Πώς να συγκεντρώνεστε καλύτερα
Είστε συνεχώς αφηρημένοι και δεν συγκεντρώνεστε με τίποτα; Πριν διαγνώσετε τον εαυτό σας με σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής, ρίξτε μια ματιά σε αυτά τα κόλπα.
της Ηρώς Κουνάδη
Είναι η μάστιγα των καιρών μας. Κάποιοι λένε πως φταίνε τα social media, άλλοι η υπερπληθώρα πληροφοριών που έχουμε στη διάθεσή μας με το πάτημα ενός κουμπιού, και άλλοι πάλι η ταχύτητα με την οποία τρέχει ο κόσμος, οι τεχνολογικές εξελίξεις κι εμείς οι ίδιοι. Όπου και αν προτιμάτε να ρίχνετε την ευθύνη, το βέβαιο είναι πως σταδιακά γίνεται όλο και δυσκολότερο για πολλούς από εμάς να παρακολουθήσουμε μια δεκάλεπτη αφήγηση. Καθώς οι προτάσεις μας γίνονται όλο και μικρότερες και οι διάλογοι πιο πυκνοί, η διάρκεια της προσοχής μας ολοένα μικραίνει, και το μυαλό μας αποσπάται πολύ πιο εύκολα.
Είναι όλη αυτή η κατάσταση μη αναστρέψιμη; Ευτυχώς, όχι. Από τη στιγμή που αναγνωρίζετε το πρόβλημα (ότι δεν μπορείτε να μείνετε συγκεντρωμένοι σε μια δουλειά/ σε ένα βιβλίο/ στη διήγηση ενός φίλου για όσα του συνέβησαν χτες βράδυ) έχετε κάνει το πρώτο βήμα προς τη λύση του. Παρακάτω συγκεντρώσαμε και τα υπόλοιπα.
Απομακρύνετε ό,τι σας αποσπά: Είναι το πιο προφανές απ’ όλα, αλλά όλοι μας το ξεχνάμε. Με τα smartphone να αναβοσβήνουν όλη την ώρα ειδοποιήσεις στην οθόνη, την τηλεόραση να αραδιάζει ημερομηνίες για σωτήρια Eurogroups και καθοριστικές εκλογές, και τα ηχεία του υπολογιστή να κάνουν «ντιν» κάθε δέκα λεπτά γιατί κάποιος σας έκανε invite να παίξετε Candy Crush Saga, δεν συγκεντρώθηκε ποτέ κανείς.
Σταματήστε να πιστεύετε τον ανόητο μύθο του multitasking: Ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν είναι φτιαγμένος για να κάνει δύο πράγματα ταυτόχρονα. Το να σκρολάρετε στο newsfeed σας στο Facebook την ώρα που μιλάτε στο τηλέφωνο δεν σας κάνει ιδιοφυΐα, σας κάνει πρώτον αγενείς και δεύτερον αφηρημένους. Αντί να προσπαθείτε μάταια να μοιράσετε την προσοχή σας σε δύο ή περισσότερα διαφορετικά πράγματα ταυτόχρονα, συγκεντρωθείτε κάθε φορά σε ένα μόνο πράγμα.
Πείτε όχι στη ρουτίνα: Κάντε αυτό το μικρό τεστ: Προσπαθήστε να θυμηθείτε κάτι που είδατε ή ακούσατε στη διαδρομή που κάνατε σήμερα το πρωί για τη δουλειά/ το café/ το super market. Μην ανησυχήσετε αν δεν σας έρχεται τίποτα. Ο εγκέφαλός σας λειτουργεί στον «αυτόματο πιλότο» όταν εκτελεί κινήσεις ρουτίνας –όταν οδηγείτε μια διαδρομή που την ξέρετε καλά, όταν πηγαίνετε στο σούπερ μάρκετ για να κάνετε τα στάνταρ ψώνια της εβδομάδας, όταν φτιάχνετε καφέ και πάει λέγοντας. Όσο πιο πολύ τον «κακομαθαίνουμε» σε καθημερινές ρουτίνες, τόσο πιο πολύ τεμπελιάζει και δεν προσέχει τι συμβαίνει γύρω του. Γι’ αυτό, φροντίστε να αλλάζετε συχνά τις διαδρομές που ακολουθείτε, να περνάτε από περιοχές που δεν ξέρετε, να πάτε σε άλλο σούπερ μάρκετ από το συνηθισμένο, ακόμα και να δοκιμάσετε να γράψετε κάτι με το άλλο χέρι από αυτό που χρησιμοποιείτε συνήθως.
