου αρχίζει να αλλάζει, καθώς δεν ενδιαφέρεται πλέον τόσο για την προσωπική του εμφάνιση, τις επαγγελματικές του δραστηριότητες και τις κοινωνικές του επαφές. Βέβαια, η κατάθλιψη θα πρέπει να διαφοροποιείται από τα αρνητικά αισθήματα θλίψης, απογοήτευσης και στεναχώριας τα οποία μπορεί να βιώσει ο καθένας από μας μετά από μια απώλεια ή αποτυχία.
Στην κατάθλιψη τα αισθήματα ματαιότητας, ανηδονίας και βαθιάς θλίψης είναι συνεχή και μεγάλης έντασης, ενώ διαταράσσουν σε σημαντικό βαθμό τη λειτουργικότητα του ατόμου σε καθημερινό επίπεδο.
Μερικά από τα πιο κοινά συμπτώματα της κατάθλιψης είναι: συνεχόμενη θλίψη, απώλεια ενέργειας και εξάντληση, περισσότερη ή λιγότερη όρεξη για φαγητό, περισσότερος ή λιγότερος ύπνος, τάσεις απομόνωσης, κοινωνική απόσυρση, άγχος, ανησυχία, αναποφασιστικότητα, απογοήτευση, αδιαφορία, απώλεια του ενδιαφέροντος για την αναζήτηση ερωτικού συντρόφου ή για την ερωτική επαφή, αισθήματα ενοχής και αναξιότητας, κακή διάθεση, κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας σχεδόν κάθε ημέρα, μείωση του ενδιαφέροντος ή της ευχαρίστησης σε όλες ή σχεδόν όλες τις δραστηριότητες, ανησυχία και απαισιοδοξία για το μέλλον, σκέψεις σχετικά με το θάνατο και την αυτοκτονία.
Συχνά, εξαιτίας της φύσης της διαταραχής, η κατάθλιψη περνά απαρατήρητη για μεγάλο χρονικό διάστημα. Πολλές φορές, λοιπόν, προκειμένου να αντιμετωπιστεί, απαιτείται η παρέμβαση και παρακίνηση του ατόμου που νοσεί από φίλους και συγγενείς.
Πώς μπορείτε να βοηθήσετε το άτομο με κατάθλιψη:
1. Προτείνετέ του να «σπάει» τις δραστηριότητές του σε μικρότερα επιμέρους κομμάτια. Όταν ένα έργο φαίνεται «βουνό», τότε η αναβολή είναι η συνηθέστερη κατάληξη.
2. Κινητοποιείστε το να ασχολείται κατά τη διάρκεια της ημέρας με δραστηριότητες που το ευχαριστούν περισσότερο. Μια κοντινή βόλτα, το διάβασμα ενός βιβλίου, η έξοδος με καλούς φίλους, η γυμναστική και κυρίως οι ομαδικές δραστηριότητες βοηθούν στη βελτίωση της διάθεσης, καθώς απομακρύνουν τον καταστροφολογικό τρόπο σκέψης.
3. Τονίστε τη σημασία του να ενισχύσει το κοινωνικό του δίκτυο. Κάποια από τα συμπτώματα της κατάθλιψης είναι το κλείσιμο στον εαυτό, η απομόνωση και η αντικοινωνικότητα. Το άτομο πιστεύει πως κανείς δεν θέλει την παρέα του, πως δεν έχει κάτι να πει και πως θα θεωρηθεί βαρετό από τους γύρω του. Ωστόσο, συνήθως η τάση του για απομόνωση είναι που απομακρύνει τους γύρω του και όχι το ότι δεν το θεωρούν ενδιαφέρον ως άτομο.
4. Παρακινείστε το να αθληθεί! Φαίνεται ότι η τακτική άσκηση επιδρά στον οργανισμό όπως τα αντικαταθλιπτικά, αυξάνοντας τους νευροδιαβιβαστές στον εγκέφαλο, καθώς και τις ενδορφίνες. Έτσι, μειώνεται το άγχος και η σωματική ένταση.
5. Δώστε του την ιδέα του ημερολογίου. Καταγράφοντας την διάθεσή του σε μορφή ημερολογίου θα το βοηθήσει να κατανοήσει την έκταση του προβλήματος, τι διαιωνίζει την αρνητική διάθεση και αντίστοιχα τι δρα ευεργετικά σε αυτή.
6. Δείξτε του τι πηγαίνει καλά στη ζωή του. Το άτομο με κατάθλιψη τείνει να εστιάζει στα αρνητικά, αγνοώντας τις επιτυχίες του. Φτιάξτε μαζί λίστα με όλα όσα πήγαν καλά κατά τη διάρκεια της ημέρας του.
7. Παροτρύνετε την επίσκεψη σε ειδικό. Η κατάθλιψη δύσκολα ξεπερνιέται από μόνη της. Η ψυχοθεραπεία και συχνά η φαρμακευτική αγωγή κρίνονται απαραίτητες. Ειδικά μέσω της γνωσιακής ψυχοθεραπείας, ο θεραπευόμενος εντοπίζει τις αρνητικές του σκέψεις και πεποιθήσεις, ενώ μαθαίνει σταδιακά να τις αντικαθιστά με άλλες πιο ρεαλιστικές. Έτσι, αποκτά κίνητρο για ζωή και δράση, με αποτέλεσμα να ανακάμπτει συναισθηματικά.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η Κατάθλιψη αποτελεί τη μεγαλύτερη αιτία ψυχοκοινωνικών «αναπηριών» μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Ωστόσο, η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπισή της οδηγεί στη γρηγορότερη εξάλειψη των συμπτωμάτων της, καθώς και στη μείωση του ενδεχομένου υποτροπής.