Σφίξτε και χαλαρώστε τα δάχτυλα των ποδιών σας: Ναι, το ξέρουμε, ακούγεται έξτρα περίεργο, αλλά παραδόξως πιάνει. Αντί να κουνάτε μηχανικά το κεφάλι σας όσο κάποιος σας διηγείται την ημέρα του στην εφορία, δοκιμάστε να σφίξετε και να χαλαρώσετε τα δάχτυλα των ποδιών σας κάθε φορά που το μυαλό σας πάει να ξεφύγει σε άσχετες σκέψεις. Με αυτό τον τρόπο στην ουσία επαναφέρετε το μυαλό σας στο εδώ και το τώρα, βάζοντάς το να κάνει κάτι που δεν συνηθίζει –να κουνήσει τα δάχτυλα των ποδιών. Ταυτόχρονα, βάζοντας τον εγκέφαλό σας να δώσει εντολή για κίνηση, τον αποτρέπετε από το να δημιουργήσει άλλες σκέψεις, κι έτσι συγκεντρώνεστε στη βαρετή διήγηση του συνομιλητή σας.
Κάντε μερικές ασκήσεις: Ακριβώς όπως το σώμα, έτσι και το μυαλό μας χρειάζεται γυμναστική. Μια πολύ καλή, και απλούστατη, άσκηση είναι αυτή εδώ του Brain Metrix. Ασκήσεις συγκεκριμένα για να βελτιώσετε τη συγκέντρωσή σας έχει και το γνωστό (και εξαιρετικό) Lumosity. Μερικές εξαιρετικές εφαρμογές με τέτοιου είδους ασκήσεις που μπορείτε να κατεβάσετε στο smartphone σας είναι το CogniFit και το Elevate (για iPhone) και τα Attention Exercise και Brain Training: Focus (για Android).
Και θυμηθείτε τα “SOS” που βοηθούν παντού: Από το να αδυνατίσετε μέχρι το να είστε πιο αποδοτικοί στη δουλειά και να ξυπνάτε χωρίς να εύχεστε να ανατιναχτεί ο πλανήτης, οι γνωστές συμβουλές-πασπαρτού ισχύουν και στον ιερό σκοπό να βελτιώσετε τη μνήμη σας: Προτιμήστε φρούτα και λαχανικά από το burger και πατάτες για μεσημεριανό, κοιμηθείτε τουλάχιστον οκτώ ώρες κάθε μα κάθε βράδυ, περπατήστε ή κάντε κάποιου είδους φυσική άσκηση κάθε μέρα και πιείτε νερό πριν διψάσετε.
Είναι η μάστιγα των καιρών μας. Κάποιοι λένε πως φταίνε τα social media, άλλοι η υπερπληθώρα πληροφοριών που έχουμε στη διάθεσή μας με το πάτημα ενός κουμπιού, και άλλοι πάλι η ταχύτητα με την οποία τρέχει ο κόσμος, οι τεχνολογικές εξελίξεις κι εμείς οι ίδιοι. Όπου και αν προτιμάτε να ρίχνετε την ευθύνη, το βέβαιο είναι πως σταδιακά γίνεται όλο και δυσκολότερο για πολλούς από εμάς να παρακολουθήσουμε μια δεκάλεπτη αφήγηση. Καθώς οι προτάσεις μας γίνονται όλο και μικρότερες και οι διάλογοι πιο πυκνοί, η διάρκεια της προσοχής μας ολοένα μικραίνει, και το μυαλό μας αποσπάται πολύ πιο εύκολα.
Είναι όλη αυτή η κατάσταση μη αναστρέψιμη; Ευτυχώς, όχι. Από τη στιγμή που αναγνωρίζετε το πρόβλημα (ότι δεν μπορείτε να μείνετε συγκεντρωμένοι σε μια δουλειά/ σε ένα βιβλίο/ στη διήγηση ενός φίλου για όσα του συνέβησαν χτες βράδυ) έχετε κάνει το πρώτο βήμα προς τη λύση του. Παρακάτω συγκεντρώσαμε και τα υπόλοιπα.
Απομακρύνετε ό,τι σας αποσπά: Είναι το πιο προφανές απ’ όλα, αλλά όλοι μας το ξεχνάμε. Με τα smartphone να αναβοσβήνουν όλη την ώρα ειδοποιήσεις στην οθόνη, την τηλεόραση να αραδιάζει ημερομηνίες για σωτήρια Eurogroups και καθοριστικές εκλογές, και τα ηχεία του υπολογιστή να κάνουν «ντιν» κάθε δέκα λεπτά γιατί κάποιος σας έκανε invite να παίξετε Candy Crush Saga, δεν συγκεντρώθηκε ποτέ κανείς.
Σταματήστε να πιστεύετε τον ανόητο μύθο του multitasking: Ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν είναι φτιαγμένος για να κάνει δύο πράγματα ταυτόχρονα. Το να σκρολάρετε στο newsfeed σας στο Facebook την ώρα που μιλάτε στο τηλέφωνο δεν σας κάνει ιδιοφυΐα, σας κάνει πρώτον αγενείς και δεύτερον αφηρημένους. Αντί να προσπαθείτε μάταια να μοιράσετε την προσοχή σας σε δύο ή περισσότερα διαφορετικά πράγματα ταυτόχρονα, συγκεντρωθείτε κάθε φορά σε ένα μόνο πράγμα.
Πείτε όχι στη ρουτίνα: Κάντε αυτό το μικρό τεστ: Προσπαθήστε να θυμηθείτε κάτι που είδατε ή ακούσατε στη διαδρομή που κάνατε σήμερα το πρωί για τη δουλειά/ το café/ το super market. Μην ανησυχήσετε αν δεν σας έρχεται τίποτα. Ο εγκέφαλός σας λειτουργεί στον «αυτόματο πιλότο» όταν εκτελεί κινήσεις ρουτίνας –όταν οδηγείτε μια διαδρομή που την ξέρετε καλά, όταν πηγαίνετε στο σούπερ μάρκετ για να κάνετε τα στάνταρ ψώνια της εβδομάδας, όταν φτιάχνετε καφέ και πάει λέγοντας. Όσο πιο πολύ τον «κακομαθαίνουμε» σε καθημερινές ρουτίνες, τόσο πιο πολύ τεμπελιάζει και δεν προσέχει τι συμβαίνει γύρω του. Γι’ αυτό, φροντίστε να αλλάζετε συχνά τις διαδρομές που ακολουθείτε, να περνάτε από περιοχές που δεν ξέρετε, να πάτε σε άλλο σούπερ μάρκετ από το συνηθισμένο, ακόμα και να δοκιμάσετε να γράψετε κάτι με το άλλο χέρι από αυτό που χρησιμοποιείτε συνήθως.
Σφίξτε και χαλαρώστε τα δάχτυλα των ποδιών σας: Ναι, το ξέρουμε, ακούγεται έξτρα περίεργο, αλλά παραδόξως πιάνει. Αντί να κουνάτε μηχανικά το κεφάλι σας όσο κάποιος σας διηγείται την ημέρα του στην εφορία, δοκιμάστε να σφίξετε και να χαλαρώσετε τα δάχτυλα των ποδιών σας κάθε φορά που το μυαλό σας πάει να ξεφύγει σε άσχετες σκέψεις. Με αυτό τον τρόπο στην ουσία επαναφέρετε το μυαλό σας στο εδώ και το τώρα, βάζοντάς το να κάνει κάτι που δεν συνηθίζει –να κουνήσει τα δάχτυλα των ποδιών. Ταυτόχρονα, βάζοντας τον εγκέφαλό σας να δώσει εντολή για κίνηση, τον αποτρέπετε από το να δημιουργήσει άλλες σκέψεις, κι έτσι συγκεντρώνεστε στη βαρετή διήγηση του συνομιλητή σας.
Κάντε μερικές ασκήσεις: Ακριβώς όπως το σώμα, έτσι και το μυαλό μας χρειάζεται γυμναστική. Μια πολύ καλή, και απλούστατη, άσκηση είναι αυτή εδώ του Brain Metrix. Ασκήσεις συγκεκριμένα για να βελτιώσετε τη συγκέντρωσή σας έχει και το γνωστό (και εξαιρετικό) Lumosity. Μερικές εξαιρετικές εφαρμογές με τέτοιου είδους ασκήσεις που μπορείτε να κατεβάσετε στο smartphone σας είναι το CogniFit και το Elevate (για iPhone) και τα Attention Exercise και Brain Training: Focus (για Android).
Και θυμηθείτε τα “SOS” που βοηθούν παντού: Από το να αδυνατίσετε μέχρι το να είστε πιο αποδοτικοί στη δουλειά και να ξυπνάτε χωρίς να εύχεστε να ανατιναχτεί ο πλανήτης, οι γνωστές συμβουλές-πασπαρτού ισχύουν και στον ιερό σκοπό να βελτιώσετε τη μνήμη σας: Προτιμήστε φρούτα και λαχανικά από το burger και πατάτες για μεσημεριανό, κοιμηθείτε τουλάχιστον οκτώ ώρες κάθε μα κάθε βράδυ, περπατήστε ή κάντε κάποιου είδους φυσική άσκηση κάθε μέρα και πιείτε νερό πριν διψάσετε.
